Utopiklar, Marks va Radikallar

Karl Marx (1818-yil 5-may, Trir, Prussiya — 1883-yil 14-mart, London, Buyuk Britaniya) — nemis faylasufi, tarixchisi, iqtisodchisi, sotsiologi, siyosiy jurnalisti va sotsial inqilobchisi. Uning gʻoyalari ommaviy fanlar yaratilishida va sotsialistik harakatning rivojlanishida muhim oʻringa ega boʻlgan. Marx falsafada dialektik va tarixiy materializm, iqtisotda qoʻshimcha narx nazariyasi, siyosatda sinflar kurashi nazariyasining muallifidir. U hayoti davomida koʻplab asarlar yaratgan, ulardan eng taniqlilari — „Kommunistik partiya manifesti“ va „Kapital“.

Karl Marx (1818-yil 5-may, Trir, Prussiya — 1883-yil 14-mart, London, Buyuk Britaniya) — nemis faylasufi, tarixchisi, iqtisodchisi, sotsiologi, siyosiy jurnalisti va sotsial inqilobchisi. Uning gʻoyalari ommaviy fanlar yaratilishida va sotsialistik harakatning rivojlanishida muhim oʻringa ega boʻlgan. Marx falsafada dialektik va tarixiy materializm, iqtisotda qoʻshimcha narx nazariyasi, siyosatda sinflar kurashi nazariyasining muallifidir. U hayoti davomida koʻplab asarlar yaratgan, ulardan eng taniqlilari — „Kommunistik partiya manifesti“ va „Kapital“.

Falsafiy qarashlari yosh gegelchilar taʼsirida shakllandi. Parijda u Fridrix Engels bilan doʻstlashdi va u bilan birgalikda yozgan „Muqaddas oila“ asari tuzumni oʻzgartirishga shaylangan proletariatning nazariya va taktikasiga bagʻishlandi.

Marxning „Falsafa qashshoqligi“ asarida esa tarixiy materializm va proletar siyosiy iqtisodi asoslari yoritilgan. „Kommunistlar uyushmasi“ xalqaro tashkilotining ishida faol qatnashgan Marx va Engels bu tashkilotning dasturi — „Kommunistik partiya manifesti“ni yozdilar. Fransiyada 1848-yil inqilobi boshlangandan keyin Belgiya hukumati Marxni qamoqqa oldi va mamlakatdan chiqarib yubordi. Marx Parijga kelib, Kommunistlar uyushmasining yangi MKni tuzdi. Aprelda Kommunistik partiyaning manifesti ( Alm. DasManifest der Kommunistischen Partei ‎) — 1848 yilda Karl Marks va Fridrix Engels tomonidan yozilgan siyosiy asar . 1848 yilgi inqiloblar arafasida  Kommunistik ittifoq tomonidan Londonda birinchi marta nashr etilgan Manifest keyinchalik dunyodagi eng nufuzli siyosiy hujjatlardan biri sifatida tan olindi. Kommunizmning kelajakdagi potentsial shakllarini bashorat qilish o'rniga, u sinfiy kurashga (tarixiy va kelajakka), kapitalizmga va kapitalistik ishlab chiqarish tartiblariga analitik yondashuvni taqdim etadi .