Uzbekiston respublikasi oliy va urta maxsus ta`lim vazirligi

2.8 -rasm
1-qattiq komponentlarni quritish idishi; 2-fil`tr; 3,5-isitgichlar; 4- kondensator; 6-suyuq ammiak bug`latgich; 7-neytrallagich; 8-qo`shimcha neytrallagich; 9-bak; 10-bug`latish jixozi; 11-neytrallagich bak; 12- distilyatorlar; 13-qurilma tomchilatgich; 14-donadorlash minorasi; 15-elevator; 16-elak; 17- tsiklon; 18-tegirmon; 19-sovitgich Yaxlatgich
Alyuminiyli fol`ga (yupqa metall plastinkar bilan futirovkalangan. Tomchilarning tushish balandligi 173 m. Xavo okimi minora ostidan kirib, undan ventilyatorlar 12 orkali chiqib ketadi. Minorada donadorlangan maxsulot elevator 15 orqali elak 16 ga uzatiladi, u erda tayyor maxsulot fraktsiyasi ajratiladi. Nostandart (3 mm dan yirik va 1 mm dan mayda) fraktsiya tegirmon 18 da maydalanadi, tsiklon 17 da tutib qolingan chang bilan aralashtiriladi va idish 1 ga kaytariladi. Tayyor maxsulot fraktsiyasi sovutgich jidozi 19 da 40°S xaroratgacha sovutiladi va polietilen qoplarga joylanadi.
Tayyor maxsulot tarkibida 34,5% N va 0,5% N<sub>2</sub>O bo`ladi. Standart (1-3 mm ulchamli) fraktsiya unumi 95,0% ni tashkil etadi.
Polietilen koplarga joylangan selitra 40 kopgacha balandlikda taxlab qo`yilganda xam 12 oygacha yopishib kolmaydi.
1 t tayyor maxsulot olish uchun : 210-212 kg ammiak; 11,2 kg magnezit; 790-800 kg nitrat kislota (100% xisobida); 300 kg bug` (1,3 MBar; 11,5 kVt*s elektroenergiya sarf bo`ladi.
«Kalten`ash» («Kal`tenbax») firmasi usuli buyicha donadorlangan ammiakli selitra olish. Bu usul buyicha donadorlangan ammiakli selitra ishlab chikarish jarayoni kuyidagi bosqichlardan iborat: nitrat kislotasini ammiak bilan neytrallash; eritmani dastlabki buglatish; eritmani oxirgi bug`latish; bug`latilgan eritmani donadorlash minorasida donadorlash; elash va donachali maxsulotni sovutish; tayyor maxsulotni koplash va omborga junatish.
Neytrallash uchun -56% li nitrat kislota va suyuq ammiakdan olingan -0,8 MPa bosimdagi gaz xolatdagi ammiak ishlatiladi. Neytrallash jarayonida 180°S dan past xarorat ushlab turiladi. Neytrallagichning ostki kismidan 79% li ammoniy nitrat eritmasi buglatgichga uzatiladi. Neytrallagichning yuqori kismidan 0,44 MPa bosimdagi -882 kg bug` ajralib chikadi.
Tayyor maxsulot tarkibida: 34,8% gacha N va 0,2-0,3% gacha namlik bo`ladi. Unmng donadorlik tarkibi: 1-3 mm li fraktsiya 98% ni va 1 mm dan mayda fraktsiya <1% ni tashkil etadi.