Umumiy fizika kursidan praktikum o’quv qo’llanma

 
Kerakli asbob va jihozlar: 
1. 
Yuqori induktivli chulgʻam (517011) -1 ta 
2. 
Kondensator, 40 pF (517021) -1 ta 
3. 
Asos taglik, bir juft (301339) -1 ta 
4. 
Bridging plugs, STE 2/19, set of 10 (50148) -1 ta 
5. 
DC ta′minlash manbai 0...15 V (50145) -1 ta 
6. 
Multimeter LD analogli 20 (531120) -1 ta 
7. 
Qoʻl sekundomeri, mexanik (31307) -1 ta 
8. 
Ulash simlari, 19 A, 100 sm, qizil/koʻk, juftli (50146) -1 ta 
 
Tajriba qurilmasi 
Qurilma 60-rasmda keltirilgan. 
1. 
Dastlab, kondensatorni razryadlash uchun qisqa tutashtir 
2. 
Induktiv gʻaltak va kondensatorni asos taglikka oʻrnating. 
3. 
Induktiv gʻaltak va kondensatorni bir chiziqda joylashtiring va ularni ikkita 
shtepsellar bilan ulang. 
4. 
Kondensatorga oʻzgarmas toʻk manbaini ulang, oʻrtadagi yerga ulash 
chiqishiga ulamang. 
5. 
Kuchlanish muruvatini 0 V ga qoʻying. 
6. 
Multimetemi induktiv gʻaltakka parallel ulang va DC kuchlanishni 3 V ga 
qoʻying. 
7. 
Ta′minlash manbaini stendga ulang. 

---

156 
8. 
Qoʻl sekundomerini ishga tayyorlaang 
 
 
60-rasm. Tajriba qurilmasi. 
 
Tajribani oʻtkazish tartibi: 
- Kondensator ostidagi kalitni chap tomonga ulang, 60-rasm asosida (kalit 58-
rasmda “S” biklan belgilangan). 
- Ta′minlash manbaini ulang. 
- Ta′minlash kuchlanishini 3 V qilib tanlang. 
- Kuchlanish ortishdan toʻxtamaguncha va kondensator toʻla zaryadlanmaguncha 
kuting. 
- Endi kalitni manbadan induktiv gʻaltakga ulang va tebranish konturiga 
kuchlanish bering. 
- Kuchlanishning ikki maksimumi orasidagi vaqtni aniqlash uchun qoʻl 
sekundomeridan foydalaning. 
- Kondensatorni zaryadlash uchun ohirgi uch amalni takrorlang va boshqa 
kuchlanish maksimumlari orasidagi vaqtni 4 marta oʻlchang. 
- Ta′minlash manbaini tarmoqdan uzing va kondensatorni ta′minlash manbidan 
ajrating. 

---

157 
- Razryadlash uchun kondensator qutblarini qisqa tutashtiring.