U n w Mustaqil O'zbekiston davlatining 1 b u b
Download 1.6 Mb. Pdf ko'rish
|
11 sinf uzb tarixi 001
- Bu sahifa navigatsiya:
- Ikki palatali parla
- ^ Savol va topshiriqlar
- Vazirlar Mahkamasi
- VAZIRLAR MAHKAMASI—IJRO ETISH HOK1MIYATINI AMALGA OSHIRUVCHI ORGAN
- Boshqaruv tizimidagi
- OzR davlat qomitalari
- Hokimlikning tashkil
- 1^ — X 3 N c/i 6
7f • „Xo'jalik yurituvchi subyektlar faoliyatining shartnomaviy — huquqiy bazasi to'g'risida" Q o n u n , 1998- yil 29- avgust. • „Tadbirkoriik faoliyati erkinligining kafolatlari to'g'risida" Q o n u n , 2000- yil 2 5 - may. • „Xo'jalik shirkatlari to'g'risida" qonun, 2 0 0 1 - yil 6- dekabr. • „Qimmatli qog'ozlar bozorida investorlarning huquqlarini himoya qilish to'g'risida" Q o n u n , 2 0 0 1 - yil 3 0 - avgust va b o s h - qalar. To'rtinchi yo'nalishga — o d a m l a r n i n g m a ' n a v i y , ijodiy i m - koniyatlarini ro'yobga chiqarishga, m a d a n i y a t , t a ' l i m va sog'liq- ni saqlash m u a m m e i a r i g a , aholini ijtimoiy himoyalash masala- lariga doir q o n u n l a r kiradi. • „Fuqarolarning davlat pensiya ta'minoti asoslari to'g'ri- sida" Q o n u n , 1993- yil 2 - sentabr. • „AhoIining bandligi to'g'risida" yangi tahrirdagi Q o n u n , 1998- yil 30 aprel. • „Nogironlarni ijtimoiy himoyalash to'g'risida" Q o n u n . • „Yoshlarga oid davlat siyosati asoslari to'g'risida" Q o n u n , • ,,0'zbekiston Respublikasida bayram kunlari to'g'risida" Q o n u n , 1992- yil 3- iyul. • „Davlat tili to'g'risida" Q o n u n , 1 9 9 8 - yil 2 1 - o k t a b r , 1995- yil 2 1 - dekabrda yangi tahrirda qabul qilindi. • „Lotin yozuviga asoslangan o'zbek alifbosini joriy etish to'g'risida" Q o n u n , 1993- yil 2- sentabr, unga 1995- yil may oyida o'zgartirishlar kiritildi. • „Ta'lim to'g'risida" Q o n u n , 1997- yil 2 7 - avgust. • „Kadrlar tayyorlash milliy dasturi" h a q i d a g i Q o n u n , 1997- yil 2 7 - avgust. • „Fuqarolar sog'lig'ini saqlash to'g'risida" Q o n u n , 1996- yil 29- avgust. • „Dori vositalari va farmatsevtika faoliyati to'g'risida" Q o n u n , 1997- yil 2 5 - aprel. • „Arxivlar to'g'risida" Q o n u n , 1999- yil 15- aprel. • „Jismoniy tarbiya va sport to'g'risida" Q o n u n , 1992- yil 14 yanvar. M a z k u r q o n u n 2000- yil 26- m a y d a yangi tahrirda qabul qilindi. • „Madaniy meros obyektlarini muhofaza qilish va ulardan foydalanish to'g'risida" Q o n u n , 2 0 0 1 - yil 3 0 - avgust va b o s h - qalar. Beshinchi yo'nalishiga — O'zbekistonning xalqaro m u n o s a - batlariga, tashqi siyosiy va iqtisodiy faoliyatiga, chet ellik sar- 76 m o y a d o r l a r bilan o ' z a r o m a n f a a t l i h a m k o r l i k qilishga d o i r q o n u n l a r kiradi. • ,,0'zbekiston Respublikasining chet davlatlardagi diplo- matiya vakolatxonalari boshliqlarini tayinlash va chaqirib olish tartibi to'g'risida" Q o n u n , 1992- yil 2 - iyun. • ,,0'zbekiston Respublikasining diplomatiya xodimlari uchun diplomatiya daraja va martabani belgilash to'g'risida" Q o n u n , 1992- yil 3- iyul. • „Tashqi iqtisodiy faoliyat to'g'risida" Q o n u n . • ,,0'zbekiston Respublikasining xalqaro shartnomalari to'g'risida" Q o n u n , 1995- yil 2 2 - dekabr. • „Erkin iqtisodiy zonalar to'g'risida" Q o n u n , 1996- yil 2 5 - aprel. • ,,0'zbekiston Respublikasi tashqi siyosiy faoliyatining asosiy prinsiplari to'g'risida" Q o n u n , 1996- yil 26 dekabr. • „Chet el investitsiyalari to'g'risida" Q o n u n , 1998- yil 3 0 - aprel. • „Chet ellik investorlar huquqlarining kafolatlari va ularni himoya qilish chora-tadbirlari to'g'risida" Q o n u n , 1998- yil 30- aprel va boshqalar. M a z k u r q o n u n l a r j a m i y a t i m i z d a xalq h o k i m i y a t i , q o n u n ustuvorligi tamoyillarining q a r o r topishiga, shaxs erkinligi va huquqlarining h i m o y a qilinishiga xizmat qilmoqda. Yangi q o n u n hujjatlari, bir tomondan, m a m l a k a t i m i z d a m a ' m u r i y - b u y r u q - bozlik tizimining h u k m r o n l i k qilishiga c h e k q o ' y i s h , ikkinchi tomondan, milliy d a v l a t c h i l i g i m i z n i n g eng yaxshi a n ' a n a l a r i , o ' z b e k x a l q i n i n g m a ' n a v i y - m a d a n i y q a d r i y a t l a r i n i t i k l a s h , uchinchi tomondan, xalqaro h u q u q n o r m a l a r i n i h a m d a u m u m e'tirof etilgan demokratik va insonparvarltk qadriyatlarini inobatga olish yo'lida rivoj topdi. Respublika parlamenti jamiyatimizda si- yosiy m u v o z a n a t n i , t i n c h l i k va b a r q a r o r l i k n i saqlab t u r i s h d a ishonchli omil sifatida m u s t a h k a m l a n d i . P r e z i d e n t I s l o m K a r i m o v 2 0 0 0 - yil Ikki palatali parla- 2 5 - m a y kuni ikkinchi chaqiriq O ' z - ment haqida bekiston Respublikasi Oliy Majlisining ikkinchi sessiyasida ikki palatali par- lament tuzish g'oyasini ilgari surdi. Bu demokratik islohotlarni h o s q i c h m a - b o s q i c h a m a l g a oshirish tamoyiliga m o s ravishda r e s p u b l i k a p a r l a m e n t i n i ikki p a l a t a l i a s o s d a y a n a d a t a k o - niillashtirishni nazarda tutgan g'oyadir. 2 0 0 1 - yil 6—7- dekabr kunlari bo'lib o'tgan ikkinchi c h a - qiriq O ' z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i Oliy M a j l i s i n i n g y e t t i n c h i sessiyasida ikki palatali p a r l a m e n t tuzish masalasi m u h o k a m a qilindi. Sessiya ikki palatali professional p a r l a m e n t faoliyati u c h u n eng zarur bo'lgan omil — yuqori malakali siyosatshu- n o s l a r , y u r i s t l a r , i q t i s o d c h i l a r k o r p u s i s h a k l l a n i b y e t i l g a n - ligini, j a m i y a t i m i z d a h u q u q i y m a d a n i y a t darajasining o r t g a n - ligini inobatga oldi va p a r l a m e n t n i ikki palatali qilib tuzish zarur, degan xulosaga keldi. Ikki palatali p a r l a m e n t n i shakllantirish masalasi h a y o t n i n g o'zidan, hokimiyat tarmoqlarini aniq ajratish asosida milliy dav- latchilik institutlarThi y a n a d a m u s t a h k a m l a s h zaruratidan kelib chiqadi. M a ' l u m k i , d e m o k r a t i k m a m l a k a t l a r n i n g aksariyatida Parlament ikki palatalidir. XX asrning so'nggi o ' n yilliklarida ikki Palatali tizim p a r l a m e n t a r i z m taraqqiyotining asosiy tendensiya- siga aylandi. 9- chizma Oliy Majlisning vakolatlari Pari a me nt- lararo aloqalar Qonun chiqarish vakolatlari Nazorat vazifalari Davlat organlarini tashkil qilish Mansabdor shaxslarni tayinlash Ikki palatali parlamentning bir qator ijobiy tomonlari bor: • populistik maqsadni, ayrim guruhlar manfaatini ko'z- lovchi, mukammal bo'Imagan qonunlar qabul qilinishiga yo'l qo'yilmaydi; • mamlakat mintaqalari (viloyatlar, Toshkent shahri, Qoraqalpog'iston Respublikasi)ning manfaatlari to'laroq ino- batga olinadi; • milliy davlatchilik institutlari tizimi o'rtasida parla- mentning nufuzi ortadi', qonun chiqaruvchi va ijro hokimiyati o'rtasidagi munosabat mutanosiblashadi; • parlament qabul qilayotgan qonunlarning sifatini yaxshi- lashga, xalqning xohish-irodasini to'laroq namoyon bo'Hshiga imkon beradi; • parlament ishida demokratik fikrlar xilma-xilligi ko'proq na.moyon bo'ladi; 78 • jamiyatni liberallashtirishni tezlashtiradi; • deputatlar faoliyatini professionallashga, siyosatchilar tabaqasini shakllantirishga ko'proq imkoniyat yaratadi. Oliy Majlis 2002- yil 27- yanvar kuni kelgusi chaqiriqda ikki palatali p a r l a m e n t n i shakllantirish masalasi b o ' y i c h a O'zbekis- t o n R e s p u b l i k a s i R e f e r e n d u m i n i o ' t k a z i s h t o ' g ' r i s i d a q a r o r qabul qildi. R e f e r e n d u m d a ovoz berish byulleteniga ,$iz kelgusi chaqiriq O'zbekiston Respublikasi parlamenti ikki palatali qilib saylanishiga rozimisiz?" degan savol kiritildi. M a r k a z i y s a y l o v k o m i s s i y a s i O ' z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i R e f e r e n d u m i n i o'tkazish b o ' y i c h a tegishli okrug va uchastka saylov k o m i s s i y a l a r i n i o ' z v a q t i d a tashkil e t d i . R e f e r e n d u m qatnashchilariga o'z xohish-irodalarini erkin bildirishlari u c h u n b a r c h a imkoniyatlar yaratildi. R e f e r e n d u m 2002- yil 2 7 - yanvar k u n i keng d e m o k r a t i k asosda, ochiq va oshkora, keng j a m o a t - chilik vakillari, xorijiy davlatlar, xalqaro tashkilotlar, o m m a v i y axborot vositalari, fuqarolarning tashabbuskor guruhlari k u z a - tuvchilari ishtirokida bo'lib o'tdi. R e f e r e n d u m d a ovoz b e r u v - c h i l a r r o ' y x a t i g a k i r i t i l g a n 1 3 . 2 6 6 . 6 0 2 n a f a r f u q a r o l a r n i n g 12.113.070 nafari yoki 91,58 foizi ishtirok etdi. „Siz kelgusi chaqiriq O'zbekiston Respublikasi parlamen- ti ikki palatali qilib saylanishiga rozimisiz?" degan masala yuzasidan ovoz berishda qatnashgan fuqarolarning 11.344.242 nafari yoki 93,65 foizi yoqlab ovoz berdi. Say- lovchilar ikki palatali parlament tuzish masalasini qo'llab- quwatladilar. R e f e r e n d u m yakunlari xalqimizning bir t o m o n d a n , huquqiy d e m o k r a t i k davlat va fuqarolik j a m i y a t i q u r i s h , erkin b o z o r i q t i s o d i y o t i g a o ' t i s h d a n i b o r a t O ' z b e k i s t o n y o ' l i n i q o ' l l a b - quwatlayotganligini ko'rsatdi. Ikkinchi t o m o n d a n , islohotlarni izchil va qat'iyatlik bilan d a v o m ettirish va y a n a d a c h u q u r l a s h t i - rishni katta u m i d bilan kutayotganligini bildirdi. 2002- yil 4 — 5 - aprel kunlari bo'lib o'tgan ikkinchi chaqiriq O ' z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i Oliy M a j l i s i n i n g s a k k i z i n c h i ses- siyasida „ Referendum yakunlari hamda davlat hokimiyati tashkil etilishining asosiy prinsiplari to'g'risida" Konstitutsiyaviy q o - n u n va ,,2002- yil 2 7 - yanvarda o'tkazilgan O'zbekiston R e s - publikasi R e f e r e n d u m i n i n g yakunlari b o ' y i c h a a m a l g a oshiri- ladigan q o n u n c h i l i k ishlarining asosiy yo'nalishlari t o ' g ' r i s i d a " qaror qabul qildi. Bu hujjatlar ikki palatali p a r l a m e n t tuzish ishlarirri boshlashga huquqiy asos bo'lib xizmat qildi. 2002- yil 12—13- dekabr kunlari b o i i b o'tgan Oliy Majlis- n i n g o ' n i n c h i s e s s i y a s i x a l q i m i z n i n g x o h i s - i r o d a s i b i l a n ,,0'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Senati to'g'risida" va ,,0'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik pa- latasi to'g'risida" Konstitutsiyaviy q o n u n l a r n i h a m d a ularni amalga kiritish to'g'risida qarorlarni qabul qildi. S h u n i n g d e k , 2 0 0 3 - yil 24- aprelda , , 0 ' z b e k i s t o n Respublikasining Konstitut- siyasiga o'-agartishlar v a q o ' s h i m c h a l a r kiritish t o ' g ' r i s i d a " Q o n u n qabul qilindi.