Xamrayev shaxzod sheraliyevich

Mas'uliyat - bu erkinlikning teskari tomoni, uning ikkinchi "men"i. Mas'uliyat erkinlik bilan uzviy bog'liq va doimo unga hamroh bo'ladi. Erkin harakat qilgan kishi o'z harakatlari uchun to'liq javobgardir.
Erkinlik va mas'uliyat o'rtasida hech qanday qarama-qarshilik yo'q. Faqat har xil turdagi va har xil javobgarlik choralari mavjud.
Quyidagi javobgarlik turlarini ajratish mumkin:
- Insonning o'zi oldidagi mas'uliyati. Bunday mas'uliyat bizning shubhalarimizda, aybdorlik, qo'rquv, pushaymonlik, tavba qilish va hokazolarda namoyon bo'ladi;
- Shaxsning o'zining aniq harakatlari va qilmishlari uchun boshqa odamlar oldidagi javobgarligi. Bunday mas'uliyat (tavba qilish, jamoatchilik fikridan qo'rqish) ko'pincha yuridik va ma'muriy javobgarlikka to'g'ri keladi;
- insonning dunyo va insoniyat oldidagi mas'uliyati. Na ma'muriy, na huquqiy javobgarlik bo'lishi mumkin. Ko'pincha bu mas'uliyat inson tomonidan rad etilishi va amalga oshirilmasligi mumkin.
Hozirgi vaqtda burch deganda shaxsning nafaqat tashqi talablar, balki ichki motivlar ta'siri ostida bajaradigan axloqiy burchi tushuniladi. Axloqiy burchli shaxs faol fuqarolik pozitsiyasiga ega. Bu dunyoda sodir bo'layotgan hamma narsada shaxsiy ishtirok etish hissi bilan tavsiflanadi.
Vijdon burchning boshqa tomoni, axloqiy harakatning yanada shaxsiy va kuchli "ichki ovozi" deb ataladi.
Faylasuflarning ta'kidlashicha, vijdon bizning qalbimiz ichida harakat qiladigan, burchning bajarilganligini sinchkovlik bilan tekshiradigan maxsus axloqiy va psixologik mexanizmdir. U bizni axloqiy talablarga rioya qilishga yo'naltiradi (rag'batlantiradi), xatti-harakatlarimizni to'g'rilaydi, noto'g'ri tanlovlar yoki xatti-harakatlar uchun bizni qoralaydi.
Sha'n va qadr-qimmat toifalari shaxsning axloqiy qadriyatini aks ettiradi va shaxsning axloqiy fazilatlari va harakatlariga jamoatchilik va individual bahoni ifodalaydi.
Shon-sharaf axloqiy hodisa sifatida, eng avvalo, insonning xatti-harakati, uning xizmatlarini hurmat qilish, obro'-e'tibor, shon-shuhratda namoyon bo'ladigan tashqi jamoatchilik e'tirofidir. Nomusli odam – halol, or-nomus va g‘ururli, axloqsiz, qabih, xiyonatkor xatti-harakatlarga hech qachon egmaydigan insondir.