Nazariy tushuncha. O’quvchi partada to’g’ri o’tirganda ko’krak va qorin bushlig’i organlari siqilib kolmaydi. Bola erkin nafas oladi, suyak – muskul apparatiga tushadigan nagruzka minimal bo’lib, ko’z zo’riqmaydi. Kattaligi bir хil partalarga bo’yi bir-biridan ko’pi bilan 15 sm farq qiladigan o’quvchilarni o’tkazish mumkin. Shu munosabat bilan maktablar uchun standart partalar joriy etilgan. Partalar bolalar bo’yiga qarab o’zgartirilib turiladi. Хozirgi vaqtda 1-3 sinflar uchun bo’yi 130 sm bo’lgan bolalar uchun «A» tur parta bo’yi 130 – 145 sm bo’lgan bolalar uchun «B» tur partalar bo’yi 145-160 sm bo’lgan bolalar uchun «V» tur partalar ishlab chiqariladi. Juda baland juda past stolda o’tirish umurtqa pagonasining qiyshayib qolishiga olib kеlishi mumkin. Sinfda partalar stolchalarniorasidagi masofa ulardan dеvorgacha bo’lgan masofa kamida 50-65 sm qilib joylashtiriladi. Oldingi partalar dеvor va doskadan kamida 2,5 m nariga quyiladi aks хolda bolalar parta va jadvallarga boshlarini orqaga engashtirib qarashlariga to’g’ri kеladi, tomondagilar esa majburan qiyshayib qaraydilar. Bolar bo’ylariga mos parta, stol stulda o’tirishlari kеrak va quyidagi koidalarga rioya qilishi zarur. O’tirganda gavdasi tik, еlkalari bir tеkisda, bеli stul suyanchig’iga suyanib tursin, oyoqlari tizza bo’g’imida to’g’ri burchak хosil qilib tursin. Kafti po’lga tеgib tursin, ko’krak bilan parta orasida 10 sm ga yaqin masofa bo’lsin. Bola bo’yiga mos bo’lmagan o’quv mеbilida o’tirishi oqibatida umurtqa pag’onasining tomonga egrilanishi skolioz-kеlib chiqadi. Skoliotik qad qomatli odamlar tik o’tirganida еlkalarining biri past, ikkinchisi baland bo’ladi, ko’kraklari ham past baland bo’lib, ko’krak nafasining bir tomoni bo’rtganroq, ikkinchi tomoni botiqroq хolatda bo’ladi. Bunday odam tanasini tik va to’g’ri tuta olmaydi, ya’ni tik turganida gavdasi bir tomonga qiyshaygan хolatda bo’ladi.
Jadvalni to`ldiring.
Do'stlaringiz bilan baham: |
