Учебное пособие подготовлено на основе типовой программы дисциплины «Гидрология рек»

Nazorat savollari 
1.Suv eroziyasi tasniflari qanday belgilar bo‘yicha amalga 
oshiriladi? 
2. Suv eroziyasi kuzatilish o‘rniga bog‘liq holda qanday guruhlarga 
ajratiladi? 
3. Suv eroziyasini jadalligi bo‘yicha tasniflashda qanday mezon 
e’tiborga olinadi? 
4. Tabiiy yoki geologik eroziya deganda nimani tushunasiz? 
5. Jadallashgan yoki antropogen eroziyani keltirib chiqaruvchi 
omillarni sanab bering. 
 

---

153 
XVII BOB. Daryolarning loyqa oqiziqlari 
 
17.1. Daryolarning energiyasi va ishi 
 
Yer sirtida harakatlanayotgan suv ma’lum energiyaga va shu tufayli 
ish bajarish qobiliyatiga ega bo‘ladi. Uzunligi 
L
km bo‘lgan daryo 
uchastkasida, shu oraliqdagi pasayish balandligi 
H
m va o‘rtacha suv sarfi 
Q
, 
sek
m /
3
bo‘lgan holda, daryoning energiyasi (
E
) birlik vaqt uchun 
m/sek
kg
,
1000




H
Q
E
ifoda bilan aniqlanadi. 
Shu 
uchastkadagi 
sekundli 
energiya 
miqdori 
kilovattlarga 
aylantirilsa, u brutto quvvat yoki kadastrli quvvat deyiladi. Agar 1 kvt = 
102 ligini e’tiborga olsak, 
sek
m /
3
holda daryoning ayni uchastkasidagi 
kilovattlarda ifodalangan quvvati 
kVt
,
81
,
9
102
1000
H
Q
H
Q
N






,
tenglik bilan aniqlanadi. 
Agar
N
ni daryo uchastkasi uzunligi 
L
ga bo‘lib yuborsak, daryoning