- D u n y o n i n g rivojlangan m a m l a k a t l a r i d a t o ' p l a n g a n p a r l a m e n t a r i z m tajribasi, O ' z b e k i s t o n x a l q i n i n g qadriyatlari va mentalitetini hisobga olgan holda ishlab chiqilgan m a z k u r q o n u n l a r b o ' l g ' u s i p a r l a m e n t n i n g ikkala palatasi v a - kolatlarini va faoliyatining tashkiliy shakllarini aniq belgilab berdi. B u n d a n keyin h a m O ' z b e k i s t o n Respublikasining oliy d a v - lat vakillik organi — p a r l a m e n t n i n g n o m i Oliy Majlis d e b a t a - laveradi. U n i n g tarkibida ikkita palata tuziladi. Y u q o r i palata — Senat, quyi palata — Qonunchilik palatasi, deb ataladi. Ikkala p a l a t a n i n g vakolat m u d d a t i — 5 yil etib belgilangan. 2004-yil dekabr — 2005- yil yanvar oylarida m a m l a k a t i m i z d a ilk b o r ikki palatali p a r l a m e n t g a saylovlar b o ' l i b o'tdi. Quyi palataga saylov okruglari bo'yicha ko'ppartiyaviylik asosida 120 ta deputat saylandi. Senatga Qoraqalpog'iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahrining har biridan teng miqdorda — 6 nafardan, jami 84 kishi saylandi. Senatning 16 nafar a'zosi fan, san'at, adabiyot, ishlab chiqarish sohasida h a m d a davlat va jamiyat faoliyatining boshqa tarmoqlarida katta amaliy tajribaga ega bo'lgan h a m d a alohida xizmat ko'rsatgan eng obro'li fuqarolar orasidan O'zbekiston Respublikasi Prezidenti t o m o n i d a n tayinlandi. Qonunchilik palatasining 2005-yil 27- yanvar kuni bo'lib o'tgan birinchi majlisida E.H. Xalilov Qonunchilik palatasining Spiked etib saylandi. Shuningdek, Spiker o'rinbosarlari, qo'mita rahbarlari say- landi, siyosiy partiyalar fraksiyalari tashkil etilib ro'yxatga olindi. O ' z b e k i s t o n Re'spublikasi Oliy Majlisi S e n a t i n i n g 2005-yil 2 7 - y a n v a r k u n i b o ' l i b o ' t g a n b i r i n c h i majlisida M . Sharif- xo'jayev Senat raisi etib saylandi. Shuningdek, Senat raisi o'rin- bosarlari h a m d a Senat qo'mitalari raislari saylandi. Shunday qilib, ikki palatali parlament tashkil etildi va o'z faoliyatini boshladi. Ikki palatali p a r l a m e n t n i n g tashkil etilishi natijasida Q o n u n c h i q a - ruvchi, ijro etuvchi va sud hokimiyati o'rtasida vakolatlar y a n a d a 80 d e m o k r a t i k asosda qayta t a q s i m l a n d i . P a r l a m e n t n i n g j a m i y a t hayotidagi mavqei o'sdi. Q o n u n loyihalari dastlab Q o n u n c h i l i k p a l a t a s i d a k o ' r i b c h i q i l a d i v a q a b u l q i l i n a d i . S o ' n g r a S e n a t t o m o n i d a n k o ' r i b chiqiladi va tasdiqlanadi. Q o n u n Prezident t o m o n i d a n imzolanib, m a t b u o t d a e'lon qilingan k u n d a n b o s h - lab kuchga kiradi. P r e z i d e n t v a k o l a t l a r i n i n g bir qismi — davlat, sud t i z i m i va m a x s u s x i z m a t l a r n i n g r a h b a r l a r i n i , c h e t ellar x a l q a r o t a s h - kilotlardagi d i p l o m a t i k vakillarni t a y i n l a s h va t a s d i q l a s h S e - n a t vakolatiga o ' t k a z i l d i v a S e n a t t o m o n i d a n a m a l g a o s h i - r i l m o q d a . Ikki palatali Oliy Majlisning 2005—2008 yillardagi faoliyati g u v o h l i k b e r m o q d a k i , milliy d a v l a t c h i l i k i n s t i t u t l a r i t i z i m i o ' r t a s i d a p a r l a m e n t i m i z n i n g n u f u z i y a n a d a o ' s d i . Q a b u l q i l i n a y o t g a n q o n u n l a r n i n g sifati y a x s h i l a n d i . D e p u t a t l a r faoliyati professionallashib, siyosiy partiyalar fraksiyalarining faoliyati kuchaydi. P a r l a m e n t ishida d e m o k r a t i k fikrlar xilma-xilligi j o n l a n d i . ^ Savol va topshiriqlar 1. Qanday hokimiyat organlari qonunchilik tashabbusi huquqiga ega? 2. Birinchi chaqiriq O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi qancha qonunlarni qabul qildi? 3. Ikkinchi chaqiriq O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisiga saylovlar qachon bo'lib o'tdi, ularda qanday subyektlar o'z nomzodlarini qo'ydilar? 4. Ikkinchi chaqiriq O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisida qanday qo'mita va komissiyalar tuzildi? 5. O'zbekiston Respublikasi parlamenti tomonidan qabul qilingan qonunlarni qanday yo'nalishlarga bo'lish mumkin? 6. Inson va fuqarolarning huquqlari, erkinliklari haqida qanday kodeks va qonunlar qabul qilingan? 7. O'zbekistonning xalqaro munosabatlariga doir qanday qonunlar qabul qilingan? 8. Ikki palatali parlament tuzish haqida referendum qachon bo'lib o'tdi, uning natijalarini bilasizmi? 9. Oliy Majlis qanday palatalardan iborat bo'ladi? 10. Oliy Majlis palatalari haqida qachon va qanday qonunlar qabul qi- lingan? 6 — Q. Usmonov 81 8- §. Milliy davlat boshqaruv hokimiyati tizimining shakllantirilishi Vazirlar Mahkamasi Mustaqillik yillarida davlat boshqaruv hokimiyati t u b d a n isloh qilindi. A w a - lo, sobiq Ittifoq davrida faoliyat yuritib k e l g a n O ' z b e k i s t o n d a v l a t h o k i m i y a t i n i n g ijro q i l u v c h i v a boshqaruvchi oliy organi — Ministrlar Sovetining m a q o m i t u b - dan o'zgartirildi. 1990- yil 24- martda O'zbekistonda prezidentlik lavozimi t a ' s i s e t i l g a n d a n keyin h a y o t n i n g o ' z i ijro etuvchi h o k i m i y a t m a q o m i n i o'zgartirishni talab qildi. 1990- yil 15- noyabrda O'zbekiston Prezidentining ,,0'zbekiston SSR Prezi- denti huzuridagi Vazirlar Mahkamasining tarkibini tasdiqlash to'g'risida" farmoni chiqdi. U n g a muvofiq O'zbekiston Prezi- d e n t i h u z u r i d a Vazirlar M a h k a m a s i tuzildi, P r e z i d e n t u n i n g Raisi b o ' l d i . Respublikada Vitse-Prezident lavozimi ta'sis etilib, uning zimmasiga Vazirlar M a h k a m a s i g a rahbarlik qilish va uning ishini uyushtirish vazifasi yuklandi. 1992- yil 4- yanvarda Vitse-Prezident lavozimi tugatildi va O'zbekiston Respublikasi Vazirlar M a h k a m a s i n i n g Bosh vaziri lavozimi ta'sis etildi. Bosh vazir zimmasiga Vazirlar Mahkamasiga rahbarlik qilish, uning ishini tashkil etish vazifasi yuklandi. O'zbekistonda davlat ijroiya hokimiyatini takomillashtirishda O ' z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i n i n g K o n s t i t u t s i y a s i m u h i m o m i l b o ' l d i . K o n s t i t u t s i y a n i n g 9 8 - m o d d a s i g a m u v o f i q V a z i r l a r M a h k a m a s i n i n g tarkibi O ' z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i n i n g P r e z i - denti t o m o n i d a n shakllantiriladi. O ' z b e k i s t o n Respublikasi Bosh Vaziri n o m z o d i P r e z i d e n t taklifiga b i n o a n O'zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining pala- t a l a r i t o m o n i d a n k o ' r i b c h i q i l a d i v a t a s d i q l a n a d i . V a z i r l a r M a h k a m a s i a'zolari tarkibiga Bosh vazir, uning o'rinbosarlari, vazirlar, davlat q o ' m i t a l a r i raislari va Q o r a q a l p o g ' i s t o n R e s p u b - likasi Vazirlar Kengashining raisi kiradi. Vazirlar M a h k a m a s i O ' z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i n i n g h u k u - mati b o ' l i b , ijro etuvchi hokimiyatdir. Uning vazifalari: • davlat budjetini ishlab chiqadi va Oliy Majlisga taqdim etadi h a m d a uning bajarilishini t a ' m i n l a y d i ; • Oliy Majlisga davlat budjetining bajarilishi haqida hisobot beradi; 82 • yagona moliya, kredit va pul siyosati yuritilishini ta'minlaydi; • m a d a n i y a t , fan, maorif, ijtimoiy t a ' m i n o t , ekologiya so- hasidagi yagona davlat siyosati yuritilishini t a ' m i n l a y d i ; • m a m l a k a t n i mudofaa qilish, davlat xavfsizligi, tashqi siyo- satni a m a l g a oshirishni t a ' m i n l a s h b o ' y i c h a c h o r a - t a d b i r l a r n i amalga oshiradi; • qonuniylik, fuqarolarning huquqlari va erkinliklarini t a ' - minlash, xususiy mulk va j a m o a t tartibini muhofaza qilish, j i n o - yatchilikka qarshi k u r a s h b o ' y i c h a c h o r a - t a d b i r l a r n i a m a l g a oshiradi; • iqtisodiyotning, ijtimoiy va ma'naviy sohalarning samarali faoliyatiga rahbarlik qiladi; 10- chizma VAZIRLAR MAHKAMASI—IJRO ETISH HOK1MIYATINI AMALGA OSHIRUVCHI ORGAN Vazirlar Mahkamasining tarkibi O'zbekiston Respublikasi Bosh Vaziri, uning birinchi o'rinbosari va o'rinbosarlari, vazirlar, davlat qo'mitalarining raislari, Qoraqalpog'iston Respublikasi Vazirlar Kengashining Raisi Vazirlar Mahkamasi — Davlat budjetini ishlab chiqadi va Oliy Majlisga taqdim etadi hamda uning bajarilishini ta'minlaydi; — Oliy Majlisga davlat budjetining bajarilishi haqida hisobot beradi; — yagona moliya, kredit va pul siyosati yuritili- shini ta'minlaydi; — madaniyat, fan, maorif, ijtimoiy ta'minot, ekologiya sohasida yagona davlat siyosati yuritilishini ta'minlaydi; — mamlakatni mudofaa qilish, davlat xavf- sizligi, tashqi siyosatini amalga oshirishni ta'minlash bo'yicha chora-tadbirlarni amalga oshiradi; — qonuniylik, fuqarolarning huquqlari va erkinliklarini ta'minlash, xususiy mulk va jamoat tartibini muhofaza qilish, jinoyatchilikka qarshi kurash bo'yicha chora-tadbirlarni amalga oshiradi. — Davlat budjetini ishlab chiqadi va Oliy Majlisga taqdim etadi hamda uning bajarilishini ta'minlaydi; — Oliy Majlisga davlat budjetining bajarilishi haqida hisobot beradi; — yagona moliya, kredit va pul siyosati yuritili- shini ta'minlaydi; — madaniyat, fan, maorif, ijtimoiy ta'minot, ekologiya sohasida yagona davlat siyosati yuritilishini ta'minlaydi; — mamlakatni mudofaa qilish, davlat xavf- sizligi, tashqi siyosatini amalga oshirishni ta'minlash bo'yicha chora-tadbirlarni amalga oshiradi; — qonuniylik, fuqarolarning huquqlari va erkinliklarini ta'minlash, xususiy mulk va jamoat tartibini muhofaza qilish, jinoyatchilikka qarshi kurash bo'yicha chora-tadbirlarni amalga oshiradi. 83 • O ' z b e k i s t o n Respublikasi q o n u n l a r i , Oliy Majlis q a r o r - lari, ' P r e z i d e n t f a r m o n l a r i , qarorlari va farmoyishlari ijrosini t a ' m i n l a y d i ; • b a r c h a o r g a n l a r , k o r x o n a l a r , m u a s s a s a l a r , t a s h k i l o t l a r , m a n s a b d o r shaxslar va fuqarolar t o m o n i d a n bajarilishi m a j - buriy bo'lgan qarorlar va farmoyishlar chiqaradi. Islohotlar jarayonida Vazirlar M a h k a m a s i n i n g tarkibi tobora t a k o m i l l a s h i b , qisqartirib borildi. Agar 1990- yil 3 0 - m a r t d a Respublika ijroiya hokimiyati 41 kishidan iborat etib tuzilgan b o i s a , 1995- yil 5- m a y d a Vazirlar M a h k a m a s i 3-5 kishidan iborat etib tuzildi. 