Tushuncha deb predmet, hodisalarning muhim va umumiy belgilarini inson ongida yaxlit tarzda aks ettiruvchi tafakkur shakliga aytiladi. Tushunchalarda faqat tashqi obyektiv borliq emas, balki inson

Isbotlash va uning strukturasi, isbotlash turlari.
Isbotlash - bir hkmning chinligini u bilan bog‘ngan boshq chin hkmlar yoamida asoslashdan iborat bo‘lgan mantiqiy amal­dir.Uning tarkibi uch elementdan: tezis,argumentlar (asoslar), isbotlash usuli, demonstratsiya. Masalan: “Uzbekiston- mustakkil davlatdir” degan tezisning chinligi “O‘zbekiston mustakkil davlat deb e’lon kilinishi, uning xalkaro mikesda e’tirof etilishi” kabi asoslr erdamida isbotlanadi.
Apogogik isbotlash – vaqtincha chin deb qabul qilinadi va undan ma’lum bir natijalar keltirilib chiqariladi, so‘ngra bu natijalarning xatoligi ko‘rsatiladi. Demak, tezisning chinligi isbotlanadi. Masalan: materiya harakatsiz mavjud degan hukm chin bo‘lsa unga zid bo‘lgan hukm olinadi.
Tezis - chinligi asoslanishi lozim bo‘lgan hukm. U ibotlash­ning markaziy figurasi xisoblanadi; butun diqqat e’tibor uning chinligini ko‘rsatishga qaratiladi.
Argumentlar - tezisning chinligini asoslash uchun keltirilgan hukmlar.Hukmlar, o‘xshamalar, teoremalar argumentlar bo‘lib xizmat qildi.
Isbotlash usuli - demonstratsiya tezis bilan argumentlar o‘rtasidagi mantiqiy aloqadan iborat.
Bevosita isbotlashda tezisning chinligi to‘g‘ridan - to‘g‘ri argumentlar bilan isbotlanadi, unga tezisga zid bo‘lgan hukm­lardan foydalaniladi. Masalan: “O‘zbekiston- mustaqqil davlatdir” degan tezisning chinligi “O‘zbekiston mustaqqil davlat deb e’lon kilinishi, uning xalqaro mikesda e’tirof etilishi” kabi asoslr yordamida isbotlanadi.
Bilvosita isbotlashda - tezisning chinligi unga zid bo‘lgan hukmning xatolarini ko‘rsatish orqali asoslanadi. Masalan: materiya harakatsiz mavjud emas degan hukmning chinligini asoslash uchun unga zid bo‘lgan, materiya harakatsiz mavjud degan hukm olinadi.
Raddiya, rad etish usullari.
Raddiya - isbotni tuzishga qaratilgan mantiqiy amaldir. Baxs qatnashchilaridan biri ma’lum bir tezisni ilgari surib, uni himoya qilsa (proponent), boshqasi unga qarshi chiqadi (Oponent).