U. ǴAfurov, Q. Sharipov

SHAŃARAQ KÁRXANASÍNÍŃ ÓZGESHELIKLERI
Shańaraq kárxanasın — yuridikalıq shaxs shólkemlestirgen jaǵdayda 
ámelge asırılatuǵın shańaraq isbilermenligi forması. Shańaraq 
kárxanası qatnasıwshılarınıń sanı eki adamnan az bolmay, olar 
kárxana xızmetin júrgiziwde jeke miynetleri menen qatnasıwları shárt. 
Shańaraq baslıǵı, onıń ómirlik joldası, balaları hám aqlıqları, ata-
anası, miynetke jaramlı jasqa tolǵan basqa tuwısqanları shańaraq 
kárxanası qatnasıwshısı bolıwı múmkin. Bir shańaraq kárxanası 
qatnasıwshısı bir waqıttıń ózinde basqa shańaraq kárxanasınıń 
qatnasıwshısı bolıwı múmkin emes.
Shańaraq kárxanası qatnasıwshıları hám onıń jallanba xızmetker-
leriniń ulıwma sanı kishi isbilermenlik subyektleri xızmetkerleriniń 
nızam hújjetlerinde belgilengen ortasha jıllıq sanınan kóp bolıwı 
múmkin emes.
Shańaraq kárxanası onıń qatnasıwshıları tárepinen tovarlar 
islep shıǵarıw (jumıslar islew, xızmetler kórsetiw) hám reali-
zaciya etiwdi ámelge asırıw ushın qálegen tiykarda, shańa-
raq kárxanası qatnasıwshılarınıń úlesli yamasa birgeliktegi 
múlkinde bolǵan ulıwmalıq mal-múlk, sonday-aq, shańaraq 
kárxanası qatnasıwshılarınan hárbiriniń mal-múlki negizinde 
shólkemlestiriletuǵın kishi isbilermenlik subyekti bolıp tabıladı. 
Shańaraq kárxanası xızmeti onıń qatnasıwshılarınıń jeke miyne-
tine tiykarlanadı. Shańaraq kárxanası isbilermenlik subyektleriniń 
shólkemlestiriwshilik-huqıqıy formalarınan biri bolıp tabıladı.
Ózbekstan Respublikasınıń 2012-jıl 26-apreldegi ÓRQ 327-sanlı 
«Shańaraq isbilermenligi haqqında»ǵı nızamı, 4-statya.

---

24
Shańaraq kárxanasınıń dúziliw hújjeti bolıp dúziliw shártnaması 
bolıp esaplanadı. Shańaraq kárxanası ustav fondınıń minimal 
muǵdarı eń kem is haqınıń on esesinen az bolıwı múmkin emes.
Shańaraq kárxanası birden-bir salıq tólewshisi bolıp esaplanadı. 
Salıqlar hám basqa májbúriy tólemlerdi tólegennen keyin shańaraq 
kárxanası qatnasıwshıları ıqtıyarında qalatuǵın payda summasına 
salıq salınbaydı.
Nızamshılıqqa tiykarlanıp shańaraq kárxanası shuǵıllanıwı múmkin 
bolmaǵan xızmet túrleri de bar. Máselen, ol akciz salıǵı salınatuǵın 
ónimlerdi islep shıǵarıw, jer astı paydalı qazılmaların qazıp alıw 
sıyaqlı xızmet penen shuǵıllanıwı múmkin emes.