Xoqonlikning tashkil topishi. VI asr o‘rtalari

Bo‘ysundirilgan hududlarni mahalliy hokimlar orqali bosh qaruv tartibi xoqonlikni
tobora zaiflashtira borgan. Buning ustiga, Vizantiya, Xitoy va Eron bilan doimiy 
raqobat xoqonlik ahvolini yanada og‘irlashtirgan. Oqibatda, Turk xoqonligi VI asrning 
80-yillari oxirlarida ikkiga: Sharqiy turk xoqonligi va G‘arbiy turk xoqonligiga 
bo‘linib ketadi. Buyuk turk xoqonligi barpo etilgan el-yurt Oloy tog‘lari sharqidan to Uzoq 
Sharqqacha bo‘lgan hudud, ya’ni Janubiy Sibir, Urxun havzasi (Mo‘g‘uliston), Shimoliy 
Xitoy Sharqiy xoqonlik tasarrufda bo‘lgan. Mazkur xoqonlikning poytaxti O‘tukan 
vodiysi 
(Mo‘g‘uliston)da 
qaror 
topgan. 
Oloy 
tog‘larining g‘arbida joylashgan o‘lkalar: Yettisuv, Sharqiy Turkiston, Sirdaryo va 
Amudaryo havzalari hamda ularga tutashgan hudud G‘arbiy xoqonlik tomonidan idora 
etilgan, qarorgohi Yettisuvda joylashgan.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Boshqaruv. G‘arbiy xoqonlik ijtimoiy, iqtisodiy va madaniy jihatdan Sharqiy 
xoqonlikdan mutlaqo ajralib turgan. Sharqiy xoqonlik aholisining asosiy qismi chorvador 
ko‘chmanchilar edi. G‘arbiy xoqonlik aholisining kattagina qismi esa o‘troq 
dehqonchilik, hunarmandchilik va savdo-sotiq bilan mashg‘ul edi. 
VII asrning birinchi choragida G‘arbiy xoqonlik nihoyatda kuchaygan. Uning 
sharqiy chegarasi Oltoyga, janubda esa Sind (Hind) daryosi bo‘ylariga borib yetgan. 
G‘arbiy xoqonlik o‘ziga qaram viloyatlarni boshqarishda mahalliy sulolalarni saqlab 
qolgan. Muhim ahamiyatga ega bo‘lgan ayrim o‘lkalarda esa xoqon xonadoniga tegishli 
mansabdorlar tayinlangan.