World Bank Document

₁₂ Murakkabliklar va noaniqliklar

• 
  IIqlim o’zgarishi suv tanqisligiga, sellarga, muzlik ko’llarining yorilishi tufayli kutilmagan suv toshqiniga, qurg’oqchilik- ka, chang bo’ronlarining ko’payishiga olib kelishi mumkin;
  
• 
  Qishning issiq kelishi tog’larda qor zahiralarining kamayishida o’z aksini topadi, va bu sug’orishning eng yuqori mavsu- mida suv tanqisligiga olib keladi;
  
• 
  Bahordagi yuqoriroq shiddatli yog’ingarchiliklar sel oqimlarini keltirib chiqaradi va qor erishi ertaroq sodir bo’lishini hisobga olsak, qorning faol erishi va kuchli yog’ingarchilikning kombinatsiyasi toshqinlar xavfi oshiradi;
  
• 
  Haroratning o’zgaruvchanligi va kun davomida tebranishi oshib boradi, bu o’simliklarning rivojlanishiga salbiy ta’sir ko’rsatadi hamda kasalliklar va zararkunandalarning tarqalishiga hissa qo’shadi.
  

Muhokama va xulosalar

• 
  Eroziya va cho’llanishdan zarar ko’rgan o’rmon plantatsiyalari va landshaftlarini tiklash va kengaytirish, shuningdek aholini va shahar xizmatlarini erta ogohlantirish orqali qum bo’ronlarining ta’sirini kamaytirish mumkin;
  
• 
  Transchegaraviy ob-havo va toshqinlarni prognoz qilish muhim ahamiyatga ega va hozirda Jahon banki tomonidan Markaziy Osiyo suv toshqini haqida erta ogohlantirish tizimini (CAFEWS) ishlab chiqish orqali qo’llab-quvvatlanmoqda;
  
• 
  Tabiiy ofatlarning oldini olish va oqibatlarini bartaraf etish bo’yicha mintaqaviy hamkorlik muhim ahamiyatga ega va Markaziy Osiyo mamlakatlari favqulodda vazirlik va idoralari tomonidan tashkil etiladigan mintaqaviy forumlar orqali muvofiqlashtiriladi;
  
• 
  Tabiiy ofatlarni oldini olish va falokatdan keyingi tiklanish hamda javob choralari ko’rishga investitsiyalarni yo’naltirish va ularni muvozanatlash kerak;
  
• 
  Ideal holda, ob-havoga qaram bo’lgan u yoki bu sohani nazorat qiluvchi har bir vazirlik iqlim masalalarini hal qilish va iqlim o’zgarishining ta’siriga o’z sohasi barqarorligini monitoring qilish uchun bo’lim va kadrlarga ega bo’lishi kerak;
  
• 
  Orol dengizi ekologik halokati oqibatlarini yumshatish bo’yicha chora-tadbirlar iqlim o’zgarishiga moslashish cho- ra-tadbirlari bilan o’zaro bog’liqdir.
  

o‘zbekistonda “yashil” iqtisodiyotga o‘tish