Tushunchalar Izohi Qo‘shimcha ma’Iumotlar

ko'radi... va titraydi! Bu qishloq sayohati aravakash yigitcha bilan 
tasodifan tanishib qolishi, shu tanishuv orqasida ко ‘nglida sezgani 
besaronjomlik bechora qizni haligidek qora o'ylam i o'ylashga majbur 
qilgan edi.
(Choipon. “Kecha va kunduz”)
2-amaliy ish. Berilgan gaplardan fe’lning vazifadosh shakllarini 
topib, morfologik tahlil qiling.
1. 
Kelmoq ixtiyor bilan, ketmoq ijozat bilan
(Maqol). 2. Borish-kelish 
qilmaysiz, kimdan qoldi ko'nglingiz
(Sh.Sa’dulla). 3. Kevin qidirish ishini 
o'tkazadi, loyiha tuzadi, smeta tuzadi...
(S.Anorboyev). 4. Bizni kutar 
shonli ish, bizni baxt kutar
(M.Shayxzoda). 5. U maqsad ham dovon oshuv 
qadar zo ‘r bo ‘Imasdan, nihoyati devorga osilib gavron sindirgan yigitni 
bir ко ‘rishdan iborat edi...
(Cho‘lpon).
3-amaliy ish. Matndan fe’lning vazifadosh shakllarini ajrating va 
jadvalni toidiring.
Fan qayiqqa ham, kemaga ham bab-baravar ochiq dengiz kabidir. 
Birov imda oltin yom bi tashisa, boshqasi qarmoq tashlab baliq ovlaydi.
51

---

Fanning ibtidosi
- aql, aqlning ibtidosi esa sabr-toqatdir. Ulug' ishlar 
uchun tolmas sabot kerak. Kishini qobiliyati uchun emas, balki o'sha 
qobiliyatdan qanday foydalana olishni bilishiga qarab qadrlashadi. 
Qobiliyat о 'z-o ‘zicha shuursizdir, 
и ishga solingan taqdirdagina 
jilolanadi.
(T.Malik. “Mehmon tuyg‘ular”)
№
Misol
Fe’l shaklining sintaktik 
vazifasi
Fe’ining vazifadosh