2 0 0 0 - y i l 1 1 - fevralda b o i g a n Ikkinchi chaqir- iq O'zbekiston Respublikasining Oliy Majlisi Prezident tavsiya- siga k o ' r a Vazirlar M a h k a m a s i tarkibini 34 kishidan — Bosh vazir, Bosh vazirning birinchi o'rinbosari, 8 nafar Bosh vazir o'rinbosarlari, 15 nafar vazir va 9 nafar Davlat qo'mitalari rais- laridan iborat etib tasdiqladi. 2 0 0 3 - yil 24—25- aprel kunlari bo'lib o'tgan O'zhekiston R e - s p u b l i k a s i O l i y M a j l i s i n i n g X I s e s s i y a s i d a q a b u l q i l i n g a n ,,0'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasiga o'zgartishlar" va q o ' s h i m c h a l a r kiritish to'g'risida"gi Q o n u n g a muvofiq Vazirlar Mahkamasining tarkibi, uni tuzish va tasdiqlash tartibi o'zgar- tirildi. O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi 89- moddasining , , 0 ' z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i P r e z i d e n t i a y n i v a q t d a V a z i r l a r Mahkamasining Raisi hisoblanadi" deyilgan qismi olib tashlandi. Vazirlar m a h k a m a s i tarkibida Rais lavozimi b o ' l m a y d i . O ' z b e k i s t o n Respublikasi P r e z i d e n t i n i n g t a q d i m i g a b i n o a n O ' z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i n i n g B o s h vaziri n o m z o d i n i avval Q o n u n c h i l i k p a l a t a s i d a , s o ' n g r a S e n a t d a k o ' r i b c h i q i l a d i v a t a s d i q l a n a d i . V a z i r l a r M a h k a m a s i n i n g b o s h q a a ' z o l a r i esa B o s h v a z i r n i n g t a q d i m i g a b i n o a n O ' z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i P r e z i d e n t i t o m o n i d a n t a s d i q l a n a d i . B u h o l a t m a m l a k a t i m i z d a a m a l g a o s h i r i l a y o t g a n d e m o k r a t i k j a r a y o n l a r n i y a n a d a c h u - q u r l a s h t i r i s h g a k o ' m a k l a s h a d i . B o s h v a z i r n i n g , h u k u m a t v a b u t u n h u k u m a t t i z i m l a r i n i n g vakolatlari o s h a d i , m a s ' u l i y a t i k u c h a y a d i . » O ' z b e k i s t o n d a boshqaruv tizimi t u b d a n Boshqaruv tizimidagi i s l o h q i l i n d i . B o z o r i q t i s o d i y o t i g a islohotlar o ' t i s h n i t a ' m i n l o v c h i , b o z o r m u n o s a - b a t l a r i n i n g f a o l i y a t i u c h u n i m k o n b e r u v c h i yangi b o s h q a r u v t u z i l m a s i y a r a t i l d i . M a r k a z l a s h - tirilgan tartibda qayta taqsimlash m e x a n i z m i d a n b o z o r m e x a n i z - miga, qattiq m a h k a m a c h i l i k va m a ' m u r i y - b u y r u q b o z l i k d a n h u - 84 quqiy b o s h q a r u v g a , iqtisodiy o m i l l a r orqali o ' z i n i - o ' z i idora etishga o'tildi. M a ' m u r i y - b u y r u q b o z l i k , t o ' r a c h i l i k t i z i m i n i n g t a y a n c h l a r i b o ' l g a n bir q a t o r D a v l a t q o ' m i t a l a r i , v a z i r l i k l a r , u l a r n i n g m a ' m u r i y apparatlari tugatildi. Davlat reja qo'mitasi o'rniga Makroiqtisodiyot vazirligi tuzildi. Bu vazirlik iqtisodiyotni isloh qilish qoidalari va ustuvorliklari, ularni amalga oshirish mexanizmlari asosida islohotlarni tahlil etish, b a h o b e r i s h , takliflar ishlab c h i q i s h , O ' z b e k i s t o n n i n g iqtisodiy-ijtimoiy rivojlanish istiqbollarini belgilash ishlari bilan s h u g ' u l l a n m o q d a . Taqsimot b o ' y i c h a yakkahokim bo'lib olgan Davlat t a ' m i n o t qo'mitasi tugatilib, Respublika ulgurji va birja savdosi aksiyadorlik uyushmasi tuzildi. U y u s h m a tarkibiga respublika aksiyadorlik t o - var-xomashyo birjasi, aksiyadorlik birja banki, h u d u d i y aksiya- dorlik tijoratchi vositachi kompaniyalar kiradi. U y u s h m a tovar ishlab chiqaruvchilar, iste'molchilar va tadbirkorlar u c h u n t o - var resurslari bozorida erkin ishtirok etishga teng imkoniyatlar yaratish, ularga tijorat-vositachilik, savdo va marketing xizmat- lar ko'rsatish ishlari bilan s h u g ' u l l a n m o q d a . Davlat narx q o ' m i t a s i tugatilib, Moliya vazirligi tarkibida narxlarni nazorat qilish, narxlarni belgilashda yakkahokimlikka yo'l qo'ymaslik, raqobatchilik m u h i t i n i shakllantirish ishlariga ko'maklashuvchl maxsus b o s h q a r m a tuzildi. Respublikada moliya va bank tizimi tubdan o'zgardi. Moliya vazirligi respublika budjetini shakllantirish bilan bir q a t o r d a , davlat soliq siyosatini, moliya siyosatini belgilamoqda, valuta ish- larini boshqarmoqda. Bank tizimi isloh etildi. Davlat banki va u n - ing bo'linmalari tugatildi. Markaziy bank, Tashqi iqtisodiy faoliy- at milliy banki, Ixtisoslashtirilgan aksiyadorlik-tijorat banklari — ,,0'zsanoatqurilishbank", „Paxtabank", ,,0'zjamg'armabank", „G'allabank", „Tadbirkorbank", „Savdogarbank", xususiy banklar va boshqa banklar tuzildi. Banklarning mustaqilligi va pul muomalasidagi ahvol u c h u n javobgarligi oshirildi. Davlat nazorati tizimi tartibga solindi. Davlat soliq q o ' m i t a s i , Bojxona q o ' m i t a s i tuzildi. Davlat nazorati q o ' m i t a s i , uning j o y - lardagi organlari tugatildi, Prezident devonida nazorat inspek- siyasi, hokimiyatlarda tegishli nazorat inspeksiyalari tuzildi. • Davlat suverenitetini amalga oshiruvchi tuzilmalar — Tashqi ishlar vazirligi, M u d o f a a vazirligi, Ichki ishlar vazirligi, Milliy xavfsizlik xizmati, Oliy attestatsiya komissiyasi va b o s h q a h u k u - mat organlari tashkil etildi. 