Umumiy doc

8. 3-§. PNEVMATIK O‘ZGARTKICHLAR 
O‘lchanayotgan kattalikni pnevmatik chiqish signaliga o‘zgartirish va 
ko‘rsatishlarni masofaga uzatish uchun qo‘llaniladigan pnevmatik o‘zgartkichlar 
ichida kuch kompensasiyali va siljish kompensasiyali o‘zgartkichlar yong‘in va 
portlash xavfi bor korxonalarda keng ishlatiladi. 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

307 
Kuch kompensasiyali pnevmatik o‘zgartkichlar o‘lchash blokidan sezgir 
elementining kuchini 20—100 kPa (0,2—1 kgk/sm
2
) qiymatda bir xillashtirilgan 
pnevmatik chiqish signalni o‘zgartirish uchun mo‘ljallangan. 
Pnevmatik kuch o‘zgartkichlarining ishlash prinsipi pnevmatik kuch 
kompensasiyasidan foydalanishga asoslangan.
Kuch kompensasiyasiga ega pnevmatik o‘zgartkichning prinsipial sxemasi 
8.11-rasmda ko‘rsatilgan.O‘lchanayotgan parametr o‘lchash blokining sezgir 
elementiga ta’sir ko‘rsatadi va G‘ mutanosib kuchga aylanadi. G‘ kuch ta’sir 
qilayotgan richag 1 orqali to‘siq 2 soplo 3 ga nisbatan siljiydi. Soplo va to‘siq 
orasidagi tirqishning o‘zgarishi natijasida o‘zgarmas kesimli drossel 7 orqali 
keladigan havo bosimi o‘zgaradi. SHu bilan birga, kuchaytirish pnevmorelesining a 
kamerasidagi bosim ta’sirida membranalar 8 va 9 ning egilishi natijasida kirish 10 va 
chiqish 11 soqqali klapanlarning holati o‘zgaradi. 
Natijada b va v kameralarda bosim o‘zgaradi. To‘siq 2 silfon 4 ta’sirida 
soploga nisbatan shunday holatni egallaydiki, silfondagi kuch o‘lchash blokining G‘ 
kuchiga tenglashib, b va v kameralardagi bosim shunga qarab o‘zgaradi. O‘zgartkich 
8.11 – расм. Куч компенсацияли пневматик 
ўзгарткич схемаси.
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

308 
berilgan o‘lchash chegarasiga silfonni richag 5 bo‘ylab siljitish orqali sozlanadi. 
O‘zgartkichning chiqish signali 20 kPa (0,2 kGk/sm
2
)-boshlang‘ich bosim nol 
korrektorning prujinasi 6 yordamida o‘rnatiladi. O‘zgartkich chang, nam va yog‘dan 
tozalangan havo bilan ta’minlanadi. Havoning nominal bosimi 140±14 kPa. CHiqish 
signalini 300 metr masofaga uzatish mumkin. O‘zgartkichning aniqlik sinfi 1,0.