Узбекистон республикаси халк таълими вазирлиги

Товар тамғасини белгилашнинг турт тури мавжуд:

1. 
   Фирмавий ном - сўз, харф ёки сўзлар, харфлар гуруҳлари.
   
2. 
   Фирмавий белги - тимсол чизма ёки ажратувчи ранг.
   
3. 
   Савдо сиймо - жонлантирилган савдо маркаси.
   
4. 
   Савдо белги - фирмавий ном. Фирмавий белги, савдо сиймо ёки улрнинг бирикуви.
   

Фойдаланишда рўйҳатга олинган савдо белги доира ичидаги R харфи (®), билан кузатилади.
Товар маркаси - сотувчининг товар ва хизматларини бирдай бўлиши ва рақибларнинг товарлари ва хизматларидан ажралиб туриши учун мўлжалланган ном, атама, белги, тимсол, чизма ва уларнинг брикмалари.
Товарни русумли товар сифатида тақдим этиш унинг аҳамиятини ошириши мумкин, буни маркетинг стратегияси ва товар сиёсатини ишлаб чиқишда ҳисобга олиш керак.
Товар сифати - шартланган ёки тахмин қилинган эхтиёжларни қондириш қобилиятини берадиган маҳсулот ёки хизматлар хусусияти ва тавсифларининг мажмуи(8402-86).
Такрорлаш учун назорат саволлари

1. 
   Сифат менежменти тизими асослари фанининг мақсади ва вазифаларини тушунтириб беринг?
   
2. 
   Ушбу фаннинг заруратини яна нималар билан изоҳлайсиз?
   
3. 
   Ушбу фанни ўқитишда нималарни таклиф этасиз?
   
4. 
   Сифат тизимини оптимал ташкил этган қайси корпорацияларни биласиз?
   
5. 
   Рақобат нима?
   
6. 
   Рақобатнинг қандай турлари мавжуд?
   
7. 
   Нархли ва нархсиз рақобат ўртасида қандай фарқ бор?
   
8. 
   Сифат тизимини рақобатга қандай таъсири мавжуд?
   
9. 
   Маҳсулот сифатини режалаштиришда рақобатнинг қайси хусусиятларини эътиборга олган маъқул?
   
10. 
    Сифатни режалаштиришда маркетинг тадқиқотларининг қандай ўрни бор?
    
11. 
    Сифатни режалаштириш ва ишлаб чиқариш самарадорлиги ўртасидаги порпорцияни оптималлаштиришда қандай муаммолар мавжуд?
    
12. 
    Товар нима?
    
13. 
    Товарнинг қандай хусусиятларини биласиз?
    
14. 
    Товар бренди нима ва уни товар сифатига қандай таъсири бор?
    

2-МАЪРУЗА. СИФАТНИ БОШҚАРИШ ТИЗИМИНИ РИВОЖЛАНИШ
БОСҚИЧЛАРИ
РЕЖА

1. 
   Сифат тушунчаси ва уни бошқаришнинг моҳияти
   
2. 
   Сифатни бошқариш тизимларининг беш босқичлари
   

Таянч иборалар: сифат, яроқлик, истеъмолчи, ишончлик,
фойдаланиш тавсифи, эстетик кўриниш, материал-техник, инсон ва маъмурий омиллар, сифатни бошқариш босқичлари, Тейлор, TQM, БИП, НОРМ, НОТПУ, КАНАРСПИ, ISO

1. 
   Сифат тушунчаси ва уни бошқаришнинг моҳияти
   

Сифат тушунчасини англаб етиш ва ундан истеъмолчи ёки ишлаб чиқарувчи сифатида самарали фойдаланиш сифатга берилган таърифларни диққат билан ўрганишни талаб қилади. Чунки, сифатга берилган таърифлар кўп ва хилма-хил бўлиб, вақт ўтиши билан улар ўзгариб боради. Айниқса, сифатга бўлган истеъмолчиларнинг дунёқараши маҳсулотлар такомиллашиб борган сари ўзгаришда давом этмоқда.
Сифат тушунчаси биринчи маротаба эрамиздан аввалги III асрларда Аристотель томонидан ўрганилган.

1. 
   жадвал
   

№