Vazirligi termiz agrotexnologiyalar va innovatsion riv ojlanish instituti


Download 2.16 Mb.
bet113/128
Sana14.10.2023
Hajmi2.16 Mb.
#1702722
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   128
Bog'liq
Parrandachilik kasalliklari

Qo‘zg‘atuvchisi. Kasallikning qo‘zg‘atuvchisi bo‘lgan virus tovuq embrioni va kultura hujayralarida yaxshi o‘sib rivojlanadi va ko‘payadi. U har xil obyektlar (to‘shama, asbob-anjomlar va boshqalar)da 1 yilgacha saqlanishi


179






mumkin. Virus parranda pati follikulalarining epitelial hujayralarida o‘sib
rivojlanadi.
Epizootologiyasi. Kasallik keng tarqalgan bo‘lib, Yevropa
mamlakatlarining ko‘p joylarida uchraydi. Asosan tovuqlar, ayrim hollarda esa
bedanalar, o‘rdak, kurka, oqqush, tustovuqlar kasallanadi. Kasallikka eng moyili
jo‘jalar hisoblanadi. Ularda 2 haftalikgacha ko‘proq uchraydi. Tabiiy sharoitda
virus ikki yo‘l bilan tarqaladi: kasal tovuqlardan olingan embrionlar-virus
tashuvchilar orqali (vertikal yo‘l bilan tarqalish); bevosita va bilvosita kasallik
qo‘zg‘atuvchisining manbai orqali (gorizontal yo‘l bilan tarqalish). Bundan
tashqari, qora qo‘ng‘izlar ham virus tashuvchi xizmatini o‘taydi. Bir kunlik
jo‘jalar yaxshi va qulay ob’ekt hisoblanadi.
Patogenez. Kasallangan parrandalar
qonida virus aniqlanadi. Organizmda virus
leykositlar bilan tarqalib, limfoid
hujayralarda o‘sib, rivojlanadi (fabrisiya
xaltachasi, taloq, timus, murtak va ko‘r
ichakda). Buyrak kanalining epitelial
to‘qimalari hamda patlar follikulalari virus
rivojlanib o‘sishi uchun eng qulay joy dir.
Oq qon tanachalari kuchli zararlanadi. 59-rasm. Chala falajlangan jo‘ja
Klinik belgilari. Kasallik surunkali kechganda yashirin davri 2-3 hafta davom etib, markaziy va periferik nerv sistemasi zararlanadi, kasal parranda oqsaydi, oyoq, bo‘yin, qanot va dum chala yoki to‘liq falajlanadi, ko‘zning rangdor pardasi ko‘kimtir bo‘lib, qorachigi kichrayib ketadi, bu esa ko‘rlikka olib borishi mumkin.
O‘tkir kechganda 1 oylikdan 5 oylikgacha bo‘lganlari ko‘p kasallanadi. Kasallik birdaniga boshlanib, chala yoki to‘liq falaj kuzatiladi. Bir ha^a ichida 1-2 oylik jo‘jalar kasallikka chalinib o‘ladi. Kasalga chalingan parrandalarda depressiya, ataksiya va bo‘g‘ilish hollari kuzatilib, ozish hamda degidratatsiya





180




holatlari namoyon bo‘ladi. Kasallik boshlangach, 2-6 haftadan keyin parrandalar
o‘la boshlaydi.

Download 2.16 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   128




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling