Tushda kechgan umrlar” romanidagi o’xshatishga misollar va ularning tahlil talqini

Birinchidan, uslubiyat nihoyatda murakkab va keng ma’nodagi 
tushuncha bo’lib, u yozuvchi ijodidagi g’oyaviy-badiiy xususiyatlar birligi, 
uning dunyo qarashini ifodalovchi poetik tafakkur mevasidir. Uning bir 
ko’rinishi o’xshatishga murojaat qildik va uning qirralarini badiiy tasvir 
vositalariga oid nashr etilgan ko’pgina ilmiy adabiyotlar orqali o’rganib 
chiqdik. 

47 

Ikkinchidan, o’zbek tilshunosligining keyingi yillarda uslubiyat 
sohasida erishilgan samarali yutuqlari haqida batafsil to’xtaldik va yaratilgan 
ilmiy asarlardan misollar keltirdik. 


Uchinchidan, badiiy tasvir vositalaridan ko’chimlarga alohida e’tiborda 
bo’lib, uslubshunos olimlardan Qo’ng’urov R., Karimov S., Qurbonov T., 
Yo’ldoshev M., Aliqulov T., Rasulov R., Suvonova R. larning ilmiy 
tadqiqotlaridan xabardor bo’ldik va kerakli o’rinda ulardan foydalanib, 

o’xshatishga kengroq ta’rif berildi. 

To’rtinchidan, O’tkir Hoshimovning ijodida murabbiy sifatida Hasan 
Po’lat, Amin Umariy, Sharof Rashidov, Temir Fattoh, Mirmuhsin, Ramz 
Bobojon, Said Ahmad kabi o’nlab ustoz shoirlarni ijod sirlaridan voqif 
bo’ldik. Ularni adabiyot sahnasiga olib kirganliklarini e’tirof qilgan holda 
“Uning ijodiga bir nazar” ruknida shoir haqidagi barcha ilmiy va publistik 
asarlar bilan tanishib chiqdik. 


Beshinchidan,O’tkir Hoshimovning “Tushda kechgan umrlar”
romani to’liq tahlil qilindi va asosiy e’tibor rejadagi maqsadga, ya’ni 
o’xshatishga qaratildi. Bunda misollar kartatika qilinib, tahlili berildi. 


Oltinchidan, O’tkir Hoshimov ijodidan faqat o’xshatishlarnigina 
o’rganib chiqmasdan, balki boshqa ko’chimlar haqida ham ma’lumotlarga ega 
bo’lishga va ularni bir-biridan farq qiladigan jihatlarini o’rganishga muvofiq 
bo’ldik. 
Yozuvchining “Tushda kechgan umrlar” romanini o’qir ekanman, uning 

nihoyatda go’zal badiiy ko’chimlardan ustalik bilan foydalanganligini 

guvohi bo’ldim, ya’ni yozuvchining qalbi haqiqiy va toza his-tuyg’ularga
limmo-lim ekanligiga amin bo’ldim. 


Yettinchidan, barcha boblar haqidagi fikr-mulohazalar bakalavr ishi 
yakunida xulosalandi. 
Uslubiyatga tegishli barcha foydalanilgan adabiyotlar ro’yxat qilindi. 

48 

Men yozuvchining ijodi va til xususiyatlarini o’rganish chog’ida shunga 
amin bo’ldimki, xalqimiz yozuvchini sevishiga va qadrlashiga ishonch hosil 
qildim. U badiiy tasvir vositalaridan mohirona foydalanganligi va
uslubiy matnlarni yaratganligi ko’rinib turibdi.Yozuvchi O’tkir Hoshimov 
doimo xalqni dardi bilan yashagan. Uning yurgan yo’li, hayotda uchratgan
odamlari va umrining mazmuni barcha asarlariga ko’chgan. 
O’tkir Hoshimov saboqlari yoshlarga o’gitlari bugungi o’zbek tili va 

adabiyotining parvozida jamol ko’rsatmoqdaki, buni quvonch bilan qayd etish 

mimkin.Ayniqsa badiiy uslubda yaratgan asarlaridan uslubiyatning asosiy
figuralaridan biri o’xshatish va uning turli ko’rinishlariga misollar
talaygina. 
Yozuvchi ijodiga mehr muhabbat bugungi yoshlarning, muxlislarning

kundalik hayotining mazmuniga aylangan. Mustaqillikning 20 yillik yubileyi

munosabati bilan yozuvchi ijodi yanada kamol topyapti, til va adabiyotimizga 
jilo bermoqda. 
Xulosa so’ngida shuni aytishim lozimki, Oliy ta’lim jarayonida 

qimmatli bilimlarni bergan barcha ustozlarimga va bitiruv ishimni yaratish 

mobaynida o’zini maslahatlarini ayamagan rahbarimga o’zimning samimiy 
minnatdorchiligimni bildiraman. 

49