Ychilikni tashkil etish

Tuxumlarni saralash va kadonuіash chexi. Vshbu sexning asosiy vazifasi sanoat galasidan iste’mol uchun yetishtirilgan tuxum— larni saralab, ularni kadoklashdan iborat. Sexda kategoriyasi katta, kichikligi, shakli, ogirligi, tashki kurinish jixatidan is- te’molga yarok.li tuxumlar turli xil darajada yorilgan, xajmi ki- chik, yaroksiz tuxumlardan ajratiladi va maxsus fleykalarga teri- lib tayyorlash sexiga kaziladi.
Tayyorlash sexi. Tayyorlash sexining asosiy vazifasi parrandalarni suyish, saralash va kadoklash sexidan utkazilgan tu— xumlarni iste’molga tayyorlash va junatishdan iborat. Bu sexda, suyish sexidan kazilgan broyler shti kategoriyasiga va sifa- tiga karab maxsus paketlarga kadoklanadi. Bundan tashkari bu sexda iste’mol uchun ljallangan maxsulotlarga maxsulotning turi, tarkibi, tuyimliligi, maxsulot kategoriyasi, navi, energetik kiymati, vazni, tayyorlangan vak.ti xakida ma’lumot beruvchi yor- li ular yopishtiriladi. Tayyor mak.sulotlar ushbu sexdan gridan - tpi iste’mol uchun savdo korxonalariga, shartnoma asosida bu— yurtmachi shaxs va tashkilotlarga yetkazib beriladi.
Shuningdek, parrandachilik fabrikalarida parrandalar yosh gu- ruxlari buyicha maxsus texnologiyaga asosan ishlab chikarishni tash- kil etadilar. Masalan, zotli tovu ular tuxumidan chikkan j alar katakda botsiladigan sexlarga kaziladi, u yerda 60 kungacha sa›;lanadi, sungra 61 kunlikdan 140 kunlikkacha bulgan jalar bokiladigan sexlarga yuboriladi va keyin ota-ona galasini ldirish uchun katakda bokiladigan ona tovuklar sexiga kaziladi. X.ap bir rypyxra kazilganda asrash texnologiyasi va ratsion uzgartirib turiladi. Xurozchalar va yaroksizlikka chikarilgan tovuklar semirtirish guruxiga utkazilib, sht yetish-
tirish sexiga topshiriladi.
Ona tovu›;lar galasi sanoat asosida bokiladigan bino, ikkita ishlab chikarish zalidan iborat bulib, ular maishiy va yordamchi xo- nalarga ajratiladi. Tovuklar bir kavatli batareyalarga (OBN) yoki kup kavatli batareyalarga (KBN—1—4—5) birlashtirilgan kataklarda saklanadi. Katakli batareya 1158 tadan 2496 tagacha ona tovukni sigdira oladi. Tovuklarni bir kavatli batareyalarda saklash yaxshi
natija beradi. Bu xolda parrandalarni ayrim davrlarda zootex— nika va veterinariya nazoratidan kazish osonlashadi, asrash va oziklantirishga kulay sharoit yaratiladi, xavosi toza xas4da isSik— lik yetarli buladi.
Shuni aytIsh kerakki, parrandalarni fiunday asrashda fitip boiz parrandaga tugri keladigan joy ancha kimmatga tushadi. Arap mexnat unumdorligi, maxsulot tannarxi xisobiga olinsa, kup kavatli batareyalar (ayniksa KBN-4) ancha arzonga tushadi. Bunday batareyalarda barcha ishlab chikarish jarayonlarini mexanizatsiyalash mumkin buladi. Xap bir zalda odatda KBN-4 tipidagi yettita bata- reya urnatiladi, ular don solish, tuxumlarni yigib olish, axlatni tozalash mexanizmlari bilan, shuningdek suvdonlar bilan jixozlanadi.
Parrandaxonadagi tuldiruvchi bunkerlardan ozik BSM gorizontal transportyori bilan xarakatlanadigan taksimlovchi bun— kerlarga, ulardan vertikal transportyor orkali kataklarning bata— reya katorlari orasida aylanuvchi ozik taksimlagichga beriladi. Ozika taksimlagich ozika berish bilan birga kataklar tarnovlari- dagi tuxumlarni aloxida lotoklarga yigib oladi. Bu lotoklardan tuxumlarni parrandabokar standart yashiklarga soladi.
