Variant №11 Xashaki bugdoy

VARIANT №13

1. 
   Kartoshka tuganaklarini hosil bo‘lishi uchun havo va tuproq harorati qancha bo‘lishi eng maqbul?
   

Haroratga talabi. Kartoshka nisbatan salqin ob-havo sharoitida Yaxshi rivojlanadi. Tuganakdagi ko‘zchalarda, joylashgan kurtaklar 3-6 ⁰S ko‘kara boshlaydi. Tuganaklar 7-12 °S tezroq rivojlanadi, 20 ⁰S jadal o‘sadi. Uning ildizlari harorat 7 ⁰S kam bo‘lmagandagina hosil bo‘ladi. Shuning uchun uni tuproqni 10 sm chuqurligida harorat 7-8 ⁰S ekib boshlaydi. Ko‘kartirilgan tuganaklar o‘tkazilgandan keyin ekish-unib chiqish davri 14-18 kun, ko‘kartirilmaganlari uchun 20-30 kunni tashkil etadi.
O‘rtacha harorat 10-18 ⁰S bo‘lganda o‘rtacha sutkalik harorat yig‘indisi 243-316 ⁰S tashkil qiladi. Juda past yoki Yuqori haroratda ko‘karish jadalligi pasayadi. Harorat 3-5 va 31-35 ⁰S ularning o‘sishi va rivojlanishi to‘xtaydi, 1-1,5 va 35-40 ⁰S kurtaklar, tuganaklar zararlanadi. (Pisarev B. A.).
Sovuq tuproqda urug‘lik tuganaklarning uzoq turib qolishi ildiz va er usti massasi hosil bo‘lmasdan, tuganaklardagi zahira moddalar hisobiga yangi tuganaklar hosil qilishi mumkin. Bunday holat tuganaklar sovuq, sernam yoki quruq harorati 25-30 ⁰S Yuqori tuproqlarga ekilganda kuzatiladi.Tuganaklarni hosil bo‘lish davrida harorat 19-20 ⁰S tuproq namligi CHDNS ning 100 % atrofida bo‘lsa tuganaklar hosili eng Yuqori bo‘ladi (Pisaev B. A).
Gullashni boshlanishidan poya va barglarning o‘sishi to‘xtaguncha bo‘lgan davrda kartoshkaning namlikka bo‘lgan talabi eng Yuqori bo‘ladi. Bu davrda tuproq optimal namligi eng past chegarasi CHDNS 70 % Yuqorisi 100 % darajada ushlanadi.
Tuproq namligi me’yoridan ortiq xolda uzoq davom etsa, tuganaklar kislorodning etishmasligi natijasida dimiqishi va chirishi mumkin. Tuproq namligining me’yoridan ortiq bo‘shishi va kislorodning etishmasligini birinchi belgisi – tuganak Yuzasida g‘ovak oq dog‘lar paydo bo‘lishidir. Ayniqsa, suvni ko‘llatish juda havfli.

2.