Yer bozori va yer rentasi. Qishloq xo’jaligida narx shakllanishi

Yechish. Muvozanat renta darajasini muvozanatlik tenglamasidan aniqlaymiz: 
200=400-8*R 
bundan R=50000 so’m bo’ladi. 
Yer narxini ma’lum formula bo’yicha hisoblaymiz: 
42000
20
,
1
50
snavkasi
foiz
bank 
renta



Pyer
so’m bir gektariga. 
Agar davlat yer rentasini 30 ming so’m qilib belgilasa, yerga talab 
160
30
8
400




d
Q
gektarga teng bo’ladi. Demak, yerga talab taklifdan yuqori. Yer 
egasining sof iqtisodiy rentasi 
7500
50
150


ming so’mdan 
4500
30
150


ming so’mga 
tushib ketadi.
3
“Iqtisodiyot nazariyasi” Tojiboyeva D. 

---

16 
Umuman olganda renta quyidagilarni o’z ichiga olishi mumkin.
Rеnta - ijarachining yеr egasiga to`laydigan ijara haqining bir qismi hisоblanadi. 
Ijara haqi quyidagi qismlardan iborat bo’lishi mumkin:
- Rеnta 
- qurilgan inshооtlarning amоrtizatsiyasi 
- yеrga qo`yilgan kapital fоizi. 
 
Ijara haqi. 
Renta munosabatlarini o’rganishda rentaning ijara haqidan farqiga e'tiborni 
qaratish zarur. Agar ijaraga beriladigan yerga oldin bino, inshoot qurilgan yoki boshqa 
kapital qo'yilmalar sarflanmagan bo'lsa, ijara haqi renta miqdoriga teng bo’ladi. Aks 
holda, ijara haqi yer rentasidan farq qilar edi. Ijara haqi quyidagilardan iborat: yerdan 
fovdalanganlik uchun to'lanadigan renta (R), yerga ilgari sarflangan kapital uchun foiz 
(r); yer uchastkasini ijaraga bergunga qadar unga qurilgan inshootlar amortizatsiyasi 
(A). Buni formula quyidagi ifodalash mumkin mumkin: 
IX = R + r + A . 
Bozor iqtisodiyoti sharoitida yer ijaraga berilishidan tashqari, oldi-sotdi obyekti 
sifatida foydalanilishi ham mumkin. Yer turli maqsadlarda qishloq xo'jalik 
mahsulotlarini yetishirish yoki noqishloq xo’jaligi maqsadlarida (qurilish ishlari uchun) 
qazilma boyliklar qazib olish uchun sotib olinadi. Bunday hotlarda yerning narxi 
belgilanadi?