Ventura Dokument

LD Physics Leaflets
2

---

ampani o'rnatish:
Izoh: Kamerani kuchli bir tomonlama qizdirish konveksiya oqimi 
hosil bo'lishiga tajriba bilan interferansiyalashishiga sabab bo'ladi: 
lampani Vilson bulutli kamerasiga juda yaqin qoymang. 
–
Lampani va asferik kondensorni asosga mahkamlang va uni
Vilson bulutli kamerasidan taxminan 15 sm masofaga
o'rnating. Lampani bulutli kameraning kuzatish oynasi sathida
joylashadigan qilib sozlang.
–
Lampani transformatorga (U=6 V) ulang.
–
Lampa spiralini gorizontal ravishda to'g'rilang , va parallel yoki
kuchsiz sochilgan yorug'lik nuri hosil qiling, va uni bulutli
kameradan perpendikulyar ravishda o'tadigan qilib to'g'rilang.
Variant a) 
radiy praparatidan foydalanish:
–
Lampani shunday o'rnatingki, kameraning ichi !
zarrachalarning kutilayotgan yo'li boylab yoritilgan bo'lsin.
Tajribalarni o'tkazish 
–
Kamerani yopgandan keyin birinchi tajriba siklini
boshlashdan oldin taxminan 10 min atrofida kuting, chunki 
havo, suv va spirt aralashmasi kamera ichida bulut hosil qilishi 
lozim. 
Variant b) 
toriy preparatidan foydalanish
–
Toriy manbasidan (546 36) rezina yopgichni oling va shlangni 
shlangga ulang. 
–
Vilson bulutli kamerasi ustidagi ventillyatsion ventil qopqog'ini
olib qo'ying, va toriy manbasini ventil birlashtiruvchi vintidan 
munkin qadar uzoqroqda joylashtiring. (Rasm 2. ga va Vilson 
bulutli kamerasi ko'rsatmalar kitobiga qarang.).
–
Asosiy qisqichni oching va bulutli kamera ichiga radon gazini
kiritish uchun plastik butilkani bir necha marta kuchli qising 
(siz bu jarayonga vakuum nasosni kameraga ehtiyotlik bilan 
qo'shib ham yordam berishingiz mumkin). 
Rodonning qisqa yarim yemirilish davriga (55.6 s) ega ekanligini 
hisobga olgan holda quyidagi etaplarni tez bajaring
–
Asosiy qisqichni yoping, shlangni ventillyatsion ventildan oling,
va qopqoqni ventilga burab kiriting. 
–
Vakuum nasos ruchkasini bir marta kuchli bosing, uni oxirgi
holatida ushlat turing va zarrachalarning tomchi izlarini ustidan 
kuzatish oynasi orqali kuzating. 
Variant a) 
radiy preparatidan foydalanish
–
Vakuum nasos ruchkasini bir marta kuchli bosing, uni oxirgi
holatida ushlab turing va zarrachalarning tomchi izlarini 
ustidan, kuzatish oynasi orqali kuzating. 
–
Agar lozim bo'lsa, kamera ichidagi bug' yaxshi to'yingan 
holatga o'tishi uchun aralashmani bir necha marta
ko'paytiring.
–
Tajribalarni qayta o'tkazish uchun kamida 1-2 min kuting, chunki
tajribani qayta o'tkazish uchun bug' aralashmasi muvozanat 
holatga kelishi lozim. 
–
Tajribalar tugaganda bulutli kameraning qopqog'ini ochib
qo'ying, va kamera pastki qismidagi nam jun gilamchaning 
qurishiga imkon bering. 
–
Kamerani changlardan imkoni boricha toza tuting.