Variant-1 Iqtisodiy nochorlilc (bankrotlik)ni baholashning ob’ektiv zarurligi, uni tahlil qilish maqsadi va vazifalari

1. Xususiy kapital bilan bogiiq bo‘lgan moliyaviy koeffitsientlar tahlili.
Xususiy kapital korxonaning moliyaviy holatini tavsiflovchi muhim ko‘rsatkichlardan biri hisoblanadi.
Xususiy kapital tushunchalariga ta’riflar O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi tomonidan tasdiqlangan “Moliyaviy hisobotni tayyorlash va taqdim etish uchun konseptual asos”da hamda “Hisob siyosati va moliyaviy hisobot”da keltirilgan.
Xususiy kapital (sarmoya) – subyektning majburiyatlarni chegirib tashlagandan keyingi aktivlaridir. Subyekt majburiyatlari – subyekt (qarzdorning) boshqa subyekt (kreditor) foydasiga muayyan ishni amalga oshirish, masalan, mol-mulkni topshirish, ishni bajarish, pul to‘lash va boshqa majburiyatlaridir yoxud muayyan xatti-harakatdan tiyilib turish majburiyatidir, kreditor esa qarzdordan o‘z majburiyatlarini bajarishini talab qilishga haqlidir.
Moliyaviy ko‘rsatkichlarini tahlil etish analitiklarga rentabellikni qo‘shimcha o‘stirish imkoniyatlarini aniqlashda, ichki va tashqi omillar ta’sirida foydaning o‘zgarishiga ta’sir etuvchi omillarning risk darajalarini baholashga imkon beradi.
Moliyaviy ko’rsatkich quyidagi formula asosida aniqlanadi:
ML = QK / XK
Bu yerda:
ML – moliyaviy leveridj;
QK – qarz kapitali;
XK – xususiy kapital.
Moliyaviy ko’rsatkich samaradorligini quyidagi bog‘lanishda ifoda etish mumkin:
MLs = (ROA – Fo‘s) (1 – Ss) • QK / XK
Bu yerda:
MLs – moliyaviy ko’rsatkich samaradorligi;
ROA – aktivlar rentabelligi;
Fo‘s – o‘rtacha foiz stavkasi;
Ss – soliq yuki;
QK – qarz kapitali;
XK – xususiy kapital.


2. Korxonaning moliyaviy barqarorligi bilan bogliq koeffitsientlari va ularning tahlili.
Moliyaviy barqarorlik koeffitsiyentlari – kompaniya egalari va kreditorlar o‘rtasidagi tavakkalchilikning qanday taqsimlanganligini ko‘rsatadi.