Тузувчилар: О. У. Авлаев, У. А. Бутаева, Г. Амирова. Таълимда интерфаол

«Дебат»ни ўтказиш тартиби
Дебат 
нинг 
мақсад 
ва 
вазифа 
лари 
Дебатлар қарама-қарши нуқтаи назарларнинг тўқнашувидир. 
Унинг мақсади - иштирокчиларда интеллектуал, мантиқий 
фикрлаш малакасини шакллантириш, ўзгача фикрни инобатга 
олмасдан хулоса чиқариш нотўғри қарор қабул қилишга олиб 
келиши мумкинлигини исботлашдан иборат. Ўйин сифатида 
дебатларда танқидий фикр юритиш, танқидий тафаккур,
тадқиқий ва ташкилий малакалар, эшитиш, ёзма қайд қилиш 
малакалари шаклланади. 
Дебатни 
тайёр-
лаш 
ва 
ўтказиш 
тартиби 
1. Дебат иштирокчилари учун қизиқиш уйғотувчи мавзу ёки ғоя 
аниқлангач, дебатнинг мавзуси тасдиқловчи маънодаги фикр 
билан ифодаланиши керак. Масалан: «Давлат ҳар бир болага 
таълим бериши керак» ёки «Ягона жаҳон ҳукумати зарурдир» 
каби. Дебатнинг мавзуси сиёсий, ҳуқуқий, қадр-қиммат 
мавзуларида бўлиши мумкин. 
2. Дебатда иккита жамоа иштирок этади. Биринчи жамоа-
тасдиқловчи томон сифатида, иккинчи жамоа - қарши томон 
сифатида. Иштирок этувчилардан тасдиқловчи томоннинг сўзга 
чиқувчилари, яъни спикерларини Т1, Т2, Т3; қарши томоннинг 
сўзга чиқувчилари, яъни спикерларини К1, К2, К3 деб шартли 
равишда белгилаш мумкин. 
Дебат 
нинг 
ўткази- 
лиши 
Дебат методини қўллашда энг асосий иш иштирокчиларни 
танлаб олиш бўлиб, бунда ҳар бир иштирокчини дебат жараёни 
билим орттиришга мўлжалланган дастур эканлигига ишонтириш 
лозим; маъмурият томонидан кўмак олиш, яъни тадбирларни 
ўтказиш жараёнида раҳбариятнинг иштирок этишини таъминлаш 
керак. Шу билан бирга, жамоа ишини тўғри ташкил қилиш ва 
жамоа тартибини сақлаб туриш, жамоанинг ҳар бир аъзоси ўз 
вазифасини тўлиқ тушунишига эришиш лозим.