85 Islohotlarni chuqurlashtirish va muvofiqlashtirish maqsadida Prezident huzurida Iqtisodiy islohot, tadbirkorlik va chet el in- vestitsiyalari b o ' y i c h a idoralararo Kengash tuzildi. Davlat m u l k i - n i b o s h q a r i s h v a t a d b i r k o r l i k n i q o ' l l a b - q u v v a t l a s h d a v l a t q o ' m i t a s i tashkil etildi. Bu q o ' m i t a mulkni davlat tasarrufidan c h i q a r i s h va xususiylashtirish d a s t u r l a r i n i ishlab c h i q i s h d a , k o ' p ukladli iqtisodiyotni shakllantirishda m u h i m tadbirlarni a m a l g a oshirdi. Q o ' m i t a investitsiya fondlari, fond birjalari, k V c h m a s mulk birjalari, auditorlik xizmatlari va boshqa bozor strukturasi tuzilmalarini tashkil e t m o q d a . O ' z b e k i s t o n n i n g xorijiy m a m l a k a t l a r bilan aloqasini yo'lga qo'yish maqsadida respublika tarixida birinchi marta Tashqi iqti- sodiy aloqalar vazirligi tuzildi, Vazirlik tovarlar va xizmatlar xalqaro bozorini tahlil qilish, tashqi iqtisodiy faoliyat sohasidagi strategiyani ishlab chiqish, eksport-import bo'yicha markazlashgan tartibda mahsulotlar yetkazib berish ishlarini tashkil e t m o q d a . Vazirliklar, idoralar, korxonalarda tashqi iqtisodiy faoliyat bilan s h u g ' u l l a n u v c h i b o ' l i m l a r , tashkilotlar, firmalar t u z i l d i . R e - O'zR vazirliklari Adliya vazirligi Ichki ishlar vazirligi Madaniyat va sport ishlari vazirligi Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligi Moliya vazirligi Mudofaa vazirligi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi Sog'liqni saqlash vazirligi Tashqi ishlar vazirligj Tashqi iqtisodiy aloqalar. investitsiyalar | V a savdo vazirligi Fa\qulodda vaziyatlar vazirligi Xalq ta'limi vazirligi Iqtisodiyot vazirligi Qishloq \ a suv wvjaligi vazirligi _ O'zR davlat qo'mitalari Davlat arxitektura va qurilish qo'mitasi Davlat bojxona qo'mitasi Davlat geologiya va mineral resurslari qo'mitasi Yer resurslari, geodeziya, kartografiya va davlat kadastri bo'yicha davlat qo'mitasi Davlat soliq qo'mitasi Tabiatni muhofaza qilish davlat qo'mitasi Davlat statistika qo'mitasi Davlat mulk qo'mitasi Monopoliyadan chiqarish va raqobatni rivojlantirish davlat qo'mitasi //- chizma O'zR agentliklari O'zkommunxizmat agentligi Energetika va eiektrlashtirish agentligi O'zbekiston Matbuot va axborot agentligi Aloqa va axborotlash- tirish agentligi 86 spublikada tashqi aloqalarni t a ' m i n l a y d i g a n yaxlit tizim tarkib topdi. O'zbekistonning ishlab chiqarish, transport b o ' y i c h a t a r m o q vazirliklari tugatilib, ular o ' z - o ' z i n i m a b l a g ' bilan t a ' m i n l a y d i - gan u y u s h m a l a r g a , konsernlarga, korporatsiyalarga va b o s h q a xo'jalik b i r l a s h m a l a r i g a aylantirildi. A v t o m o b i l t r a n s p o r t i d a , qurilishda boshqaruv tizimi qayta tuzildi. O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxs^us t a ' l i m vazirli- gi, Xalq t a ' l i m i vazirligi, Sog'liqni saqlash vazirligi, M a d a n i y a t ishlari vazirligining strukturasi, faoliyati va ish yuritish usullari t u b d a n o'zgardi. U m u m m i l l i y ahamiyatga molik b o ' l g a n t a r m o q l a r d a , masalan sayyohlik, t r a n s p o r t , m a d a n i y a t , k i n o , televideniye v a r a d i o tizimi va boshqalarda iqtisodiy j i h a t d a n mustaqil b o i g a n milliy kompaniyalar tashkil etildi. S h u n d a y qilib, mustaqillik q o ' l g a kiritilgandan beri o'tgan qisqa tarixiy davrda h u q u q i y davlat, uning zamonaviy hokimiyat organlari b a r p o etildi, i x c h a m , o c h i q rivojlanishga ega b o ' l g a n ijtimoiy-siyosiy tizim yaratildi. Mahalliy davlat hokimiya- Mahalliy davlat hokimiyati t u b d a n isloh tining tashkil topishi qilindi. Islohotlar O'zbekiston Respub- likasining Konstitutsiyasi,- „Mahalliy davlat hokimiyati to'g'risida" gi q o n u n (1993- yil 2 - sentabr), „Xalq deputatlari viloyat, tuman, shahar Kengashlariga saylovlar to'g'risida" gi Q o n u n (1994- yil 5- may) asosida amalga oshirildi. K o n s t i t u t s i y a n i n g 9 9 - m o d d a s i d a viloyatlar, t u m a n l a r v a s h a h a r l a r d a ( t u m a n g a b o ' y s u n a d i g a n s h a h a r l a r , s h u n i n g d e k , s h a h a r t a r k i b i g a k i r u v c h i t u m a n l a r d a n t a s h q a r i ) h o k i m l a r boshchilik qiladigan xalq deputatlari Kengashlari hokimiyatning vakillik organlari b o ' l i b , ular davlat va fuqarolarning manfaat- larini k o ' z l a b o ' z vakolatlariga taalluqli masalalarni hal etadilar, d t b belgilab qo'yildi. Konstitutsiyada mahalliy hokimiyatning ikki mustaqil organga — vakillik va ijro h o k i m i y a t organlariga b o i i n i s h i belgilandi. „Mahalliy davlat hokimiyati to'g'risida" gi Q o n u n n i n g 1-mod- d a s i d a „Viloyatlar, tumanlar va shaharlarda (tumanga bo 'ysunadigan shaharlardan, shuningdek shaharlar tarkibiga k'ruvchi tumanlardan tashqari) xalq deputatlari Kengashlari ' Jvlat hokimiyatining vakillik organlaridir", d e b a n i q belgilab q o ' y i l d i . S h a h a r t a r k i b i g a k i r u v c h i t u m a n l a r d a v a t u m a n g a bo'ysunuvchi shaharlarda vakillik organlari tuzilmaydi. 87 „Xalq deputatlari viloyat, tuman va shahar Kengashlariga saylov to'g'risida" gi Q o n u n d a vakillik organlariga 21 yoshga to'lgan fuqarolar saylanadi. Saylovlar ko'ppartiyaviylik, m u q o - billik asosida o'tadi. Xalq deputatlari viloyat va Toshkent s h a h a r K e n g a s h l a r i g a 6 0 t a d a n k o ' p b o ' l m a g a n , t u m a n v a s h a h a r Kengashlariga esa 30 t a d a n k o ' p b o ' l m a g a n d e p u t a t l a r 5 yil m u d d a t g a saylanadi. Mustaqillik yillarida ikki marta — 1994- yil d e k a b r d a va 1999- yil dekabr oyida xalq deputatlari viloyat, t u - rrjan, va s h a h a r K e n g a s h l a r i g a k o ' p p a r t i y a v i y l i k , m u q o b i l l i k asosida saylovlar b o ' l i b o'tdi, 1999- yilgi saylovda xalq d e p u t a t - lari viloyat, t u m a n va s h a h a r Kengashlariga 6145 nafar d e p u t a t saylandi. O'zbekiston Respublikasida mahalliy Hokimlikning tashkil ijroiya hokimiyati organi qayta tashkil etilishi etildi. Bu b o r a d a milliy davlatchilik tarixi tajribasidan ijodiy foydalanildi. J u m l a d a n , A m i r T e m u r davridagi davlatchilikka nazar tashlasak, o ' s h a z a m o n l a r d a viloy- atlar, shaharlar h o k i m l a r t o m o n i d a n yakkaboshchilik asosida boshqarilganiga guvoh b o ' l a m i z . 1 9 9 2 - yil 4 - y a n v a r d a ,,0'zbekiston Respublikasining mahalliy hokimiyat idoralarini qayta tashkil etish to'g'risida" Q o n u n qabul qilindi. M a z k u r q o n u n g a muvofiq respublikaning h a m m a h u d u d i d a mahalliy ijro hokimiyati organi sifatida h o k i m lavozimi ta'sis etildi. H o k i m l a r faqatgina ijro hokimiyati organla- rigagina e m a s s h u n i n g d e k , mahalliy vakillik organlariga h a m rahbarlik qiladigan organ sifatida m u s t a h k a m l a n d i . H o k i m n i n g vakolat m u d d a t i 5 yil bo'lib, u tegishli hududda vakillik organiga h a m , ijro hokimiyatiga h a m boshchilik qiladigan mansabdor shaxs hisoblanadi. Ijro organlarida b o g i i q l i k n i t a ' m i n l a s h m a q s a d i d a , viloyat hokimlari O'zbekiston Prezidenti t o m o n i d a n , t u m a n va shahar hokimlari viloyat h o k i m i t o m o n i d a n lavozimiga tayinlanadi va l a v o z i m i d a n ozod qilinadi h a m d a bu masalalar tegishli xalq deputatlari Kengashlari t o m o n i d a n tasdiqlanadi. Vakillik organ- lari tuzilmaydigan s h a h a r tarkibidagi t u m a n l a r d a va t u m a n g a b o ' y s u n u v c h i shaharlarda h a m hokimiyatlar ta'sis etildi, ular- ning apparati — hokimiyat tashkil etildi. Viloyat hokimlari va T o s h k e n t s h a h a r h o k i m i O ' z b e k i s t o n Prezidentining shu j o y - lardagi vakili hisoblanadi. T o s h k e n t shahar t u m a n l a r i hokimlari esa T o s h k e n t shahar h o k i m i n i n g vakillari hisoblanadi. 1992- yilda T o s h k e n t s h a h r i d a va 12 ta viloyatda, 159 ta qishloq t u m a n i va 18 ta s h a h a r t u m a n i d a h a m d a 120 ta shaharda hokimlar tayinlandi va tasdiqlandi, ularning apparati — h o k i - miyatlar tuzildi. Mahalliy hokimiyat organlari vakolatiga kiradigan masalalar va vazifalar Konstitutsiyaning 100- va 101- m o d d a l a r i d a aniq belgilab qo'yilgan. U l a r quyidagilardan iborat: • qonuniylikni, h u q u q i y tartibotni va fuqarolarning xavfsiz- ligini t a ' m i n l a s h ; • h u d u d l a r n i iqtisodiy, ijtimoiy va m a d a n i y rivojlantirish; • mahalliy budjetni shakllantirish va uni ijro etish, mahalliy s o l i q l a r , y i g ' i m l a r n i b e l g i l a s h , b u d j e t d a n t a s h q a r i j a m - g'armalarni hosil qilish; • mahalliy k o m m u n a l xo'jalikka rahbarlik qilish; • a t r o f - m u h i t n i muhofaza qilish; • fuqarolik holati aktlarini qayd etishni t a ' m i n l a s h ; • normativ hujjatlarni qabul qilish h a m d a O'zbekiston Res- publikasi Konstitutsiyasiga va O'zbekiston Respublikasi q o n u n - lariga zid kelmaydigan boshqa vakolatlarni amalga oshirish; • O ' z b e k i s t o n Pespublikasi q o n u n l a r i , P r e z i d e n t f a r m o n - lari, davlat hokimiyati yuqori organlarining qarorlarini amalga oshirish; • xalq deputatlari quyi Kengashlari faoliyatiga rahbarlik q i - lish, r e s p u b l i k a v a m a h a l l i y a h a m i y a t g a m o l i k m a s a l a l a r n i m u h o k a m a qilishda qatnashish. M u s t a q i l l i k y i l l a r i d a m a h a l l i y h o k i m i y a t n i s h a k l l a n t i r i s h bo'yicha amalga oshirilgan islohotlar natijasida ijro hokimiyati bilan vakillik hokimiyati bir-biridan rasman ajratildi. H o k i m l a r 89 xalq deputatlari Kengashlariga b o ' y s u n m a y d i , a m m o Kengash oldida hisob berib turadi. Shu bilan birga hokimlarni joylarda h a m vakillik. h a m ijro hokimiyati organlariga boshchilik qilish holati- ni vakillik organlari hokimlarga b o ' y s u n a d i . deb tushunmaslik kerak. Vakillik organlari hokimlarga b o ' y s u n m a y d i , vakillik or- aanlari ishini tashkil qilishga hokimlar boshchilik qiladilar. ^ Hokim mahalliy ahamiyatga molik barcha masalalarni fuqaro- larning manfaatiga mos ravishda hal qilish bilan shug'ullanadi. Shu