University of economics and pedagogy

Mavzu yuzasidan mashqlar
1-mashq.Gaplarnio'qing. Nuqtalar o'rniga berilgan qo'shimchalardan mosini qo'yib ko'chiring.Qo'shimchalarningso'zgaqandayma'no qo'shayotganiniayting.
1.To'g'ri...bilanxiyonat,yolg'on...bilandiyonatchiqishaolmay...
2.Baxt...lik...belgisinodonlik.... 3.Qo'rq...do'styovuzdushman.. . yomon 4.Yalqovlikmuhtojlikeshig...dir.
(-lik ,-di ,-chilik,-oq ,-dah ,-siz ,-ning,-i ,-dir)
2-mashq.So'zlarningtarkibinianiqlang.Birnechaso'zdatakrorlanib kelayotganqismlarnitoping.
Xabardor, ilmli,ilmsiz,xabarsiz, ilmiy, ulug'vor,bexabar, beilm,ulug'lamoq,ilmparvar,ulug'vorlik.
3-mashq.Nuqtalaro'rnigakerakliqo'shimchalarniqo'ying,so'zlarning
ma'nosidabo'layotgano'zgarishlarniizohlang.
YaponiyalikKomatsutil.. .olimsanaladi .UOsakachettil.. . institutining forstil...bo'liminibitirgan.O'zbektili.. .mustaqil o'rgangan.O'zbektilini chuquro'rganishmaqsadida1976—1981-yillarmobayni...O'zbek...ga to'rtmartasafarqilgan.O'zbektili bo'yicha"Osono'zbektili»asariniva«O'zbek...-yaponchalug'at»ini nashrqil...gan. Komatsuo'zbektiliniYaponiyada targ'ibqilayot...fidoyiolimlar... biridir.(E.Umarov)


4-mashq. Matnni o'qing. Ajratib ko'rsatilgan so'zlarni ma'noli qismlarga ajrating. Ularning qaysi biri asos, qaysinisi qo'shimcha ekanini ayting.
Mehnat, halollik haqida ibratli rivoyat bor: Bir bola ulg'aygach, otasi unga ishlab pul topib keltirishni buyuradi. Lekin ko'ngilchan ona : «O'g'lim qo'lini qavartirib qiynalib yurmasin»,deya,eridan o'g'rincha unga pul beradi. Sezgir ota o'g'li keltirgan pulni o'tga tashlaydi. Bola beparvo, loqayd turaveradi. Bu hol yana takrorlanadi. O'glining uchinchi marta olib kelgan pulini otmoqchi bo'lganida, bola uning qo'liga yopishib, yondirmasligini so'raydi.Ota shundagina bu safar o'g'lining haqiqiy peshona teri bilan pul topganiga ishonadi. Mehnat bilan topilgan pul qadri mashaqqat bilan qo'lga kiritilgan barcha narsalar singari azizdir.( «Saodat»)


5-mashq.So'zlarniikkiguruhgaajrating.Birinchiguruhgayangi ma'noberuvchi,ikkinchiguruhgaqo'shimchama'noyuklovchiqo'shimchaliso'zlarniyozing.
Giyohlarni, adolatli,bog'bon,ajratildi,mevazor,birinchi,kuzda,dorishunos, sayohatchilar,topilgan,sezgir,ikkita,mehnatkash,bag'riga,mehnatdan.
6-mashq.Nuqtalaro'rnigaqavsichidagimosqo'shimchaniqo'yib, gaplarniko'chiring.
Mard...(-chi,-lik ,-kor )—buezgu tuyg'u, muqaddas fazilat,tabarruk meros.Mard bo'lgan kishi...(-lar,-cha ,-da ) haqiqat, qanoat, sabr,ezgulik,vijdon, adolat, diyonat, insof, (be- ,-ba -,no-)...mardlarday yolg'izlik, yomonlik, ojizlik, makkorlik, hasad, adovat, tubanlik, noinsoflik kabi sifatlar...(-da ,-chi ,-ni ) uchratish mumkin. («Axloq, odob saboqlari» kitobidan)