Türkmen d I l I n I ň DÜŞÜndirişLI

5. göç.m. Bir maksada gönükdirilen ýörelge.

Ýola atarmakser. Ýola salmak. Oljasy 
Ballynyň göwnün göterdi, Atlylaryň baryn ýola 
atardy (A. Köpekmergen). Ýol açmak bir işi etmäge, 
durmuşa geçirmäge mümkinçilik döretmek, baryş-
geliş, gatnaşyk edip başlamak.Tanyşlyk wagtynda iki 
obadaş, Ýol açdy bolmaga ömürlik ýoldaş (A. 
Kekilow). Ýol almazlyk ýer almazlyk, başa 
barmazlyk, biderek bolmak. Atabaýyň öz ömründe 
birinji gezek Akmaýany tabyn etmek islegi ýol almady 
(B. Kerbabaýew). Ýola düşmek gidişi, barşy
düzgünleşmek, kadalaşmak. Işler ýola düşdi. Ýola 
getirmek tertipli-düzgünli bolmagyny gazanmak, 
düzgüne boýun etmek. Taýak bir dälini ýola 
getirmiş(Magtymguly). Ýola goýmak tertip-düzgüne 
salmak, ugrukdyrmak, gönükdirmek, düzetmek, 
düzgünleşdirmek. Ýola salmak 1) ser. Ýola 
goýmak.Sen bu işi ýola sal. 2) ugratmak, ugradyp 
goýbermek, ýola atarmak. Ol şol mahal hat-petek işi 
bolup, gelenleriň işlerini düzedip, ýola salmak üçin 
eglendi. Ýol bermek mümkinçilik döretmek, böwet 
bolmazlyk, garşylyk görkezmezlik, päsgel bermezlik. 
Ýol bolsun gidip-geljek, barjak ýeriňde, ýolda-yzda 
işiň rowaç bolsun. Agaýunus bulara ýol bolsun 
aýdyp, ak pata berip ugratdy (

Görogly

). Ýol 
çalmak yz çalmak, yzarlamak. Şumroý kempir eger 
ýol çalan adam bolsa, özüni tapsyn diýip, otyrýeri 
bilen süýşüp, yz edip gitdi (

Görogly

). Ýoldan 
azaşmak ters ýola düşmek, nädogry hereket edip 
başlamak, durmuşyň, ýaşaýşyň düzgüninden çykmak. 
Ýoldan çykmak 1) sandan çykmak, azmak, 
bozulmak, başyna gitmek. 2) biwepalyk etmek, 
aýagyňy dürs basmazlyk, ahlak taýdan bozulmak.