Xalqlarining musiqa adabiyoti
Download 0.61 Mb. Pdf ko'rish
|
MDH
- Bu sahifa navigatsiya:
- XVIII asr musiqasi
- Ivan Yevstafyevich Xandoshkin (1747-1804)
- Aleksandr Aleksandrovich Alyabyev (1787-1851)
- Rus klassik musiqasi
|
1
MUSTAQIL DAVLATLAR HAMDO’STLIGI XALQLARINING MUSIQA ADABIYOTI
2
XVIII-asr Rossiya tarixida rivojlanishni o’zgartirishida rol o’ynaydigan voqealar sodir bo’ladi. Pyotr I ni farmonlari Rus davlati va uning madaniyatiga tubdan o’zgartirish kiritdi. Bu esa milliy madaniyatni har tomonlama rivojlanishiga olib keldi. Lekin bu o’zgartirishlar faqat jamiyatni boy qatlamlariga foyda keltiradi. Jamiyatni past qatlamlarida yashovchi aholi qullarga aylandi. XVIII asr davomida rus musiqa madaniyati juda tez rivojlandi. Rossiyada musiqa san’atining yangi turlari: opera, fortepiano va simfonik asarlar paydo bo’ldi. XVIII- asr oxirida rus musiqa madaniyatida esdaqolarli voqea- milliy kompozitorlik musiqa maktabi tashkil topdi. Pyotr I musiqani dvoryan oilalariga kirib borishiga diqqatini qaratdi. Musiqa faqat bayramlarda emas, balki ochiq kechalar ishtirokchisiga aylandi. Ansambllarda chet eldan kelgan menuet, allemanda, gavоt va boshqa raqslar ijro etilardi. Chet el musiqasi bilan tanishish uchun Pyotr I har hafta chet el kompozitorlari- Korelli, Vivaldi va boshqa kompozitorlarning asarlari ijro etiladigan konsertlar uyushtirardi va bu konsertlarga kelish majburiy edi. Musiqa bilan tanishish majburiy bo’lsada, bu holat dvoryanlarni musiqaga qiziqishiga olib keldi. Ular zerikishganlarida har xil musiqiy asarlarni yozishar va bolalarini musiqaga o’rgatishardi. Pyotr I o’tkazgan hamma bayramlarda ijrochi va ashulachilar ishtirok etardi. Bu bayramlarda “kant” shaklida asarlar ijro etilardi. Kantlar asosan Rus davlatni va Pyotr I ni sharaflash mazmunida bo’lardi. Bu kantlar “kant-vivat” deb ham atalardi. Kant-vivatlarning musiqasi marsh shaklida bo’lib, ko’tarinkilik, tantanavor va bayramona kayfiyatda ijro etilardi. Kantlarning ba’zi jihatlar ta’siri rus klassiklarining asarlarida bilinadi. Glinkaning “Ivan Susanin”operasining “Slavsya” xori bunga misol bo’la oladi. Moskvada 1702-yilda ochilgan teatr (Kunst teatri) musiqa va teatr hayotini rivojida katta ahamiyatga ega. 1733-yili imperatritsa Anna Ioanovna tomonidan Peterburgga gastrol uchun italyan drama truppasi taklif qilindi. Ko’p o’tmay kompozitor Franchesko Arayi boshchiligida opera truppasi tashkil etildi. 1736-yil shu truppa tomonidan Arayi musiqasi bilan 1-marta “Sevgi va nafrat kuchi”
3 nomli Italiya operasi qo’yildi. Truppada italyan va fransuz kompozitorlarining operalari doimo qo’yilardi. XVIII- asr ning 50-yillarida operalar rus tilida ijro etila boshladi. Birinchi shunday opera Arayi tomonidan yozilib, Sumarokov so’zi bilan qo’yilgan bo’lib, nomi “Tsefal va Prokris”edi. U 1755-yilda namoyish etilgan. Yangi san’at uchun hayotdan olingan rus milliy turmush tarzi manbasi bo’ldi.
Rossiyada yangi kompozitorlar guruhi paydo bo’ldi. Bulardan Ye. I.Fomin, D.S.Bortnyanskiy, V.A.Pashkeyevich, M.Matinskiy I.Y.Xandoshkin, M.S.Berezovskiy, O.A.Kozlovskiy va boshqalarning ismlarini aytish joiz. Ularning ko’pi chet elda ta’lim olgandi. Shu davrda rus musiqasi umumyevropa madaniyatiga qo’shildi. Rus kompozitorlari Yevropa kompozitorlaridan musiqa qoliplari, garmoniya va orkestrovka sirlarini o’zlashtirishadi. Lekin bu ularga rus bo’lishlariga halal bermasdi. Ular o’z ijodlarida rus hayoti, harakteri va qo’shiqlaridan foydalanib, ilk milliy asarlarni yaratishga muvaffaq bo’lishgan. Kompozitorlar guruhi katta tarixiy ahamiyatga ega. Ular milliy kompozitorlik maktabiga asos solishgan. Ular ijodida opera, vokal lirikasi, moslashtirilgan musiqa rivojlanib, XIX- asrda o’zining ravnaq topgan davriga olib keldi. XVIII- va XIX -asrning birinchi yarmidagi rus musiqasi Rus musiqasi o’z rivojida katta va sharafli yo’lni kezib o’tdi. Glinka, Dargomijskiy, Borodin, Musorgskiy, Rimskiy- Korsakov, Chaykovskiy, Skryabin, Raxmaninov, Glazunov va boshqa buyuk, buyuk kompozitorlar! Ularning san’ati Rossiyani butun dunyoga sharaf va shuxrat bilan tanitdi. Ular musiqasi yer sharining ko’pgina mamlakatlarida yangrab, odamlar qalblarida eng ezgu, ravshan va sof tuyg’ularni uyg’otmoqda. XIX -asrdagi rus musiqa madaniyatining gullashi Rossiyadagi rivojlanish yo’llari bilan tayyorlangan. XVIII- asrda shahar maishiy qo’shig’i paydo bo’ladi. Xarakteri ifodali, garmonik jo’r ovozi bilan. Shahar qo’shig’ining rivojlanishiga rus shoirlarning ijodi kuchli ta’sir ko’rsatgan. XVIII- asrda rus xalq qo’shiqlarining birinchi nota yozmalari paydo bo’ladi. Xalq qo’shiqlar to’plamini birinchi bo’lib gusli chaluvchi qo’shiqchi V.Trutovskiy chiqargan. Undan keyin shoir N.L’vov va kompozitor, pianinochi I.Prach hamkorligida 4 ancha kengaytirilgan xalq qo’shiqlar to’plami chiqarilgan. XVIII- asr davomida xalq qo’shiqlarning ohanglari turli xil cholg’u pyesalarida, teatr uchun yozilgan musiqada va operalarda yangraydi. Albatta, xalq qo’shig’iga qiziqish birdaniga paydo bo’lmagan. Uzoq vaqt mobaynida ikkala rus poytaxtlar aholisi chet el kompozitorlar tomonidan yaratilgan asarlarni tinglashardi. Peterburg saroyida soni kam tomoshabinlar davrasi uchun spektakllar qo’yilardi. 30 -yillardan boshlab Peterburg va Moskvaga turli xil opera truppalari xorijdan tashrif buyuradi. Spektakllarning narhi arzon bo’lgan. Spektakllar italyan va fransuz komik operalari tarzida qo’yilib, mazmunlari turmush tarzidan olingan edi. Ushbu tomoshalarda kuylash gapiruv, ya’ni dialoglar bilan aralash o’tardi. Birinchi rus operalar ham gapiruv operalar namunasi bo’yicha yaratilardi.
Yevstigney Ipatyevich Fomin 1761- yili Peterburgda askar – artillerist oilasida tug’ilgan. 6 yoshida uni Badiiy Akademiyasining musiqiy sinflariga o’qishga kirgizib qo’yishgan. Akademiyani a’lo bitirgandan so’ng Italiyaga malaka oshirib kelish uchun jo’natib yuborishadi. Bolonyada Fomin padre Martini ( avliyo ota Martini)- taniqli kompozitor va nazariyotchi qo’lida o’qigan. Yaxshi natijalar ko’rsatgani uchun uni Bolonya filarmonik Akademiyasining fahriy a’zosi qilib saylashdi. Italiyada uch yil yashab, Fomin Rossiyaga qaytib keladi va o’zining tinimsiz ijodiy faoliyatini boshlaydi. U operalar, dramatik spektakllar uchun musiqa yaratadi. 1787- yilda «Yamshiki na podstave» nomli operasining premyerasi bo’lib o’tadi. Fominning eng yaxshi asari- «Orfey va Evridika» melodramasidir. Fomin yaratgan asarlarning muvaffaqiyati unga boylik keltirmadi. U xususiy darslar berib, va jo’rovoz (akkompanement) chalib o’z tirikchiligini topib yurgan. 1800- yilda 39 yoshida bemahal vafot etgan.
kompozitori. Ijodining asosiy sohasi- xor musiqasidir. Dmitriy Stepanovich Bortnyanskiy 1751- yili Ukrainadagi Gluxovo joyida tug’ilgan. Ushbu shaharchada 1739- yili rus saroyi uchun qo’shiqchilik maktabi ochilgan edi. 7 yoshida Bortnyanskiyni Peterburg Saroyi qoshidagi qo’shiqchilik kapellasiga o’qishga berishgan. Chiroyli ovozi va musiqiy qobiliyati bilan darrov mutaxassislarning e’tiborini o’ziga qaratgan.
5 Bolaligidanoq saroy spektakllarida qatnashgan. 1769- yilda Italiyaga borib, u yerda 10 yil davomida yashagan. Italiyadan qaytgach, saroy kapelmeysteri lavozimini egallaydi. Shu paytdan boshlab o’zini to’laligicha faqat xor musiqasiga bag’ishlaydi. Xor kapellasiga Bortnyanskiy bor shijoatini sarflab, rus qo’shiqchilar (ashulachilar) tayyorgarligini yanada oshirishga harakat qilgan.Kapellada Bortnyanskiy 30- yildan ortiq ishladi. U 1825- yilda Peterburg shahrida vafot etgan. Bortnyanskiy operalar, xor uchun yirik asarlar, undan tashqari uvertyuralar, fortepiano uchun sonata va pyesalar, kamer asarlar va boshqa turdagi cholg’u musiqasining muallifi bo’lgan. Ivan Yevstafyevich Xandoshkin (1747-1804) Xandoshkin -a’lo skripach va gitarachi, rus va xorijdagi shaharlarda ko’plab kontsertlar bergan. Xandoshkin skripka uchun jo’rsiz sonataning asoschisi deb hisoblanadi. Shuningdek, u skripkali kontsertlarni ham yaratgan. Bitta, yohud ikkita skripka uchun rus xalq qo’shiqlar mavzulariga yaratilgan variatsiyalar va fortepiano uchun variatsiyalar hozirgacha ham o’z dolzarbligini yo’qotmagan. Bortnyanskiy va Xandoshkin yaratgan orkestr uchun va kamer pyesalari, shuningdek, Fomin va boshqa kompozitorlar tomonidan yaratilgan opera uvertyuralari XIX asr rus cholg’u musiqasining gullab -yashnashiga zamin yaratgan.
XIX asr paytdagi romanslarning ko’pi shahar maishiy qo’shiq bilan tor bog’langan edi. O’z tuzilishiga ko’ra ular xalq qo’shiqlaridan deyarli farq qilmas, ko’proq bandli (kuplet) shaklini saqlab kelardi. XIX asr birinchi yarmidagi rus romansining rivojlanishida Alyabyev, Varlamov, Gurilyov, Verstovskiy, Bulaxov kabi kompozitorlar katta hissa qo’shib, muhim rol o’ynagan. Romans va kamer qo’shig’i janri Glinka va Dargomijskiy ijodlarida ham salmoqli o’rin egallaydi. Kamer-vokal musiqasi .
Kamer musiqasi tushunchasi italyancha “kamera” so’zidan olingan bo’lib, xona ma’nosini bildiradi. Qadim zamonlarda konsert zallari, filarmoniyalar hali ochilmagan paytda, shinamgina bir xonadonlarda musiqa xavaskorlari yig’ilib, ishtirokchilar soni ko’p bo’lmagan, hajmi ihcham, uzoq davom etmaydigan asarlarni ozchilik tinglovchilar uchun ijro etib berardilar. Bu turdagi musiqa, cherkov
6 musiqasiga muqobil bo’lib, dunyoviy musiqaning shakllanishiga zamin yaratgan. Kamer musiqasi ikki turga bo’linadi. Bir yoki bir necha cholg’u asboblar uchun yozilgan kamer cholg’u musiqasi va yakka ovoz,yoki bir- necha ovozlar uchun yozilgan kamer-vokal musiqasi. Vokal musiqasida romans, qo’shiq, serenada kabi janrlar mavjud. Ular odatda mayda shaklda- oddiy ikki-uch qismli yoki bandli shaklda yoziladi. Romans so’zining o’zagi “romance” degan lotin so’zidan olingan bo’lib, “roman tillar guruhiga mansub” ma’nosini anglatadi. Aniqrog’i, roman tilida, ya’ni “ispan tilida ijro etiladigan” ma’nosida ishlatiladi. Xakiqatdan ham, ushbu atama Ispaniyada dunyoviy qo’shiqlar keng tarqalib ketgan zamonlarda paydo bo’lgan. Katolik davlatlarda cherkovda aytiladigan qo’shiqlar doimo lotin tilida ijro etilgan bo’lsada, dunyoviy qo’shiqlar faqat ispan tilida ijro etilardi. Romansalr- cholg’u jo’rligidagi ovoz uchun pyesalar- Ispaniyadan chiqib, butun Yevropaga tarqalib ketgan. Rossiyaga yetib kelganda, ispan tilida ijro aytilmasa ham, atamaning o’zi saqlanib qolgan. Aksariyat hollarda fransuz so’zalarga aytiladigan asarlar shunday nom bilan yuritila boshlagan. Ayni shu paytda rus so’zlar bilan aytiladigan pyesalar- “rossiyskiye pesni”, ya’ni Rossiya qo’shiqlari deb nomlanardi. Keyinchalik kompozitorlar rus shoirlarning so’zlariga romanslarni yarata boshlaganlar. Borgan sari shahar turmush tarzida ijro etiladigan shahar maishiy qo’shig’i va romans kabi mayda vokal janrlar shakllanadi.
Qo`shiq - bandli shaklda yozilgan, band va naqoratdan iborat asar. Bandi asosan davriya shaklida tuzilib, so’z matniga to’g’ri kelgan va mazmun – mohiyatiga mos tushadigan holda yoziladi.
7
A.A.Alyabyev 1787- Tobolsk shahrida tavallud topgan. Ko’plab aslzodalar farzandlari qatori, u maktabga bormasdan, uy sharoitida tahsil olib, keyinchalik Moskva Universitetida o’qigan. Tog’li sanoat vazirligida xizmat qilib ishlagan. 1812- yil Vatan urushida o’z ixtiyori bilan rus qo’shini safida qatnashib, jangovor yo’llarni Parijgacha bosib o’tgan. Peterburgga qaytgach, rus ziyolilarining ilg’or vakillari bilan yaqinlashib olgan. Uning do’stlari orasida Griboyedov, Odoyevskiy, bo’lajak dekabristlar-Muxanov va Besstujev-Marlinskiy. Dekabristlar g’oyalari kompozitorning nazari shakllanishiga katta ta’sir ko’rsatgan. Kompozitor musiqa bastalash bilan Peterburgda jiddiy shug’ullana boshlagan. Teatr uchun musiqa, opera va romanslar muallifiga aylanib, u tez orada mashhur bo’lib ketadi. Kvartet va triolarni yozadi. 20- yillar o’rtasida A.Delvig so’zlariga yozilgan «Solovey» (Bulbul) romansi keng tanilib ketadi. Bu asar bugungi kunlarda ham kontsert estradasida tez-tez yangrab turadi. Alyabyevning hayoti oson kechmagan. 1825- yilda u qimor o’yini paytida sodir bo’lgan qotillikda adolatsiz ayblanib, qamalib ketgan. Uch yil qamoqda o’tirib chiqqanidan keyin, nihoyat uni barcha unvonlaridan mahrum etib, Sibirga surgun qilishgan. Sibirda u ko’p va tinimsiz ishlab, ijod qiladi. Harbiy damli orkestrni tashkil etib, kontsertlarda qatnashadi: romans va qo’shiqlarni yaratadi. Shuningdek, orkestr uchun va kamer asarlarni bastalaydi. Bir necha yildan so’ng, Alyabyev hukumatga murojaat qilib, Kavkazda davolanib kelish uchun ruhsat oladi. Kavkaz safari taassurotlaridan «Gruzin qo’shig’i», «Kabardin qo’shig’i», «Ammalat- Bek» operasi va «Kavkaz asiri» nomli melodramasi paydo bo’ladi. Keyinchalik Alyabyev Orenburgda ham yashagan. U yerda boshqir halq qo’shiqlarini yig’ib, qayta ishlagan.Umrining so’nggi yillari Moskvada yashirinib, maxfiy yashagan. A.A.Alyabyev 1851 yili Moskvada vafot etgan.
8
Aleksandr Yegorovich Varlamov 1801- yili Moskva shahrida kichik mutaxassis, ist’efoga chiqqan poruchik oilasida tug’ilgan. Bolaligidanoq skripka va gitara chalishni eshitib o’rgangan, ya’ni nota savodini bilmasdan turib, quloq solib chalardi.10 yoshida Peterburg Saroyi qoshidagi kapellaga o’qishga beriladi. U paytda kapellaning direktori Dm.St. Bortnyasnskiy bo’lgan. Jajjigina Aleksandrning ovozi unga yo’qib qolib, u bilan alohida, yakka tarzda shug’ullana boshlaydi. Keyinchalik Varlamov o’z ustozini katta minnatdorchilik bilan eslab yuradi. Kapelladagi o’qishini tamomlab, Varlamov Gollandiyadagi Gaaga shahrida elchixona qaramog’idagi rus cherkovida qo’shiqchilik o’qituvchisi bo’lib, ish faoliyatini boshlagan. Tez orada vataniga qaytadi. 1829- yildan boshlab Peterburgda yashaydi. Glinka bilan tanishib, uning uyida uyushtiriladigan musiqiy oqshomlarida aziz mehmon bo’lib o’tiradi. Bir ozdan keyin Moskva Imperator teatrlarida kapelmeysterning yordamchisi lavozimini egallaydi. Ba’zida xonanda (ya’ni qo’shiqchi- ijrochi) sifatida ham sahnaga chiqib turadi. 30- yillarda Varalamovning qo’shiq va romanslari keng tanilib ketadi. Ularning mazmun-mohiyati rang- barangdir: «Ax ti vremya , vremechko» «Gorniyr vershi’ni’» «Tyajelo , ne stalo sili’» «Vdol po ulitse metelitsa metyot» «Pesnya razboynika» «Vverx po Volge» « Beleyet parus odinokiy» romansi M.Yu. Lermontov so’zlariga yo’zilgan. Umuman olganda Varlamov 200 taga yaqin romans va qo’shiqlar yaratgan. Rus xalq qo’shiqlarining kontsertli qayta ishlanmalarini va kuylash sirlarini o’rganish uchun «Maktab» kitobini ham chiqargan. Aleksandr Lvovich Gurilyov (1803-1858) Aleksandr Lvovish Gurilyov 1803- yili Moskvada tavallud topgan. Uning otasi graf Orlovning krepostnoy san’atkori bo’lib, krepostnoy orkestrga rahbarlik qilgan. Gurilyovning birinchi ustozi otasi bo’lgan. Bola yoshligidanoq krepostnoy orkestrda skripka chalib o’tirardi. Graf Orlovning farzandlari bilan birga mashhur irland pianinochisi va kompozitori Djon 9 Filddan fortepiano ijrosi darslarini olgan. Djon Fild ko’p yillar davomida Rossiyada yashagan. Undan tashqari kompozitor Genishta qo’lida ham o’qigan. Krepostnoy bo’lib yashashning o’ksinarli holati va o’g’ir, mushkul yoshlik chog’lari Gurilyovning fe’liga katta ta’sir ko’rsatib, uni huddi tamg’alab qo’ygan. 1831- yildagina ota-o’g’ilga «volnaya », ya’ni erkinlik , ozodlik kog’oz xujjati berilgan. Shu paytdan boshlab u o’ziga xon, o’ziga bek bo’lib yashashi mumkin. Yosh san’atkor ko’p asarlar yaratib, darslar berib, kontsertlarda qatnashadi. Gurilyovning Varlamov bilan bo’lgan qalin do’stligi katta ahamiyatga ega edi. Varlamov unga ko’p maslaxatlar berib, ko’pgina yaxshiliklar qilgan inson edi. «Na zare ti’yeyo ne budi» Varlamov yaratgan qo’shig’i ustidan Gurilyov fortepiano uchun a’lo variatsiyalar yozgan. Gurilyovning hayoti og’ir,
mushkul kechgan. Hayot qiyinchiliklaridan og’ir ruhiy kasallikka duchor bo’lib, kompozitor 1858- yilda vafot etgan. Romanslari: «Matushka, golubushka», «Vyotsya lastochka sizokri’laya», «Razluka», «Kolokolchik». Gurilyovning ko’plab romanslari mazurka, pol’ka, val’s kabi raqslar usuliga moslanib yaratilgan. Masalan, «Domik- kroshechka» -val’s janrida yozilgan romansdir.
Rus musiqasi rus xalq musiqa ijodiga asoslangan holda tarkib topdi. Uning xususiyati va milliy xarakteri sekin-asta yuzaga kela boshladi. XIX asr boshida Glinkadan oldin yashagan kompozitorlar: A.A.Gurilyov, A.Ye.Varlamov, A.A Alyabyev, A.P.Verstovskiy va boshqalar ajoyib asarlar yaratgan edilar. Ularning qo’shiqlari, cholg’u kuylari hozirgacha sevib aytiladi, kuylanadi va tinglanadi. Qo’shiq va romanslar ularning ijodida asosiy o’rin egallaydi. Ular orasida Gurilyovning «Shivirlama, sen poyalar», «Qo’ng’iroqchalar bir hilda eshitiladi», Varlamovning «Tong saharda uni uyg’otma», «Oqarib ko’rinar bir yelkan», Alyabyevning «Bulbul» singari asarlari eng mashhurdir. Bu kompozitorlarning ijodi asosan rus mavzusiga bag’ishlangan bo’lib, ularda rus xalq qo’shiqlarining unsurlari keng qo’llaniladi. Mana shu sababdan ham bu kompozitorlarning asarlari ko’p yillar davomida rus xalq ijodi deb qaralardi.
10
Mana shu davrda Verstovskiyning «Askoldova mogila» va boshqa asarlari yaratildi. Verstovskiy operasiga yorqin so’z dialoglari kiritilgan, operada musiqa dramaturgiyasi yetarli darajada mukammal bo’lmasa ham, unda ko’pgina ajoyib xor, ariya va qo’shiqlar bor edi. Mana shu opera rus milliy musiqa maktabining yaratilishi uchun asos bo’ldi. Shu davrda hukmron sinflar faqat g’arb musiqasi, chunonchi italyan va fransuz musiqa madaniyatini joriy qilishga intilardilar, ammo yuqorida bayon qilingan asarlarning yaratilishi bu g’oyaga qarshi kurash shakllaridan biri bo’ldi. Rus klassik musiqasi M.I.Glinka ijodida uzil-kesil shakllandi. Pushkin rus adabiyoti tarixida xalq ijodi va xalq ozodlik kurashi bilan chambarchas bog’langan yangi realistik uslub davrini ochgani singari, Glinka ham rus musiqasida xalq qahramonlik g’oyalarini ifodalaydigan va xalq qo’shiq ijodiga asoslangan davr yaratishga muvaffaq bo’ldi. Glinka xalq-qahramonlik operalarining yaratilishiga asos bo’lgan birinchi rus tarixiy –realistik opera «Ivan Susanin»ni yozdi, uning «Ruslan va Lyudmila» operasi epik-ertak operalariga yo’l ochib berdi. Dargomijskiy «Rusalka» operasi orqali birinchi xalq maishiy musiqali dramani yaratdi, «Keksa kapral», «Titulyar maslahatchi», «Chuvolchang», qo’shiqlarida esa hajviy va realizm namunalarini boshlab berdi. XIX asrning 50-60- rus ijtimoiy hayotida katta yuksalishlar ro’y berdi. Bu yuksalish adabiyotda (Chernishevskiy, Belinskiy, Dobrolyubov, Nekrasov), rassomchilikda («Peredvijnik»- rassomlar guruhi, Kramskoy, Perov va boshqalar) o’z ifodasini topdi. 1862 yilda Peterburgda, 1866 yilda esa Moskvada konservatoriyalar ochildi, professional musiqa ta’limi rivojlandi. Aka-uka Anton va Nikolay Rubinshteynlar konservatoriyalarning tashkilotchilari edilar. Shu davrda «Yangi rus musiqa maktabi» deb ataladigan kompozitorlarning ijodiy birlashmasi yuzaga keldi, bu birlashmada M.P.Musorgskiy A.P.Borodin, N.A.Rimskiy-Korsakov, S.A.Kyuilar bor edilar, unga M.A.Balakirev rahbarlik qilardi. Bu to’da o’z oldiga Glinka boshlab bergan yo’lni davom ettirish va uning asarlarini targ’ib qilish vazifasini qo’ygan edi. «Yangi rus musiqa maktabi» musiqa ijodlarida rus musiqa folklori bilan birga boshqa xalqlar musiqasi, jumladan, sharq musiqasidan ham keng foydalandi. Rus kompozitori P.I. Chaykovskiy ijodi ham shu davrda ravnaq topdi.
11
Glinka, Borodin, Musorgskiy, Rimskiy-Korsakov, Chaykovskiy, Raxmaninov, Glazunov, Skryabin va boshqalarning asarlari rus klassik musiqasining nodir namunalaridan hisoblanadi.
Download 0.61 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|