«я помню чудное мгновенье…»

O'G'IRLANGAN MARJON
Tergovchi Seytimbetov o'z kabinetining derazasiga qaradi. Ko'cha allaqachon qorong'i edi. "Vaqt qanchalik tez o’tadi", deb o'yladi mayor. – Hammasi joyidaligida tezda borib ovqatlanim kelish kerak. Kim biladi hali navbatchiligimiz qanday o’tishini...".
U yordamchisi — leytenant Gordeyevga qaradi. U stolida o'tirgan holda ba'zi qog'ozlarni yig’ishtirayotgan edi.
- Seryoja, ehtimol imkoniyatni boy bermasdan kechki ovqatga borib kelmaymizmi? - Seytimbetov unga murojaat qildi.
U xo'jayiniga hayron bo'lib qaradi. Odatda navbatchilik paytida u ofisda kechki ovqat qilardi. U oshqozon bilan bog'liq muammolarga duch kelganidan buyon mayorning rafiqasi uni biron bir joyda ovqatlanishiga ruhsat bermas edi. Mayor har doim o'zi bilan birga tayyorlangan parhez ovqatlarni olib kelardi. U juda mazali shu bilan birga ikki kishilik berib yuborilar edi, shuning uchun leytenant ham doimo ovqat borasida g’am yemas edi. Hozircha uning uchun ovqat pishiradigan hech kim yo'q edi…
— Bugun uyning kechki ovqat bo'lmaydi, - dedi mayor Gordeyevning hayratini payqab. - Xotin bir necha kun ota-onasinikiga ketgan. Shunday qilib, tezroq ishlaringizni tugatib menga yetib oling. Men qarama-qarshi kafeda bo’laman, stol olib, biror narsa buyurtma beraman. Agar biror narsa bo'lsa, bizni qayerdan izlash kerakligi haqida ogohlantiraman…
Bir necha daqiqadan so'ng Seytimbetov zalning burchagidagi stolga bemalol o'tirdi. Kafe unchalik katta emas edi, lekin tinch va shinam edi. Ofitsiantni kutib, mayor zalga qaradi. Bugungi kunda tashrif buyuruvchilar ko'p emas edi-stollarning yarmi bepul edi.
Ikki kishi deraza yonida o'tirib, ba'zi hujjatlarni ko'rib chiqishdi. Ko'rinishidan, ular kafeda biznes uchrashuvini o'tkazishayotgan edi. Qo'shni stolda bir keksa odam o'tirdi, zerikib kafe zaliga qaradi. Ko'rinishidan, u bu yerda uzoq vaqt bo'ladigan va shoshadigan joyi yo'q edi. Qarama-qarshi burchakda yosh er-xotin qiziqarli narsalarni muhokama qilishar edi. Yaqin atrofda ikki bolali er-xotin bor edi.
Zalning o'rtasida uchta erkak va bitta ayoldan iborat quvnoq kompaniya katta stolda o'tirardi. Ayol barchaning e'tiborini tortdi. U chiroyli, nafis kiyingan edi. Uning bo'ynida qalin oltin zanjirdan yasalgan marjon bor edi, uning ustiga juda katta toshlar o'rnatilgan edi. Ko'rinishidan, bu olmos edi. Mayor kasbi tufayli toshlarni tushunardi shuning uchun marjon juda katta pulga loyiqligini darhol angladi.
Kompaniya, ehtimol, biron bir voqeani nishonlayotgandi. Stolning o'rtasida vazada hashamatli guldasta, bir nechta sharob idishlari, turli xil gazaklar bor edi. Erkaklardan biri stakandan oq sharob ichdi, ikkinchisi unga kulgili bir narsa aytdi. Uchinchi odam bir chashka qahvadan katta qultum bilan ichib, ayolning qulog'iga egilib, unga nimadir dedi. U baland ovoz bilan kulib javob berdi. Ularning barchasi eski do'stlar ekanligi va bir-birlari bilan vaqt o'tkazishdan mamnun ekanliklari darhol sezildi.
Seytimbetov ofitsiantning zal orqali unga qarab kelayotganini ko'rdi va buyurtma berish uchun unga o'girildi. Shu payt zalda to'satdan chiroqlar o'chib, qorong'i tushdi. Zulmatda ayolning qichqirig'i, stullarning qulashi va keyin bolalarning yig'isi eshitildi.
Mayor tezda cho'ntagini kovlab, chiroqni yoqish uchun u yerdan uyali telefonni oldi. Ammo u zulmatni telefon yoritguncha, zalda yana chiroqlar yondi.
Quvnoq kampaniyadagi ayol qo'rqib ketib bo'yniga qo’l tekkazib ajoyib marjon yo'qolganini tushundi.
Uning hamrohlaridan biri stoldan sakrab tushdi va shu bilan birga stolga ichgan sharob stakanini quydi. Ayolning suhbatdoshi ehtiyotkorlik bilan stolga kofe to'la chashkani qo'ydi yig'layotgan ayolni yelkasidan ushlab, nima bo'lganligi haqida so'roq qila boshladi. Bir necha soniyadan so'ng u baland ovoz bilan baqirdi: "politsiyani chaqiring!».
Ofitsiant, poldan ko'tarildi. Aftidan, u zulmatda stulga qoqilib, polga yiqilib tushgan. Er-xotin hazil bilan qo'rqib ketgan bolalarini tinchlantirishga harakat qilishdi. Ishbilarmonlik suhbatini olib borgan ikki kishidan biri qorong'ida tashlagan yerga tushgan hujjatlarni olar edi. Keksa odam hayron bo'lib atrofga qaradi. Burchak stolida faqat yoshlar xotirjam bo'lib tuyuldi.
Shu payt kafe zalining ostonasida leytenant Gordeyev paydo bo'ldi, u vaziyatni juda tez baholadi va baland ovoz bilan buyurdi:
- Men politsiyadanman. Hamma o'z o'rnida qoladi! Hech kim joyidan jilmasin!
Mayorni ko'rib, u boshqa barcha kafe mehmonlarining e'tiboridan chetda qolmasdan, uning oldiga bordi.
- Nima bo'ldi? - deb so'radi u xo'jayinidan.
- O’g’irlik - javob qildi mayor. - Kimdir bir lahzalik zulmatdan foydalanib, bu xonimning marjonini o'g'irladi.
"Men hozir yordam chaqiraman –Shu yerda bo'lganlarning barchasini so’roq qilish kerak bo'ladi. Men kafega kirgan paytimda chiroqlar o'chgan edi, shundan beri hech kim chiqmagan bo’lsa, demak, jinoyatchi bu yerda, hozir bo'lganlar orasida.
"Ha, siz haqsiz, bu yerda jinoyatchi", dedi unga Seytimbetov. - Ammo bizga yordam kerak emas. Men talonchilikni kim sodir etganini allaqachon bilaman. Marjonlarni o'g'irlagan bu fuqaroni hibsga oling. O'ylaymanki, u bizga chiroqni o'chirib qo'ygan va shu bilan jinoyat sodir etishga yordam byergan sherigi haqida ham aytib beradi.
TERGOVCHI SEyTIMBETOV KIMNI HIBSGA OLISHNI BUYURDI VA U TAXMIN QILGANIDEK, QAYSI BIRI JINOYATCHI?

5.