Umumiy fizika kursidan praktikum o’quv qo’llanma

Tajribaning oʻtkazish tartibi: 
Bugʻ generatoridan foydalanganingizda quyidagi taraflarga diqqat qiling: 
Qizdirish bugʻ bilan amalga oshirilganda, barokameradagi temperatura juda tez 
ortadi, shuning uchun kritik temperaturani nazorat qilish ancha qiyin.
Suv va bugʻ ikkalasi ham birgalikda majburan qizdirish kanalidan oqmasligi 
uchun, bakdagi suv kuchli qaynamasligi kerak.
Bugʻ generatorining bakini shunday toʻldiringki, uning 2 sm ga yaqin yuqorisi 
boʻsh qolsin.
Suv qaynashni boshlaganidan, darhol bugʻ generatorini oʻchiring.
Sistema sovuyotganda, suv ortga soʻrib olinmasligi uchun, menzurkadagi 
kondensasiyalayotgan suvning sathi quvur sathiga yetmaganligiga amin boʻling, 
aks holda issiqliq zarbi evaziga barokameraga ziyon yetishi mumkin.
Sirkulyasion termostatdan foydalanish uchun koʻrsatmalar: 
- Proyeksiyalangan tasvirni kuzatish uchun xonani qorongʻulashtiring.
- Sirkulyasion termostatni ulang va boshlangʻich temperaturani 40 °C oʻrnating. 
- Taxminan 40 °C dan boshlab, sirkulyasion termostatning temperaturasini sekin 
oshiring, bunda moddaning yetarli darajada qizishi hamda fazalar chegarasining 
yoʻqolishini yaqqol kuzatish kafolatgan boʻlishi kerak.
Sistemaning temperaturasi kritik temperaturadan ortgandan keyin, sirkulyasion 
termostatning temperaturasini kritik temperaturadan past holatga oʻrnating. 
Sistema kritik temperaturadan past holatga oʻtganda, kamera hajmi boʻyicha 
temperatura gradiyentlari bilan bogʻliq boʻlgan nomaqbul effektlarni kamaytirish 

---

107 
uchun, temperaturani yana sekin oshirish va tajribani takrorlash maqsadga 
muvofiq. 
Sinash uchun savollar: 
1. 
Ideal gaz deb qanday gazlarga aytiladi. 
2. 
Van der Vales tenglamasi haqida  
3. 
Kiritik nuqta dab nimaga aytiladi. 
4. 
Kondersirlanish deb nimaga aytiladi.