Янги китоб

Mulk shakliga ko’ra
Jismoniy
shaxslarning
xususiy
mulkiga
asoslangan
Jamoa
(shirkat)
mulkiga
asoslangan
Davlat
mulkiga
asoslangan
Aralash
mulkka
asoslangan

---

36
A) mavsumiy ishlaydigan korxonalar;
B) yil davomida doimiy ishlaydigan korxonalar.
V. Korxonalar texnologik jarayon tavsifiga ko’ra quyidagilarga bo’linadi:
A) uzluksiz ishlab chiqarish jarayoniga ega bo’lgan korxonalar;
B) uzlukli ishlab chiqarish jarayoniga ega bo’lgan korxonalar.
Endi
shu
korxonalarning
ayrim
turlari
bo’yicha
ma’lumotlar
bilan
tanishamiz:
Davlat korxonasi - bu davlat mulkiga asoslangan korxona. Ular respublika
iqtisodiy imkoniyatlarining taraqqiyotini, aholining
mahsulotlarga bo’lgan
ehtiyojini ta’minlaydi.
Korxonalar to’g’risida qonunga asosan xo’jaliklar o’z-o’zini mablag’ bilan
ta’minlash, o’z-o’zini idora qilish va shartnomalar asosida mahsulot ishlab
chiqaradi va sotadi. Shu maqsadda korxonaga ishchilar jalb qilinib, mashina va
mexanizmlar, uskunalar, xom-ashyo va materiallar bilan ta’minlash asosida xo’jalik
faoliyati tashkil etiladi. Bundan tashqari asosiy jamg’armalarni, oddiy va
kengaytirilgan takror ishlab chiqarishni korxona amalga oshiradi. Davlat korxonasi
huquqiy shaxsdir. Egalik qilish, umumxalq mulkining unga tegishli bo’lgan
qismidan foydalanish va boshqarish huhuqiga ega. Buning uchun mustaqil
balansga, bankda hisob raqamiga ega, hisob-kitobning tugallangan tartibi va ishlab
chiqarish
xo’jalik
faoliyati
tahlili
uchun
hisobot
olib
boradi.
Bunday
korxonalarning faoliyati davlat rejasi asosida olib boriladi. Korxonalar to’g’risidagi
qonunga ko’ra ularga mustaqil ravishda rejalarni ishlab chiqish va tasdiqlash
huquqi berilgan.