Uzbekiston respublikasi oliy va urta maxsus ta`lim vazirligi


Download 1.27 Mb.
bet11/45
Sana21.06.2023
Hajmi1.27 Mb.
#1643803
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   45
Bog'liq
МУКТ маьруза матн

3.8.2. Преципитат ишлаб чикариш
Преципитат охак (охактош) нинг фосфат кислотаси билан таъсирлашиш махсулотидир. Цитратли эрувчан дикальцийфосфат СаНРО4*2Н2О дан иборат фосфорли угит преципитат дейилади. «Преципитат» сузи немисча Ргаzipiterung; — чуктириш маъносини англатади. Техник преципитат турли даражада бошка тузлар: темир ва алюминий фосфатлари, гипс, кальций фторидлари ва карбонатлари ва бошкадар билан ифлосланган булади. Техник преципитатдаги Р2O5цит.) микдори 4О% гача етади. Озукали преципитат (дикальцийфосфат) да О,4% ли НС1 да эрувчи Р2O5-, 43-47%) гача етади. У амалда гигроскопик эмас, яхши физик хоссаларга эгадир. Шунга карамай, преципитат самарадор угит хисоблансада, бу максад учун уни махсус ишлаб чикарилмайди, чунки фосфат кислотани кушалок суперфосфат олишда ишлатиш анча яхши самара беради, бунда кислота хисобига фосфоритдаги бир кием Р^О-, угитга утади, шунинг учун кушалок суперфосфатдаги Р^О,-, нинг таннархи преципитатга нисбатан арзон тушади. Угитли преципитат суякни кайта ишловчи заводларда желатина ишлаб чикаришдаги чикинди хисобланган кучсиз фосфат кислотали эритмалардан олинади.
Преципитат ишлаб чикариш жараёнида дастлаб, охак ёки охактош фосфат кислотада эритилади ва бунда монокальцийфосфат хосил булади.
Са(ОН)2 + 2НзРО4 = Са(Н2РО4)2 + 2Н2О
Сунгра фосфат кислотанинг нейтралланиб бориши натижасида монокальцийфосфат инконгруэнт парчаланади ва дикальцийфосфат чукмаси ажралиб чикади:
Са(Н2РО4)2 + 2Н2О = СаНРО4*2Н2О + Н3РО4
Шунингдек, монокальцийфосфат охак ёки охактош билан хам таъсирлашади:
Са(ОН)2 + Са(Н2РО4)2 + 2Н2О = 2[СаНРО4*2Н2О]
Дикальцийфосфатдаги СаО:Р2O5, нинг назарий масса нисбати (0,79 га тенг) дан ортикча микдордаги сундирилган охак кушилганда ва шунга мувофик равишда эритманинг рН киймати 6,3 дан ортганда дикальцийфосфатнинг парчаланиши содир булади:
4СаНРО4 = Са(Н2РО4)2 + Са3(РО4)2
Фосфат кислота таркибидаги кушимчалар хам охак ёки охактош билан таъсирлашади:
Н24 + Са(ОН)2 = СаSО4*2Н2О
Н2SiF6 + ЗСа(ОН)2 = ЗСаF2 + SiО2 + 4Н2О
(Fе,А1)2(H24)3+ЗСа(ОН)2+2Н3РО4 + 4Н2О = 2(Fе,А1)РО4*2Н2О + 2[CaHPO4 Н2О]
Темир ва алюминий фосфатлари, кальций фториди ва силикат кислотадан иборат балчикли чукма преципитатнинг фильтрланишини кийинлаштиради.
Дикальцийфосфатнинг преципитатланиш жараёни асосида СаО — Р2O5 — Н2О системасининг холат диаграммаси етади. СаО — Р2O5 Н2О системасида 36°С дан куйи хароратда цитратли эрувчан дикальцийфосфат дигидрати СаНРО4*2Н2О (брушит), юкори хароратда эса — сувсиз СаНРО4 (монетит) булади. Аммо сувсиз туз эритмадан факатгина 6О°С дан юкори хароратдагина ажралиб чикади, бундан паст хароратда эса метастабил фаза сифатида мунтазам равишда СаНРО4 га айланиб турадиган СаНРО4*2Н2О чукади. СаНРО4*2Н2О га нисбатан сувсиз СаНРО4 таркибида Р2O5.-, куп булади, аммо СаНРО4 жонивор ва усимликларга ёмон узлашади.2О% РаО,-, концентрацияли (5' нукта) фосфат кислотанинг таркибида 12%) СаО тутган (5 нукта) охак сути билан преципитатлаш ва 25% РаО,-, концентрацияли (К'
3 — боб. «Фосфорли угитлар» 13О
нукта) кислотани — таркибида -22% СаО тутган (К нукта) ва С:К нисбати 1,5:1 га тенг булган охактош суспензияси билан преципитатлаш шароити 4О°С даги СаО — Р2O5, — Н2О системаси диаграммасида курсатилган (3— расм). Преципитатлашда система таркиби SS' ва КMR бириктирувчи чизиклар буйлаб узгаради.


Download 1.27 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   45




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling