Uchun qulay investitsiya muhitining yaratilgani asosiy omil bo’lib kelmoqda

3.2-jadval

O’zbekiston Respublikasi va Farg’ona mintaqasining tashqi savdo dinamikasi

 (mln. AQSH dollarida)

O’zbekiston

Respublikasi

Farg’ona mintaqasining respublikadagi o’rni

shu jumladan:

shu jumladan:

tashqi savdo

aylanmasi

eksport

import

Yil

tashqi

savdo

aylanmasi

eksport

import

hajmi

%

hajmi

%

hajmi

%

2000

6212,1

3264,7

2947,4

750,4

12,1

390,0

11,9

360,4

12,2

2001

6401,6

3264,7

3136,9

765,7

12,0

329,7

10,1

436,0

13,9

2002

5700,4

2988,4

2712,0

686,4

12,0

312,2

10,4

374,2

13,8

2003

6689,2

3725,0

2964,2

782,2

11,7

382,8

10,3

399,4

13,5

2004

8669,0

4853,0

3816,0

942,0

10,9

468,1

9,6

473,9

12,4

2005

9500,1

5408,8

4091,3

1396,5

14,7

684,0

12,6

712,5

17,4

2006

10785,7

6389,8

4395,9

2070,4

19,2

1186,8

18,6

883,6

20,1

2007

14227,1

8991,5

5235,6

2523,8

17,7

1504,3

16,7

1019,5

19,5

2008

19077,2

11573,1

7504,1

2954,4

15,5

1427,4

12,3

1527,1

20,4

2009

21209,6

11771,3

9438,3

2719,9

12,8

933,0

7,9

1786,9

18,9

2010

21844,2

13044,5

8799,7

3492,1

16,0

1417,3

10,9

2074,8

23,6

Xuddi shuningdek, o’rganilayotgan davrda Farg’ona mintaqasi eksport

salohiyati 3,6 martaga, respublikada esa bu ko’rsatkich 4,0 martaga ko’paydi. O’z

navbatida import operatsiyalarida quyidagicha o’zgarishlar kuzatildi. 20002010

yillarda mintaqada import hajmi 5,7 martaga ortgan bo’lsa, respublikada bu raqam

deyarli 3 martaga o’sgan. Jadval ma’lumotlaridan ko’rinib turibliki,  mintaqa

tashqi savdo aylanmasi hajmining ko’payishi tahlil etilayotgan 2000-2010 yillarda

respublika ko’rsatkichidan yuqori bo’lgan bo’lsada, uning eksport hajmi respublika

ko’rsatkichidan kamroq bo’ldi. Import hajmi esa, mamlakat ko’rsatkichiga

nisbatan 2,7 martaga kuproqni tashkil qildi.

Ma’lumki, 2008 yilda boshlangan va hozirda davom etyoatgan jahon

moliyaviy inkirozi, Farg’ona mintaqasi tashqi savdo aylanmasiga ham o’ziga xos

tarzda ta’sir etdi. O’rganish va tahlillar natijasiga kura bunday o’zgarishning sababi

---

quyidagi holatlar bilan izoxlanadi:

-

jahon moliyaviy inkirozi tufayli jahon bozoridagi tovar va xizmatlarga

bo’lgan talabning keskin kamayishi;

-

mintaqadagi eksportyor korxonalarga xom-ashyo ta’minotidagi uzilishlar;

-

ayrim korxonalarda aylanma mablag’larni olingan kreditlarni qaytarishga

sarflanishi evaziga mablag’ning yetishmasligi va h.k.

Mintaqa eksportining tovar tarkibini tahlili ko’rsatishicha mashina va

asbob-uskunalar (36,4 foiz), oziq-ovqat mahsulotlari (21,7 foiz), paxta tolasi (12,1

foiz) hamda energiya manbalarining (7,0 foiz) eksportdagi ulushi yuqoridir

(3.3-

jadval).