В. М. Капустин., М. Г. Рудин нефтни қайта ишлаш кимёси ва технологияси в. М. Капустин М. Г. Рудин


Download 6.02 Mb.
bet74/121
Sana23.09.2023
Hajmi6.02 Mb.
#1686278
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   121
Bog'liq
Нефтни қайта ишлаш

Олинган
Гудрон ………………………………………………...100,0
Водород ………………………………………………....3,0
Жами: ……………………………………………….......103,0
Ҳосил килинган
Углеводородли газ……………………………………..4,5
Водород сульфид+аммиак……………………………..2,0
Бензинли фракция……………………………………....22,3
Реактив ёқилғиси…………………………………….....15,0
Дизел фракция…………………………………….........39,2
Гидротозаланган газойл……………………………….20,0
Жами …………………………………….......................103,0
Вакумли газойлни чуқур гидрокрекинг жараёнини 13-17 МПа босимда хомашё етказиб беришнинг хажмий тезлиги 0,3-1,0 с ̄ ¹ , водород сақлаган газнинг айланиб туриш карралиги 1000-2000 нм²/м³ , 340-440 ºС ҳарорат интервалида ўтказадилар.
Вакумли газойлнинг рециркуляцияли чуқур гидрокрекинги 80 % (мас) гача реактив ёқилғиси ва 70 % (мас) гача дизел ёқилғиси очиқ мақсадли маҳсулотни максимал олиш зарурати тугилса ишлаб чиқаришга имкон беради 100 % ли водороднинг сарфи хомашёга хисобланганда 2,3-3,2 % (мас) ташкил қилади. Бензининг чиқиши ошиши билан газ ҳосил бўлишининг ўсиши кўзатилади, бу эса жараёнда олинадиган газнинг 60-70 % (мас) ташкил қиладиган С34 тўйинмаган углеводородларни ишлаб чиқариш зарурати туғилганда эътиборга лойикдир.
Гидрокрекингнинг реактив ва дизел ёқилғиси бу яхшиланган экологик тавсифлараг эга бўлган юқори сифатли товар маҳсулотлардир. Асосан изопарафин углеводородларидан таркиб топган енгил бензинли фракция (к.б-85 ºС) товар бензинининг компоненти бўлиб оғири эса каталитик риформингнинг кам олтингугуртли хомашёси бўлиб ҳисобланади. Қайнашнинг бошланиши 350 ºС дан юқори бўлган гидрокрекинг фракцияларини мойлар ишлаб чиқариш учун юбориш мумкин. Гидрокрекинг маҳсулотларини депарафинлашадан кейин олинган базали мойларнинг қовушқоқлик индекси анъанавий технология билан олинганларникига қараганада анча юқори (12 бобга каранг).
Вакуумли дистиллятларнинг 13 МПа дан паст бўлган босимдаги гидрокрекинг жараёнлари одатда бир поғонали схема бўйича тадбиқ этилади ва очиқ нефт махсулатларини (бензин, реактив ва дизел ёқилғиси) ишлаб чиқаришга йўналтирилган хажмий тезлиги 0,5-2,0 с ̄ ¹водород сақлаган газнинг айланиб туриш карралиги 500-1000 нм²/м³ 350-440 ºС ҳарорат интервалида ўтказиладилар. Ҳозирги вақтда катализаторнинг қўзғалмас қатлам ида вакуумли дистиллятларидан бир нечтаси ишлаб турибди. Уфага “Axens” компаниясининг технологияси бўйича 15 МПа босимда дизел ёқилғисини олиш билан вакуумли дистиллятларнинг чуқур гидрокрекинг амалга оширилаяпти. Ярославлда VOP компониясининг технологияси бўйича кам олтингугуртли дизел ёқилғиси ва каталитик крекингнинг гидротозаланган хомашёсини олишга асосланган вакуумли газойлни чуқур гидрокрекинглашқурилмаси ишламокда. Бундан ташкари, Ангарскада гидротозаланган трансформатор мойларини олишга асосланган мойли дистиллятларни чуқур гидрокрекинг қурилмаси ишланмокда.
Вакуумли газойлни чуқур гидрокрекинги (катализаторнинг қўзғалмас қатлам ида) қовушқоқлик индекси 95-105 ва ундан юқори бўлган базали мойларни олишга ҳам йўналтирилган бўлиши мумкин. Жараёнда бу ҳолда юқори қовушқоқлик индексига паст қотиш ҳароратига ва юқори термооксидловчи барқарорликга эга бўлган углеводородларнинг миқдори ошади. Бундай хоссаларга биринчи навбатда моноҳалқали ароматик узун алифтик ён занжирли нафтен углеводородлари ва тармокланган ён занжирли С2040 изопарафинларага эга.
Вакуумли газойлни ёқилғили гидрокрекингининг колдиғидан индустриал, оқ медицина, трансформатор, гидравлик мойлар ва ишчи суюқликларни ишлаб чиқарадилар. Мойли гидрокрекинг йўли билан олинган базали мойлар оксидланиш ингибиторларини ва қотиш ҳароратини пасайтирадиган присадкаларни яхши қабул қилиш хоссасига эга жуда кам микдорда олтингугурт ва азотни саклайди анъанавий технология бўйича олинган мойларга караганда анча кам микдорда ароматик углеводородларни ва кўпроқ тўйинган бирикмаларни саклайди.
Мойли хомашёнинг чуқур гидрокрекинг жараённининг технологик режими:
Ҳарорат ºС…………………………………………….360-420
Босим ,МПа……………………………………………...11-20
Хажмий тезлиги с ̄ ¹…………………………………...0,4-1,2
ВСГ/хомашё нисбати нм²/м³ хомашё…………(1000-2000):1
Водород сарфи % (мас)……………………………………1-3
Мойларни ишлаб чиқариш учун гидроркекинг қурилмасининг схемаси 10.11 расмда келтирилган. Иссиқлик алмаштиргич ва 1 ва 2 лар ҳамда печ 3 нинг змеевикларида дастлаб қиздирилган хомашё ва водород сақлаган газнинг аралашмасини реактор 4 га етказиб берадилар, у ерда гидрокрекинг реакцияси содир бўлади. Сепаратор 5 ва 6 ларда газдан ажратилган суюқликни иссиқлик алмаштиргич 7 да хизмат қиладиган ректификацион устун 12 га етказиб берадиган сўнгра енгил бензинни устун 12 нинг юқорисидан чиқариб юбориб совутгич 21 ва 22 ларда совутадилар ва қурилмадан чиқариб юборадилар. Устун 12 нинг пастига сув буғини қуритадилар. Печ 13 нинг змеевикларида қиздирилган бензинлашган суюқликни устун 14 да уч кисмга бензин, газойл ва мойли қолдиқга ажратадилар. Бензин ва газойлни совутгандан кейин қурилмадан чиқариб юборадилар.


Download 6.02 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   121




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling