U. ǴAfurov, Q. Sharipov

http://qaraqalpaq.ádillik.uz/qaraqalpaq./uz/interaktivnye-uslugi/
siziń-sorawıńız/questions./php? ELEMENT_ID=12342
SHAŃARAQ ISBILERMENLIGI TÚRLERI
Shańaraq isbilermenligin yuridikalıq shaxs shólkemlestirmegen 
hám yuridikalıq shaxs shólkemlestirgen halda jolǵa qoyıw múmkin.
Yuridikalıq shaxs shólkemlestirmegen haldaǵı shańaraq isbi-
lermenligi shańaraq isbilermenligi (SHI), yuridikalıq shaxs shól-
kemlestirgen haldaǵı shańaraq isbilermenligi shańaraq kárxanası 
(SHK) dep ataladı.
Isbilermenlik xızmetiniń hárqanday formasında bolǵanı sıyaqlı 
shańaraq isbilermenliginde de jetiskenlik hám kemshilik tárepleri 
bar. Olardıń tiykarǵılarına toqtap ótemiz.
SHAŃARAQ ISBILERMENLIGINIŃ
ABZALLÍQLARÍ
KEMSHILIKLERI
Shańaraq aǵzaları ortasındaǵı óz ara 
isenim birgeliktegi xızmettiń joqarı 
nátiyjeliligin támiyinleydi
Shańaraq qatnasıqlarınıń jumıs 
penen baylanıslı qatnasıqlarǵa 
unamsız tásiriniń bolıwı
Hárbir shańaraq aǵzasınıń aqılıy hám 
fizikalıq imkaniyatların jaqsı biliw nátiy-
jeli miynet bólistiriwinen paydalanıwǵa 
sharayat jaratadı
Ayırım jaǵdaylarda shańaraq 
aǵzalarınıń qánige sıpatındaǵı 
tájiriybe hám kónlikpeleriniń 
jeterli bolmawı
Isbilermenlik xızmetinde shańaraqtaǵı 
bar qosımsha resurs hám imkaniyatlardan 
paydalanıw nátiyjege jaqsı tásir kórsetedi
Shańaraq isbilermenligin iri kár-
xana formasında shólkemlestiriw 
imkaniyatınıń sheklengenligi
Shańaraqtaǵı jaslardıń isbilermenlik sır-
ların úyreniwine múmkinshilik jaratadı
Shańaraq isbilermenligin miyras qaldırıw 
imkaniyatı arqalı áwladlardıń keleshegin 
támiyinleydi
SHAŃARAQ ISBILERMENLIGINIŃ ÓZGESHELIKLERI
Shańaraq isbilermenligi formasındaǵı xızmetti ámelge asırıw bir 
qatar ózgeshelikleri menen xarakterlenedi. Shańaraq isbilermeni óziniń 

---

23
xızmetinde tek shańaraq aǵzalarınan paydalanıw múmkin bolıp, 
sırttan xızmetkerlerdi jallaw huqıqına iye emes. Bunda shańaraq 
aǵzaları bolıp, tiykarınan, erli-zayıplı, ata-analar hám perzentler 
bolıp esaplanadı.
Shańaraq isbilermenligi sıpatında dizimnen ótken shańaraq aǵzası 
qatań belgilengen salıqtı tólewshi esaplanadı. Shańaraq isbilermenligi 
ayına eń kem is haqıdan kem bolmaǵan muǵdarda, shańaraqtıń basqa 
aǵzaları bolsa eń kem is haqınıń 50% i muǵdarında qamsızlandırıw 
tólemlerin tóleydi.