Узбекистон республикаси согликни саклаш вазирлиги тиббий таълимни ривожлантириш маркази андижон давлат тиббиёт институти


Download 450.23 Kb.
bet136/164
Sana17.02.2023
Hajmi450.23 Kb.
#1204879
1   ...   132   133   134   135   136   137   138   139   ...   164
Bog'liq
Dermatologiya дарслик

ОИВ - ИНФЕКЦИЯСИ
Ортирилган иммунитет танкислиги синдроми (ОИТС)
Касалликка орттирилган иммунитет танкислиги синдроми AIDS (ОИТС) деган ном 1982 йилда берилган. Хозирги пайтда иммунитет танкислиги вирусининг камида 2 хил ирсий турлари НIV-I, НIV – II борлиги аникланди. ИТВ беморларининг биологик тукималарида ва суюкликлари таркибида куп микдорда топилган. Касаллик куйидаги йуллар билан бошка шахсларга утиши мумкин:

  1. Жинсий йул – турли-туман усулдаги жинсий алока пайтида эркаклар ёки аёллар суюклиги таркибидаги ретровируслр жинсий шерик организмига утади.

  2. Тиббий муолажа пайтида юкиш – ретровируслар тушган игна, шприц ва бошка асбоблардан юкиш, мазкур асбобларни такрорий куллаш натижасида, санитария-гигиена коидаларига риоя килмаслик окибатида юзага келади.

  3. Бемор оналардан болаларга утиш. Бу асосан йулдош оркали киндик томири воси-тасида содир булади.

Шунингдек таркибида ретровируслар булган конни куйиш ёки уша кондан тайёрланган кон препаратлари ишлатилганда ИТВ бошка шахсларга утади. Мазкур касаликнинг гемофилия дардига дучор булган беморлар орасида учраши хам шундан. ИТВ касаллигининг узига хос аник специфик белгилари йук. Касаллик купинча боскичма-боскич утади. Бунда касалликнинг кузиш ва сусайиш даврлари навбатма-навбат алмашиб, беморнинг ахволи огирлашиб боради. Жахон согликни саклаш ташкилотининг таклифига биноан касалликнинг 5 боскичи тафовут килинган.
1-боскичи. Дастлабки боскич – бу боскич юкумли мононуклезнинг белгилари намоён булади. Урта хисобда 3-14 кун давом этиб, сунгра барча белгилар йуколиб кетади. Терида асосан оч пушти рангли доглар кузатилади. Улар айлана овал шаклида, катталиги тарикдек келади.
2-боскичи. Белгисиз боскич-бунда касалликка хос бирор белги кузатилмайди. Бу боскич факат лаборатория усули билан аникланади. Мазкур боскич 5 ойдан 5-6 йилгача давом этиши мумкин.
3-боскичи. Таркалган лимфаденопатия боскичи-бунда бир неча лимфа тугунларининг катталашиши кузатилади. Агар камида икки гурух лимфа тугунларининг катталашиши кузатилса, бу симптом ОИТСга алокадор деб хисобланади. Бунда катталашган лимфа тугунлари белнинг юкори сохасида жойлашган булиши лозим.
4-боскичи. ОИТСга алокадор белгилар йигиндиси. Холсизлик, терлаш, калтираш, йутал, мушак ва бугимларнинг огриши, ориклаб кетиш, ич кетиши, турли-туман инфекцион касалликлар, усмалар ва ички аъзоларда кузатиладиган узгаришлар йигиндиси бемор ахволини огирлаштиради. Тери ва шиллик каватларда турли-туман: догча, тугунча, тугун, тарвок ва хоказолар кузатилади. У ёки бу турдаги дерматозлар (экзема, эшакем), кандидоз, оддий учук, камарсимон учук, шунга ухшаган бошка дерматозлар шаклланади.
5-боскичи. Орттирилган иммунитет танкислиги боскичи – бунда барча иммунологик курсаткичлар кескин пасайиб кетади. Бу даврдан аввал пайдо булган симптомлар зурайиб, беморни холдан тойдиради. ОИТС боскичида унинг 4 тури фаркланади: а) упка тури; б) неврологик тури; в) ошкозон-ичак тури; г) иситма билан утадиган тури.



Download 450.23 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   132   133   134   135   136   137   138   139   ...   164




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling