U. I. Inoyatov, S. D. Yusupova, F. R. Salimbekova buxgalteriya hisobi

9.7. 
QO‘SHIMCHA QIYMAT SOLIG‘INI
HISOBGA OLISH
O‘zbekiston Respublikasi Moliya Vazirligi va Davlat Soliq Qo‘mitasi
1997-yil 5-dekabrda ishlab chiqariladigan, sotiladigan tovarlar (ish,
xizmat) bo‘yicha QQSni hisoblash va to‘lash tartibi to‘g‘risida yo‘riq-
noma ishlab chiqdi va 1998-yil 1-yanvardan amalda qo‘llash uchun
tavsiya etdi. Mazkur yo‘riqnomada umumiy qoidalar soliq to‘lovchilar,
soliqqa tortish obyektlari, soliqqa tortish oborotlarini aniqlash, korrek-
tirovka qilish, soliq imtiyozlari, stavkalari hamda budjetga to‘lanishi
kerak bo‘lgan QQS summasini aniqlash tartibi, schyot-faktura, soliqni
to‘lash muddati va xarajatlarni taqdim qilish, soliq to‘lovchilarning
mas’uliyati, soliq idoralarining nazorati batafsil bayon qilinadi.
Yuridik shaxslar deganda – soliqqa tortish maqsadida mulkka
ega bo‘lgan korxona, birlashma tashkilotlarning hamma turlari xo‘jalik
yurituvchi yoki mulkni tezkor boshqaruvchi, bu mulkka o‘zining
majburiyati bo‘yicha javob beruvchi hamda mustaqil balansga va hisob
schyotiga ega bo‘lgan korxonalar tushuniladi.
QQS 20% stavkada to‘lanadi. Budjetga to‘lanishi lozim bo‘lgan
QQSning summasi sotilgan tovarlar, bajarilgan ish, ko‘rsatilgan xizmatlar
uchun hisoblangani QQS summasidan, ishlab chiqariladigan va muomala
xarajatlariga qo‘shiladigan tovarlar (ish, xizmat) qiymati uchun to‘lanishi
kerak bo‘lgan soliq summasining ayirmasiga teng.
QQSning hisoblanishi va budjetga to‘lanishi schyotlarda quyidagicha
aks ettiriladi:
4010, 4020,
D 5110 K D 6410 K D 0800, 9430, 9210,9220 K
To‘langan QQS summasi
Hisoblangan soliq summasi
MAVZU BO‘LIMLARI YUZASIDAN
NAZORAT SAVOLLARI
1. Tayyor mahsulot deb nimaga aytiladi?
2. Nomenklatura so‘ziga ta’rif bering.
3. Tayyor mahsulot qanday baholanadi?
4. Tayyor mahsulotning ombordagi hisobi qanday tashkil qilinadi?
5. Tayyor mahsulotning buxgalteriyadagi hisobi qanday tashkil qilinadi?
6. Buxgalteriya hisobida tayyor mahsulotni jo‘natish hamda sotish muomalalari
qanday tartibda aks ettiriladi?





163
7. Mahsulotlarning sotilishi bo‘yicha QQS qanday tartibda hisobga olinadi?

8. Konsignatsiya muomalalari deganda nimani tushunasiz?
9. Buxgalteriya hisobida dargumon qarzlar rezervi qaysi maqsadlar uchun
tashkil qilinadi?
10. Mahsulot sotilganda qanday buxgalteriya provodkasi beriladi?