Xxii bob k u lo n o m etriy a

ЗБ г,+ С Н р н ^ С Н ,В гП Н + ЗБ г+ ЗН " .
2 
0 
.“S 
0 
i
3
F e n o l b e rilg a n s h a ro itd a e l e k t r a k tiv boM m aganligi u c h u n
e l e k tr o d d a faqat bromidning oksidlanish reaksiyasi sodir b o 'la d i 
(22.13-chizma). Agar elektr aktiv Ce"*^ ni aniqlash kerak bo'lsa, eritmaga 
y e ta rli darajada Fe^+ tuzi qo'sh ilad i. Pt katodida I> I^  boMganda 
quy idagi ikkita elektr kimyoviy reaksiya sodir bo'ladi:
Ce''*+e-^Ce''’'", Fe^'^+e-^Fe^'".
K im y o v iy reaksiya esa
Ce-'"+Fe^"^Ce3"+Fe-^" 
h o lid a ifodalanadi. Bunda yuqorida aytilganiday, elektr m iqdorining 
barchasi, Ce”** ni qaytarishga sarflanganday bo 'lad i. Yordamchi Fe^* 
reag en tn in g miqdori esa ekvivalentlik nuqtasigacha ichki kim yoviy 
re a k siy a hisobiga o ‘zgarishsiz qoladi ( 2 2 . 14-chizma). Ekvivalentlik 
n uqtasidan keyin Fe^* ionining paydo b o 'lis h i redoks potensialning 
keskin tushishiga olib keladi, buni potensiometrik, amperometrik yoki 
b o s h q a usul yordamida aniqlash mumkin.
K o m p le k sim e tr ik k u lo n o m e tr ik t itr la s h . 
A gar biror metall ioni 
E D T A N a bilan titrlansa, uni aniqlash uchun zarur boMgan titrant (Y ‘^
) sim o b (II) ionining EDTANa bilan hosil qilgan kompleksining elektr 
kim y o v iy qaytarilishidan hosil qilinadi:
HgY-+2e->Hg+Y"-.
H osil b o 'lg an Y^ ion aniqlanadigan metall ioni bilan reaksiyaga 
k iris h a d i. B unda ik kala metall ionlari bilan ED T A N a o rasid ag i 
kom plekslarning barqarorligi hisobga olinadi. Agar aniqlanadigan 
metall ioni EDTA bilan HgY^' ga k o 'ra beqaror kompleks hosil qilsa, u 
Hg'Y^' dan k o ‘ra musbatroq potensialda qaytariladi.
E le k tr kimyoviy generatsiya qilingan EDTA ioni metall ioni bilan 
reaksiyaga kirishib, kompleks hosil qiladi:
Y^'+Me^-^^Mel-'.
A g a r oxirgi ikki tenglamani hadlab q o ‘shsak: