b) so'z yasash : guldon, dasturchi
Tashqi manba - o'zbek tiliga boshqa tillardan so'z olib kirish orqali tilni boyitish
usuli.
Italyan : bank, opera, polis(tilxat), fortepiano
ispan : pomidor, tomat, apelsin, mondarin, limon, silos, marmelad
Nemis : galstuk, shtab, avaxta, buxgalter, tank, soldat, general, leytenant, karta
fransuz : mashina, parlament, kalgotki, shampanskiy, moda, palto, triko, vergul
lotin : avtomobil, kredit, kompyuter, magistr, faks,radio, kanal fan
atamalari
yunon : piyola, leksikologiya, stadion, afoniya, metonimiya, fan atamalari
ingliz : klub, miting, kongress, sport turlari
rus : paroxod, parovoz, samolyot, poyezd, ruchka, gazeta, avtobus, matematika,
vertolyot
xitoy : choy, shiypon(tosh uy)
uyg‘ur : lag'mon, manti
mo'g'ul : qorovul, bakovul, yasovul, navkat, yasoq, tova, dubulg'a, qarshi, tuman
Arab tilidan kirgan so'zlarning ayrim belgilari :
1)tutuq belgili so'zlar : a'lo, jur'at, ta'na
2)Bo'g'iz undoshi keng tarqalgan : muhim, sehr, mehr, hayot, ehrom
3)qator unlilik va qo'sh unlilik (tabiat, shoir, shuur, oila)
4)"at" va "ot" bn tugovchi so'zlar : madaniyat, san'at, sanoat, millat
5)-iy, -viy bilan tugovchi so'zlar (ijtimoiy, badiiy, tabiiy, rasmiy, siyosiy, moddiy)
6)ilm-maorifda qo'llaniluvchi so'zlar : ilm, maktab, bilim, kitob, varaq, tolib, ustoz
-mr ~ umr, amr
-kr ~ makr, fikr, zikr
-hr ~ sehr, qahr
-ql ~ aql, naql
-kn ~ rukn
-sn ~ husn
-km ~ hukm
tilimizga arab tilidan o'tgan ayrim so'zlar : xalq, xat, hikoya, sabab, samo, sayqal,
kamolot, tanqid, tobut, vatan, badan, bo'hton, favvora, ilhom, loyiha, maosh, nutq,
odob, qasos, xayriyat
Do'stlaringiz bilan baham: