Узбекистон республикаси олий ва урта махсус таълим вазирлиги низомий номидаги тош кент давлат


  Укитувчиларнинг касбий компетентлигини


Download 75.97 Kb.
Pdf ko'rish
bet9/37
Sana30.01.2024
Hajmi75.97 Kb.
#1809001
TuriМонография
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   37
Bog'liq
000000001030 01

1.3. 
Укитувчиларнинг касбий компетентлигини 
ш акллантириш нинг педагогик-психологик шарт-шароитлари
«Кадрлар тайёрлаш миллий дастури»да урта махсус, касб- 
хунар таълими тизими учун касб таълими укитувчиларини 
тайёрлашга алохида эътибор берилган. Касб-хунар коллежларида 
даре берадиган педагог кадрлар юкори савияли булиш билан бир 
каторда, янги педагогик технологияларни тулик узлаштирган, 
замонавий билим бера олиш кобилияти, касбий куникма ва 
малакаларни шакллантира олиш махоратига, яъни касбий компе- 
тентликка эга булишлари лозимлиги таъкидлаб утилган.
Олий таълим тизимида булажак укитувчиларни тайёрлаш 
жараёни педагогика олий таълим муассасаларида узига хос шарт- 
шароитни талаб 
к и л и ш
билан биргаликда, фанлараро алокддорлик 
хамда 
изчиллик 
тамойилига 
таянган 
холда 
укув-тарбиявий 
жараённи ташкил этишни такозо килади.
Булажак касб 
таълими 
укитУвчилаРининг гуманитар ва 
ижтимоий-иктисодий, 
математика 
ва 
табиий 
фанлар 
хамда 
умумкасбий ва ихтисослик фанларини узвий алокдда урганишлари 
уларнинг бевосита касбий компетентлилигининг шаклланишида 
мухим омил булиб хизмат килади. Шу маънода, хар бир 
мутахассислик фанидан маъруза ва амалий машгулотларни олиб 
бориш жараёнида мутахассислик тушунчаларининг 
у р н и , 
уни баён 
килиш 
зарурияти, 
кетма-кетлиги, 
бошка тушунчалар 
билан 
алокадорлиги хамда бу алокадорликни рефлектив (рефлекс, 
беихтиёр), симметрик ёки транзитивлик (даре жараёнида олинган 
билимлар мажмуини амалда уз урнида куллай олиши) каби бошка
32


хоссаларга буйсунишига караб, хар бир тушунчаларнинг узини 
кандай салохияти билан катнашаётганини аниклаш имкониятига 
эга буламиз.
Маълумки, анъанавий таълимда маъруза ва амалий машгулот- 
ларнинг хар бир укув фани бошка укув фанларига боглик холда 
олиб бори лиши талабаларда билимларнинг интегратив тарзда юзага 
келишига узининг таъсирини курсатиб келди. Бу эса талабаларда 
ижодий фикрлаш жараёни имкониятининг сустлашишига сабабчи 
булиши тажрибада кузатилган.
Олий таълим муассасаларида бериладиган барча мутахассис- 
ликлар фанлари узида асосан факат маълумот берувчи, ургатувчи- 
лик функцияси билан чегараланиб колмасдан фикрни ривожланти- 
рувчи, интеграллаштирувчи, тарбияловчи функцияларига хам 
эгадир. Бундан куриниб турибдики, хар бир фан укитувчисига 
талабаларни нафакат шу фан тузилмасида мавжуд булган илмий 
маълумотлар билан куроллантириш, балки улар эгаллаган илмий 
тушунчаларни ривожлантириш ва бошка тушунчалар билан 
интеграллашувини 
таъминлаш 
хамда 
талабаларни 
миллий 
кадриятлар рухида тарбиялаш вазифалари хам куйилган. Шунинг 
учун хам хар бир укитувчи навбатдаги укув машгулотига 
тайёргарлик куришида укув материалини юкорида санаб утилган 
талаблар ва тамойилларга риоя килган холда танлаши хамда уни 
талабалар эътиборига хавола килишида тегишли тушунчалардан 
унумли фойдаланиши максадга мувофик булади.
Булажак укитувчини касбий компетентлигининг шаклланиши 
унинг жамиятдаги урни, педагогика олий таълим муассасасидаги 
мажбурияти ва вазифаларига хамда индивидуал кобилиятларига 
боглик булади. Укитувчининг ижодий индивидуаллиги унинг 
индивидуал хусусиятлари (фикрлашнинг илмий таркиб топганлиги, 
ишга ижодий ёндашиши, уз имкониятларини руёбга чикаришга 
интилиши 
ва 
боищалар)нинг 
ривожланиш 
даражаси 
билан 
белгиланади. 
Булажак 
касбий 
фан 
укитУвчисининг 
ижодий 
индивидуаллигини 
ривожлантириш 
ва 
такомиллаштиришнинг 
психологик-педагогик шарт-шароитлари карама-каршилигини хис 
килиш, уларнинг ечимини топиш учун эса узига хослик ва максадга 
мувофиклик каби касбий хислатларнинг таркиб топишида намоён 
булади.
Замонавий ижодкор укитувчи педагогик фаолиятнинг репро- 
дуктив (эсда колган нарсани тасвирламок) усули ва ижодкорликдан
33


бирини танлашда нафакат узлигини, балки хдётий максадларини 
хам руёбга чикаради. У узини сифат 

Download 75.97 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   37




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling