Xix asr oxirigacha toshkent shahrida qurilgan


Download 0.64 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/6
Sana04.05.2023
Hajmi0.64 Mb.
#1425978
  1   2   3   4   5   6
Bog'liq
143-147



“PEDAGOGS” 
 international research journal ISSN: 
2181-4027
_SJIF: 
4.995
 
www.pedagoglar.uz
 


Volume-24, Issue-1, December - 2022
 
143 
XIX ASR OXIRIGACHA TOSHKENT SHAHRIDA QURILGAN 
TARIXIY-ME’MORIY OBIDALAR 
 
Qoriyev Abdumalik Ubaydullayevich – 
Namangan viloyati pedagog kadrlarni yangi 
metodikalarga oʻrgatish milliy markazi katta 
oʻqituvchisi 
Annotatsiya. Ushbu maqolada me’morchilik tushunchasi, Oʻrta Osiyoda 
me’morchilik san’atini rivojlanish tarixi, Oʻrta asrlarda Toshkent shahrida qurilgan 
me’moriy obidalar haqida ma’lumotlar berilgan. 
Kalit soʻzlar: Me’morchilik, Oʻrta Osiyo, me’morchilik inshootlari arxitektura 
yodgorliklari, Toshkent, madrasa, maqbara, monumental, girih, koshin 
Me’morchilik bino va inshootlar qurishning o‘ziga xos texnikasini, san’atini, xalq 
tarixini, uning ijumoiy-siyosiy qudratini, diniy va dunyoviy qarashlarini, madaniy-
maishiy hayotini ma’lum shaklda mujassam etadi
1

Me’morchilik – qadimdan yurtimizda ajdodlarimiz tomonidan yaratib kelingan 
moddiy madaniyatning eng muhim ijodiy mahsuli boʻlib, oʻtmishda ham, hozirda ham 
xalq amaliy ijodiyotida turli bino va inshootlarning qurilishi san’atini ifodalovchi, katta 
mahorat hamda mehnat talab qiluvchi ijod turi boʻlib, xalqning bu sohadagi oʻziga xos 
tarixini, madaniyatini, ijtimoiy-siyosiy qudratini, diniy va dunyoviy qarashlarini, 
maishiy hayotini ma’lum shakllarda mujassam etadi
2

Oʻrta Osiyoning aynan Oʻzbekiston joylashgan hududida me’morchilik va 
binokorlik miloddan avvalgi III ming yillikda boshlangan. Aholining bir qismi 
ko‘chmanchilikdan o‘troqlikka oʻtgach, tosh, guvala, paxsa, sinchli uylar qurila 
boshlangan. Bronza davrida O‘zbekiston hududining janubida (Sopollitepa) 
murakkab-arxitektura komplekslari vujudga kelgan. 
Oʻzbekiston meʼmorligi tarixini oʻrganish yoʻlida anchagina samarali tadqiqotlar 
bajarilgan. Ayniqsa Samarqand, Buxoro, Xorazm viloyatlarida joylashgan me’moriy 
yodgorliklar koʻplab tarixchi va arxitektura sohasidagi olimlar tomonidan tadqiq 
etilgan. Biroq, respublikamizning boshqa hududlari – Toshkent shahri, Fargʻona 
vodiysi, Qoraqalpogʻizton Respublikasi, Navoiy, Qashqadaryo, Surxondaryo kabi 
hududlardagi tarixiy yodgorliklari kam oʻrganilgan, bu esa oʻz navbatida chuqur 
tadqiqotlar oʻtkazilishini talab etmoqda. Toʻgʻri, ushbu hududlardagi koʻplab 
me’moriy obidalar haqida ayrim tadqiqotlar mavjud. Hususan, Toshkent shahrida 
bunyod etilgan tarixiy me’moriy yodgorliklarni turli davrlarda oʻrganilgan. Sovet 
1
Vaxitov M.M., Mirzayev Sh.R. Me’morchilik. -T. Tafakkur, 2010. -B. 6 
2
Ҳамидов Х. XVI-XIX асрларда юртимиз маданияти тарихидан лавҳалар. -Т.: Фан, 2009. – Б.73 



Download 0.64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling