Xalqaro kreditlar bо‘yicha qarzdorlik muammosi va uni hal qilish yо‘llari Reja: Kirish

(yil oxiriga, mlrd AQSh dollar)

Ko’rsatkichlar	2019y	2020y	2021y	2022y	2023y
Davlat tashqi qarzi bitimlari qiymatining prognozi	8,9	5,4	5,5	4,5	4,0
Xalqaro moliyaviy institutlar va xorijiy hukumatlar moliya tashkilotlarining kreditlari	7,0	2,9	3,6	4,0	3,5
Suveren xalqaro obligatsiyalari	1,0	0,8	0,7	0,5	0,5
Islohotlarni qo’llab-quvvatlash kreditlari (DPO)	0,9	1,7	1,2	0,0	0,0
Davlat tashqi qarzi bo’yicha o’zlashtirishning prognozi	6,2	5,4	5,5	5,5	5,1
Xalqaro moliyaviy institutlar va xorijiy hukumatlar moliya tashkilotlari kreditlari va davlat kafolati	4,2	2,9	3,6	5,0	4,6
Suveren xalqaro obligatsiyalari	1,0	0,7	0,7	0,5	0,5
Islohotlarni qo’llab-quvvatlash kreditlari (DPO)	1,0	1,8	1,2	0,0	0,0
Davlat tashqi qarzi	15,7	21,1	25,5	30,1	34,1
Hukumat tashqi qarzi	10,7	15,1	18,7	21,2	24,0
Hukumat kafolatlagan tashqi qarz	5,0	6,0	6,8	8,9	10,1

Davlat tashqi qarzi 2023 yil holatiga qoldig’i prognozi Davlat tashqi qarzi bitimlari qiymatining prognozi Davlat tashqi qarzi bo’yicha o’zlashtirishning prognozi hisobiga 34,1 mlrd. dollarni tashkil etadi.
Davlat tashqi qarzi bitimlari qiymati prognozi bilan davlat tashqi qarzi bo’yicha o’zlashtirish prognozi o’rtasidagi farq 2019 yil imzolangan davlat tashqi qarzi bitimi davlat tashqi qarzi bo’yicha o’zlashtirishi orasidagi farq (2,7 mlrd dollar) hisobiga yuzaga kelmoqda.
Shuningdek, 2022-2023-yillarda Islohotlarni qo’llab-quvvatlash kreditlari (DPO) bo’yicha xarajatlar rejalashtirilmayapti.
Davlat qarziga xizmat ko’rsatish davlat byudjeti mablag’lari yoki qarz majburiyatini (Hukumat nomidan yoki uning kafolati ostida) jalb qilgan davlat korxonalarining mablag’lari hisobidan amalga oshiriladi.
Davlat korxonalari tomonidan jalb qilingan davlat tashqi qarzi bo’yicha to’lovlar to’g’ridan-to’g’ri yoki Moliya vazirligi orqali amalga oshiriladi. Davlat tashqi qarziga xizmat ko’rsatish xarajatlari 2017-2020-yillar davomida davlat byudjeti xarajatlaridagi ulushi 2017 yil 1,5 % dan 2020 yil 3,4 % ga (2,2 barobar) qadar o’sdi. Shu bilan birga, mazkur davrda davlat tashqi qarziga xizmat ko’rsatish xarajatlari miqdor jihatidan korxonalar tomonidan amalga oshirilish sur’ati davlat byudjeti hisobidan amalga oshirilganidan ko’ra yuqori bo’lgan holda 2021-2022 yillar uchun davlat tashqi qarziga xizmat ko’rsatish xarajatlari miqdori prognozi (1,3 va 1,7 mlrd dollar) avvalgi yillarga nisbatan o’sib borishini (qarz o’sishi sharoitida) ko’rmoqdamiz.
2020 yilning yakunida davlat qarziga xizmat ko’rsatish jami xarajatlari (davlat byudjeti va davlat korxonalari mablag’laridan) 1,8 mlrd. dollarni tashkil etdi. Shundan:

• 
  davlat tashqi qarzi – 1,1 mlrd. dollar;
  

asosiy qarz to’lovlari – 656,5 mln. dollar;
foiz to’lovlari – 405,1 mln. dollar;
Mazkur davrda davlat byudjeti mablag’lari hisobidan amalga oshirilgan davlat tashqi qarziga xizmat ko’rsatish xarajatlari 315,9 mln. dollarni tashkil etdi. Shundan:

• 
  asosiy qarz to’lovlari – 213,0 mln. dollar;
  

foiz to’lovlari – 102,9 mln. dollar.