Ventilyasiya xajmining normotiv kattaligini uglerod (IV) oksidining mikdorini xisobga olgan xolda bitta odamga bir soatda

miqdorini aniqlash. 
Mashg'ulotning ta'minlanishi. Birinchi va ikkinchi taomdan namuna, shtativlar, 
50—100 mg hajmli kolbalar, voronkalar, texnik tarozilar, mikrobyuretkalar, 25 va 10 
ml li pipetkalar, chinni hovoncha, 250—500 ml hajmli kimyoviy stakanlar (50 ml li 
silindrlar, shisha tayoqcha, suzgich) filtrlar (paxta, doka). 
Taomning suyuq qismidan 1 — 10 ml namuna olib, oldindan 1 ml 2 %li xlorid 
kislota distillangan suv solingan kolbaga solinadi. Kolbadagi umumiy titrlovchi 
eritmaning hajmi 15 ml bo'lishi kerak. Eritma Tilmans reaktivi bilan och pushti rangga 
kirguncha titrlanadi. Bir vaqtning o'zida ikkita titrlash olib boriladi. Taomning quyuq 
qismini hovonchada ezib, undan 20—50 gr olib qaytadan eziladi. 2%li xlorid 
kislotadan uch barobar ko'p qo'shiladi, aralashtiriladi va 10 daqiqa shu holda 
qoldiriladi. 10 daqiqadan so'ng 4 qavatli doka yoki paxtadan o'tkazib, quruq kolbaga 
solinadi. Toza kolbaga suzgichdan o'tkazilgan 10 ml birikmadan olib, unga 15 ml 
bo'lguncha distillangan suv quyiladi va Tilmans reaktivi bilan och pushti rangga 
kirguncha titrlanadi. 
Hisoblash taomning quyuq va suyuq qismi uchun alohida olib boriladi. 
УK• N • 0,88 • 100 
X =------------------------------ 
P • a 

---

bu yerda: x— ,,AK" ning mg % lardagi miqdori, V— 0,001 eritmali Tilmans 
reaktivining titrlash uchun ketgan miqdori, K— Tilmans reaktivi uchun to'g'rilovchi 
0,088—1 ml 0,0001 
Tilmans reaktivligiga to'g'ri keluvchi AK ning mg lardagi miqdori, TV— quruq 
qismga solingan eritmaning miqdori, 100— AK ning % lardagi ifodasi, a — titrlash 
uchun suzgichdan o'tkazilgan birikma miqdori, p — taom quyuq qismining og'irligi, 
grammlarda. 
Masalan, taom og'irligi — 500 ml;
suyuq qismi — 300 mg;
quyuq qismi — 200 mg; 
a) suyuq qismi (3 ml) ni titrlash uchun 1,1 mg ketgan bo'lsa, Tilmans reaktiviga 
to'g'rilash 0,93 ga teng; suyuq qismidagi ,,AK" ning miqdori: 
x=l,l • 0,088 • 100 = 3,15 mg %,
taomning suyuq qismida: 
3,5 --- 100 g
х ---- 300 g
3,15 • 300 
х = -------------- = 9,45
M
g
,,AK" bor; 
100 
b) taomning 20 g suyuq qismiga 60 ml 2% li xlorid kislota eritmasi qo'shiladi. 10 
ml suzgichdan o'tkazilgan birikmani titrlash uchun 1,2 ml reaktiv ketgan. 
Taom suyuq qismining ,,AK" miqdori: 
1,2 • 0,98-100-60 
x=—————————— = 1,1
M
g
% 
20 • 10000 
3,1 ----------100 g 
x --------200 g 
3,1 • 200 
x = ---------------- =6,2 ―AK‖ bor. 
100 
Taomning quyuq qismida 6,2 mg ,,AK" mavjud. 
Uchinchi taomda ,,AK" miqdorini aniqlash birinchi taomdagidek olib boriladi.