Umumiy doc

 
 
9.3- §. MIKROPROSESSORLARNING TEXNOLOGIK O‘LCHOV 
VOSITALARIDA QO‘LLANILISHI 
Asbobsozlik rivojining hozirgi bosqichi o‘lchov vositalari tarkibida 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

328 
mikroprosessorlar — mikroprosessor tizimlari asosiga qurilgan hisoblash 
qurilmalaridan keng foydalanish bilan ifodalanadi. O‘lchov qurilmalarida bunday 
tizimlarining qo‘llanilishi natijasida ikki maqsadga erishiladi: o‘lchov qurilmalarining 
vazifalari kengaytiriladi va ularning tavsiflari yaxshilanadi. 
Mikroprosessor tizimlarning (MPT) elektr o‘lchov vositalarida foydalanilishi 
ularni joylashtirishga va ishlatish algoritmlariga yangicha yondoshishga, axborot 
berish imkoniyatlarini oshirishga, aniqligini, ishonchliligini va tez ishlashini yanada 
oshirishga imkon beradi. 
Texnologik o‘lchashlar sohasida samarali echimlarni izlash va MPT ichiga 
qurilgan o‘lchov asboblari ishlab chiqish davom ettirilmoqda. 
Umumiy holda o‘lchov qurilmalari tarkibiga MPT ning kiritilishi quyidagi kabi 
asosiy vazifalarni hal qilishga imkon beradi: 
ifodalar bo‘ycha hisoblash (shu jumladan linearizasiya, masshtablash, 
o‘lchamlar natijalariga ishlov berish va hokazolar); 
berilgan algoritm bo‘yicha hisoblash; 
statistik ishlov berish; 
parametrni tahlil qilish (maksimumga, minimumga va hokazo); 
statistik tavsifni tuzatish (jumladan, almashtirish koeffisientini tiklash va 
signalning nol darajasini tuzatish); 
o‘lchov qurilmasi ulangan tizimi bilan bog‘lanish; 
o‘z-o‘zini diagnostika qilish; 
o‘lchashlarni boshqaruv; 
o‘lchov qurilmasining rejim parametrlarini stabillash yoki dasturiy sozlash. 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

329 
Biroq MPTni o‘lchov qurilmalar tarkibiga ularga bevosita yangi ijobiy 
sifatlarni 
berish 
bilan 
bir 
qatorda, 
kiritish 
bu 
qurilmalarning 
ancha 
murakkablashuviga olib keladi. Murakkabligi bo‘yicha MPT kiritilgan o‘lchov 
qurilmalari mikro EHM qatnashgan o‘lchov tizimlariga yaqindir. Misol tariqasida 
hozirgi vaqtda texnologik parametrlar o‘lchov qurilmalarini yaratish uchun 
foydalaniladigan struktura sxemalarni qarab chiqamiz (9.4-rasm). 
YOrdamchi o‘lchashlar uslubini amalga oshiruvchi sxema (9.4 rasm, a) eng 
ko‘p qo‘llaniladi. Bunday sxema buyicha yasalgan o‘lchov qurilmasi ishida asosiy 
parametr va yordamchi parametrlar P1, P2—ta’sir ko‘rsatuvchi kattaliklar (atrof 
harorati, atmosfera bosimi va boshqalar) haqidagi axborotdan foydalaniladi. MPT 
9.4 – расм. Технологик параметрларни ўлчаш учун МПТ ўрнатилган қурилмаларнинг