Тузувчилар: О. У. Авлаев, У. А. Бутаева, Г. Амирова. Таълимда интерфаол

Merrill Harmin with Melanie Toth. Inspiring active learning : a complete handbook for today’s teachers .
2006. Pp. 481.

---

145
бу талабалнинг диққатини қозона олмаса, мисол диққатни 
бўладиган. Шундай дарслардан баъзиларига эргашамиз. Қандай 
қилиб талабаларимиз ҳар бирини тажриба қилиб кўришингиз ва сиз 
бу турдаги дарсларни ҳис қилиб кўришингиз мумкин. 
Ҳаракат оқимидаги 1-дарс. Ўйла, баҳам кўр, ўрган. 
1-савол, барчаси ёзилган
Бутун синф 1-2 дақиқа. Синфга ўйлантирадиган савол яъни, 
“Нима яхши параграф қила олади?” ёки “Биз планеталар ва 
юлдузлар ҳақида нима биламиз?” ёки “Қандай қилиб биз дадил 
ҳаракат ва ахмоқона ҳаракат ўртасидаги фарқни айта оламиз?” ёки 
“Нима руҳий (ақлий) диққатни осонроқ қилишни хаёл 
қилишимизда қандай йўллар бор?”, “Қандай қилиб тушликхонани 
яхшилай оламиз?”. Уларни маълум бир муддат гавдаси маълум 
вазиятда тутиб туришди. Кейин ҳар бир талабадан бу саволга 
қайдлар қилиш орқали жавоб беришини сўра. Дадиллик билан сўра, 
яъни барча талабалар сизнинг йўналишингизга эргашиш кутилади. 
Агарда баъзилар биричи маротаба ҳеч нарса бажармаса, безовта 
бўлма. Ҳаракат оқимига таянган ҳолда барча талабаларнинг 
диққатини ниҳоят қўлга киритасан. 
1. 
Самарали муҳокама
Бутун синф мувофиқ вақт қачонки уч ёки тўрт талабалар 
ёзишни тугатишса, “Илтимос бир дақиқа” ёки “Шунчаки сиз 
ёзаётган фикрни тугатишга” каби гапларни маълум қил. Кўпгина 
талабалар тугатмагунча кутма. Бироз қадамни ишонган ҳолда 
сақла, дадилликни давом эттир, қайсики талабалар уларда бор ҳар 
қандай ғояни ёзишга умид қилмаслигини англаб етсин. Ўшанда 
“Мен уларнинг кам тақсимланган ғояларини ёқтираман” каби 
сўзларни айт. Ким биринчи боришни хоҳлайди? 
Муҳокамани янада узоқроқ боришига рухсат берма. Қачонки, 
сенинг ҳолатинг чигаллик тезда сусайса, ҳаракатда давом эт, баъзи 
талабалар тузатишга қараганда бироз қисқа муҳокама яхши 
бўлишини... 

---

146