Kataklarning xap bir kavatidagi axlat kurakli transportyor— lar bilan tozalanadi. U yerdan TSN—3, OB yordamida transport vosi- talariga ortiladi. Ona tovuklar tovukxonada pol ustida saklanganda «Promishlenniy-1» va «Promishlenniy—11 » markali uskunalardan foydalaniladi. Parrandalar polga solingan kalin shamalar ustida, taxtali, rsimon pollar va volerlarda
saklanadilar.
Inkubatsiya uchun tuxum olinadigan fermalardan tashkil topgan sex va yosh parrandalar ustiriladigan parrandachilik fabrikalari— dagina tovuk va xurozlar aralash fermasi mavjud. Sexning asosiy maxsuloti inkubaiiya tuxumlaridir. Bunday tuxumlar olish uchun tovuk va xurozlar birga saklanadi.
Yosh jujalarni bokishda 10- 12 ming bosh parranda sigadigan tipovoy parrandaxonadan foydalaniladi. Bunday parrandaxona xap biriga 1 -1,5 ming juja sigadigan bir nechta seksiyalardan iborat. Parrandaxonalarning 1 m' maydoniga 30 kunlikkacha bulgan jujalardan 25 bosh, 60 kunlikkacha bulgan jujalardan 16 bosh joy- lashtirish loyix.alashtirilgan.
Parrandaxona «Broyler-10» komplekti bilan jixozlanadi. Jamgarish bunkeriga ozikalar ZSK-10 ozika taksimlagich bilan olinadi. Axlat va shama skrereper k.urilmasi yordamida tozala-
z0s
nadi. Bino ichida suv kazgich, kuvurlar, xavo okimini ilituvchi va almashtiruvchi shamollatgichlar buladi.
60 kungacha bokiladigan sexlarda jujalar kabul kilinib olingach kuruk ozikalar bilan bokiladi. Juja bokish texnologiya- siga kura aralash ozikalar donxuraklarda doimo bulishi kerak. Bu- ning uchun kuniga kamida 4-5 marta donxuraklarga aralashma ozika solinadi.
Parranda galasini ldirish uchun sexda 60-150 kunlik yosh parrandalar kataklarda yoki kalin shamali pol ustida saі;lanadi. Bu parranda sa ;lashning eng ilgor usullaridir. Parranda katak usulida bokilganda 150 kunlikkacha uch va rt kavatli KBA tipi- dagi batareyalarda saklanadi. Ikki kavat kilib kilran katakda
16 bosh parranda joylashtiriladi. Batareyalarda ozikni donxuraklarga kazish, suvdonlarga suv kuyish, axlatni yigishtirish ishlari mexanizatsiyalashgandir. X.ozir broyler par— randachilik sht muvazanatida muxim rol uynaydi.
Ta’mirlash uchun yetishtiriladigan jalar sexi bir kunlik jujalarni olib bokadi. Xap bir zot va liniyalar 2000-3000 boshdan chukur shamalarda sa›;lanadi. Bu xolda jaxonaning x.ap 1m² may— doniga boshlangich yoshdagi 1-60 kunlik 11-13 bosh, ikkinchisi yoshda- gidan 61-180 kunlik 5—6 bosh va uchinchisi yoshdagidan 181—210 kun— lik 4 bosh sigdiriladi.
Broyler yetishtiruvchi sex xam jujalarni bir kunlik bulganda kabul kilib oladi. Jujalar chukur shamali katakcha yoki parranda- xonalarda bok.iladi. Chukur shamali tovu ;xonalarda 1 m' maydonga 12-14 bosh tovukni sigdirish mak.sadga muvofishіir. Parrandachi- likda olib boriladigan ilmiy—tadkikot ishlari shuni kursatadiki, broylerlarga bokiladigan parrandalarning 56—63 kun yoki 60-75 kun bokiladigan zotlarni topib bokish yaxshi natija bermoі;da.

4.