m a q s a d d a b a r c h a k o r x o n a l a r , muassasalar, tashkilotlar, birfashmalar, m a n s a b d o r shaxslar va fuqarolar t o m o n i d a n ba- jarilishi majburiy bo'lgan qarorlar qabul qiladi. H o k i m l a r o'zlari rahbarlik qilayotgan organlarning qarorlari va faoliyati u c h u n shaxsan javobgardir. O'zbekistonning mustaqil taraqqiyot tarixi guvohlik beradiki, ayrim hokimlar o'z faoliyatida jiddiy xatolarga yo'l qo'ymoqdalar. O'zlariga yuklatilgan mas'uliyatli vazifalarni bajarishni uddalay o l m a g a n , o ' z lavozimini s u i i s t e ' m o l qiluvchi h o k i m l a r h a m uchrab turadi. Bunday hollarda ular vakolat m u d d a t i d a n oldin hokimlik lavozimidan chetlashtirilmoqda. S h u n d a y qilib, Mustaqillik yillarida markaziy, viloyat, sha- h a r va t u m a n l a r darajasidagi davlat hokimiyati va b o s h q a r u v tartiblari t u b d a n yangi shaklda b a r p o etildi. M a h a l l i y davlat hokimiyatini shakllantirishda o'zbek milliy davlatchiligining tari- xiy a n ' a n a l a r i , rivojlangan davlatlarning z a m o n a v i y tajribalari inobatga olindi. Sud h ki ' ti D e m o k r a t i k davlat qurilishida sud h o - u o imiya i kimiyatini shakllantirish m u h i m a h a - m i y a t g a ega. Sud h o k i m i y a t i d e m o k r a t i k davlatda u c h i n c h i , mustaqil hokimiyat hisoblanadi. O'zbekiston Respublikasida sud hokimiyati q o n u n chiqaruv- chi va ijro e t u v c h i h o k i m i y a t l a r d a n , siyosiy p a r t i y a l a r d a n , b o s h q a j a m o a t b i r l a s h m a l a r i d a n mustaqil h o l d a ish yuritadi. (O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 1 0 6 - m o d d a s i ) . O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi va 1993- yil 2- sentabrda qabul qilingan „Sudlar to'g'risida" g\ q o n u n asosida sud islohotlari o'tkazildi. O ' z b e k i s t o n tarixida birinchi m a r t a O ' z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i K o n s t i t u t s i y a v i y s u d i , Q o r a q a l p o - g'iston Respublikasi Konstitutsiyaviy nazorat qo'mitasi tuzildi. Konstitutsiyaviy sud siyosat va h u q u q sohasidagi mutaxassis- lardan tuziladi. O'zbekiston Respublikasi Konstitutsiyaviy Sudi: 90 Q (75 - i CO z. in a z o w .as u X N X c S I S— -3 > • J '—1 o . 5 X "5 i> l| S x 3 Q. 00 C O x c O C3 CO r— c > O >. 'o X E O -a IE > E la r h a J — >> >> C3 o -C c 03 ~3 x >> 15 ._ i- i_ X — C3 >> i s 1 c x CJ 00 * E c o o „ cc 1^ — X 3 N c/i 6 91 P r e z i d e n t farmonlarining, h u k u m a t va ,.„., I a b k i m i V ^ J h t j mahalliy ° / 8 a n l a r i Qarorlarining, 0 ' z b e k , t o n C b S ^ 2 ^ l a t l a r a r o s h a r t n o m a l a r i n i n g v a boshqa m a j £ v l m n g l ^ ^ ^ ^ e k i s t o n ^ s p u b l i k a s i Konstitutsiyasiga m o s l ^ ^ ' S a a ^ ^ ^ r i s t o n R ^ p u b l i k a s i Konstitutsiyasining 0 > h p C 3 U ^ " i ^ l b ' i k a s i K o . ^ t , t u t s i y a s i g a ' O o r a q a l p o g ' i s t o n P%asi q ? n - L p l a n n i n g 0 ^bekiston Respublikasi q o n u n l S l *$%W t0 ' J o t ^ d a - l ^ a beradi; ^ - 0 ' z b e P s a f i J t o n R e s p u b l l k a s i K o n s t . t u t s i y a s i v a q o n u i ) , a r i no^lariga s ^ t a o I ^ beradi'; • O ' z b e ^ L j t o n R e s p i , b l l k a s i m n S K o n s t i t u t s i y a s i v a a o nmlari b i k ' n . j A r i l g a n v > l k o l a t doirasida b o s h q a ishlarni ko'rib c h i q ; t d * _ n f* 0 ' z b e k i s < o r * M tlespuf3liK a s i v a Q o r a q a l p o g ' i s t o n Respublju,,, sKiizimininS J 5 W i q a t a r ? 0 ^ ^ s h k i l etildi (12- chizma) O'zbeki« t o \ n R e s p u b l ' k a s i s u d h o k i m i y a t i 2 0 0 0 - yil | 4 dckabrda Q M qilingan V f ? 1 t a h r i r d a g < «Sud!ar to'g'risida', v a 2091- vil T~ ^ V s t d a q ^ u ' qilingan „Jinoiy jazolarni libe^i lashtirilishi ' mgP "^ X s a b a t i V l } m O'zbekiston Respublikasining n «»«Ht i i n o ^ a t ^ i l - | ) ' - o t s e s s u s ) , . k o d e k s l a r i "amda ma'muriy j a v i gallic t o ' g ^ s * . > g i kodeK s , ? a o'zgartirishlar va qo'shimclh, a r kiiitish h a * " 1 ' ! ! h §i q o n v | n J a r a s o s i d a y a n a d a t a k o m i f l a $ h i u b ^ o q d a S u # L ? d ishlarida ^ n u n i y l i k k a a m a l qilishga, g u i w q i l i f l u v c h i ' ^ f 5 % u v c h i , ^ l a n u v c h i n i n g sud himoyasi h u q , ] a i bilan t a ' m i n l ^ > i s h i g a , {M*™lar h u q u q va e r k i n l i k l a r i n i n q „ ^ y a l a n ? ^ g n S ? e ' t i b ° r ^ o r a . y a « b i l a n i b b o r m o q d a . $ J holitniyati ^ T a n n i n g u s t u n , 1 8 , m ' b a r c h a fuqarolarning q 0 h 1 ] n oldkia t e n # i i a * L f 1 ' ta'minlasl 1 y ° ' l l d a f a o l ' y a t k o ' r s a t m o q d a . 0'zbekisP n « d * sudlar jXtisosIashtiriladi, fuqorolik va j i r » o f v ishlar b o ' V 0 1 ^ 3 ^ ^ a l o h i d a S U d ' a r t a S h k i l C t i l d L S u d l a r *ud qatoriarini " , r o . ™ n ^ t i s h - k a b i o z l a n g a x o s bcrlmagan v a z i f a l a r q a n ozod qjiincf ^ f ! r ° 0 8 - y i l l ^ a n v a r d a n m a m l a k a t d a o i i m j a ^ o s j bebr q i l i n ^ t , f Uqarolarii' Q a m o q q a olishga sanksiya b e r i , h huquqi p r o F ^ ^ N r a d a h s i ' d l a r Download 1.6 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling