425
режалаштириш, жорий ҳамда стратегик бошқариш жараёни деб қаралмоқда.
Маркетинг жараёни, – Г.Л.Багийев ва бошқалар
77
фикрича, – еҳтиёжни
ўрганиш, маҳсулот (хизмат)ни харидорлар ва
бозор имкониятлари
даражасида ишлаб чиқариш, тақсимлаш, сотиш билан боғлиқ бўлган
ҳаракатлар ва босқичлар мажмуасидан иборат.
Маркетинг жараёни қуйидаги амалий босқичларни ўз ичига олади:
ғояни аниқлаш (шакллантириш), йўналишни муҳокама қилиш, мақсадни
белгилаш, базис таҳлил, корхона кўрсаткичларини аниқлаш, бозор
кўрсаткичларини ҳисоблаш, ҳисоб-китоблар (ахборот) таҳлили,
сотиш
бўйича маслаҳатлар, бозорни танлаш, молиялаштиришни таъминлаш, сотиш
тамойилини
ишлаб
чиқиш,
рекламани
режалаштириш,
сотишни
рағбатлантиришни режалаштириш, маҳсулот тақсимотини режалаштириш,
хомашё ва бутловчи материаллар таъминотини йўлга қўйиш, кадрларни
танлаш
ва
ўқитиш,
маҳсулотларни
шакллантириш,
хизматларни
шакллантириш, ишлаб чиқаришни
ташкил етиш, сотиш ва бозорни тестдан
ўтказиш, форс-можор ҳолатларини кўзда тутиш,
натижаларни назорат
қилиш, мужассамлаш.
77
Г.Л.Багиев и др. Маркетинг, учебник, 2-е изд. М., „Экономика“. 2001, ст 34.