Umumiy doc

 
Axborot – o‘lchash tizimining umumlashtirilgan sxemasi. 
Spektrometrik uslubni amalga oshiruvchi axborot – o‘lchash tizimi (AO‘T) ning 
umumiy tuzilmasi sxemasi 4.19 – rasmda keltirilgan. Unga o‘lchash moduli (O‘M), 
harorat datchigi (TD), bosim datchigi (BD), aloqa liniyasi (AL) va axborot – o‘lchash 
qurilmasi (AO‘Q) kiradi. O‘M suyuqlik oqimining fluktuasion parametrlarining 
4.18 – расм. Ўлчаш ўзгарткичи датчиги 
сигналининг ўзига хос частота спектри.
С.Г.К. – спектрал ташкил этувчиларнинг 
қуввати аралашмадаги мос ҳолда суюқлик, газ 
ва қаттиқ киришмалар билан аниқланадиган 
соҳалар; S(t) – сигнал қувватининг спектрал 
зичлиги; f – сигнал частотаси. 
S(f)
F
C
Г
К
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

153 
chiquvchi elektr signalga aylantirish uchun mo‘ljallangan. AO‘Q esa IM dan va 
bosim hamda harorat datchiklaridan kelayotgan signallarni qabul qilib olishni, ularga 
berilgan algoritm bo‘yicha ishlov berishni, olingan natijalarni saqlashni va tashqi 
qurilmalar bilan axborot almashishni ta’minlaydi. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
4.19 – rasm. Quduqlardan foydalanish rejimini nazorat qilish axborot o‘lchash tizimlari (AO‘T) ning umumiy 
tuzilmasi. 
Ultrotovushli dopler sarf o‘lchagichning ishlash prinsiplari. 
Agar quvur o‘qi bo‘yicha V tezlik bilan harakatlanuvchi nuqtaviy sochgich w
0
 
chastotali signal bilan vertikalga α
j
burchak ostida nurlanayotgan bo‘lsa, u g‘olda 
qabul qilingan aks – sado signali chastotasi w
d
qo‘yidagi munosabat bilan aniqlanadi: 
ж
ж
ж
ж
д
С
V
С
V
α
α
ω
ω
sin
1
sin
1
0
+
−
=
(4.31) 
Uzatuvchi 
o‘zgartkich 
qabul 
qiluvchi 
o‘zgartkich (4.31) dagi ikkinchi ko‘paytuvchini 
darajali qatorga yoyib va Δw=w
d
-w
0
ayirmani olib, 
Dopler effekti formulasining lokasiya variantini hosil 
qilamiz: 
∑
=
=
∆
α
α
ω
ω
1
0
sin
2
п
ж
ж
С
V
(4.32) 
4.20 – расм. Ультратовушли