U j o ‘rayev jahon tarixi

II. 0 ‘tilgan dars m avzusi m azm unini takrorlash.
Darsning bu qismini o ‘qituvchi tarqatma material yordam ida am al­
ga oshiradi. Shu m aqsadda o ‘quvchilarga quyidagi savollar yozilgan 
kartochkalar tarqatiladi:
1- kartochka: Dehli sultonligi qachon va kim tom onidan tashkil 
etildi?
2- kartochka: Dehli sultonligi tashkil etilgan 1206- yilda M o‘g ‘u- 
listonda qanday tarixiy voqea yuz bergan edi?
3- kartochka: Qanday yer-m ulkka iqto’ deb aytilgan?
4- kartochka: X olisa yerlar qanday yerlar edi?
5- kartochka: Hindiston mahalliy knyazliklarining Dehli sulton- 
ligiga qaramligi nim a bilan belgilangan?
6- kartochka: Vaqf yerlari qanday yerlar edi?
7- kartochka: Dehli sultonligini zaiflashtirgan omillami qayd eting.
8- kartochka: Sultonlikda sayidlar sulolasi qachon hokim iyatni 
egalladi?
9- kartochka: Lodi sulolasi qachon hokim iyat tepasiga keldi?
10-
 
kartochka: Yevropaliklarning H indistonga kirib kelishi qaysi 
voqeadan boshlandi?
Javoblar tinglanadi, to ‘Idiriladi, aniqliklar kiritiladi va baholanadi.
III. Yangi dars m avzusi m azm unini tushuntirish.
Darsda hikoya-suhbat uslubi q o ‘llanadi. 0 ‘qituvchi darsning bu 
bosqichini quyidagi reja asosida bajaradi:
1. Amerikaning tub aholisi, ularning hayoti.
2. M ayya va atsteklar hayoti.
3. Inklar davlati.
4. A merika xalqlari madaniyati.
5. Afrika xalqlari madaniyati.
IV. Aqliy hujum.
D arsning bu bosqichi o 'tilg a n m avzu m azm unini o 'q u v c h ila r 
qanchalik o'zlashtirib olganliklarini aniqlash maqsadida o'tkaziladi.
Savollar va javoblar.
1. A m e rik a n in g tu b a h o lis i q a n d a y n o m b ila n a ta lg a n ? -
Hindular nomi 
bilan.

---

/57
2 . H in d u la r A m e r ik a g a q a y e rd a n b o rib q o lg a n la r ?
-
Osiyodan, Bering 
bo‘g ‘ozi orqali.
3. 
0 ‘rta a s rla r d a h in d u la r q a n d a y tu z u m d a y a s h a r d ila r?
-
llrug'chilik.
4 . M a y y a la rd a s h a h a r - d a v la tla r q a c h o n v u ju d g a k e lg a n ?
-
Milodning 
birinchi ming yilligida.
5 . S h a h a r - d a v l a t h u k m d o ri q a n d a y n o m b ila n a ta lg a n ? -
„Ulug‘ inson“ 
nomi bilan.
6. M a y y a x a lq i y o z u v i q a c h o n p a y d o b o ‘lg a n ?
-
Milodning boshlarida.
7. Q a n d a y o m illa r m a y y a la r ta q v im in in g y a r a tilis h ig a s a b a b b o N g a n ?
-
Dehqonchilik ehtiyojlari.
8. Q a n d a y d a l i l l a r m a y y a l a r m a d a n iy a td a i l g ‘o r b o M g a n lig in i ta s -
d iq la y d i?
-
„0“ raqamini ishlatish, rasadxonalarning, yozuvning 
mavjudligi.
Y a n a : 
Sayyoralarning Quyosh atrofida aylanish vaqtining hisoblab 
chiqilganligi hamda Quyosh, Oy tutilishini oldindan bilganliklari.
9.
A ts te k la r o liy m a k ta b la r id a q a n d a y ilm la r o ‘r g a tilg a n ?
-
Tarix, yozuv, 
o'qish, hisob, astronomiya, notiqlik.
10.
I n k la r d a v la ti q a c h o n ta s h k il to p g a n ?
-
XII asrda.
11.
I n k la r d a v la ti h u k m d o ri q a n d a y n o m b ila n a ta lg a n ?
-
Oliy Inka.
12.
O liy In k a q a rin d o s h la r i q a n d a y a ta lg a n ?
-
„Quyosh о ‘g ‘illari“.
13. 
A fr ik a n in g e n g q a d im iy d a v la tin i q a y d e tin g . 
-
Gana.
14.
A fr ik a n in g y a n a q a n d a y d a v la tla r in i b ila s iz ?
-
Mali, Songai. 
Faol ishtirok etgan о ‘quvchilar rag ‘batlantiriladi.