Yillar adabiyotining asosiy yutug‘i nimalardan iborat?

30-50-yillar adabiyotining asosiy yutug‘i nimalardan iborat?

XX asrning 30-yillarida maktab-niaorif, ilm-fan, adabiyot va san’at sohasida 
inuayyan yangiliklar paydo bo'ldi. Lekin bu davrda mudhish shaxsga sig'inish illati 
tomir ota boshladi. Minglab sof vijdonli kishilar stalinizm o'qiga uchrab, behuda 
qurbom bo'ldilar. A. Qodiriy, Cho'lpon, Fitrat, Usmon Nosir, So'fizoda, Botu, Elbek 
singari noyob iste’dod sohiblari “Xalq dushmani” sifatida y o 'q qilindi. Bu voqea xalq 
hayotiga katta ziyon yetkazdi, adabiyot va san’at rivojiga jiddiy halaqit berdi. Bu 
haqda akademik Izzat Sulton shunday yozgan edi: “X X asr tajribasidan kelib 
chiqadigan ikki muhim saboq bor: Birinchi saboq — har qanday sharoitda, davrlar 
fojialarga qanchalik to'la bo'lmasin, baribir, 
taraqqiyot to 'xtamaydi, davom eta 
beradi.
Ikkinchi xulosa shuki, insoniyat taraqqiyotining 
asosiy shakli tadrijiy 
rivojlanish bo'lib qoladi”'*.
30-yillar adabiyotining o'ziga xos muhim xususiyatlaridan biri shundaki, bu 
davrda milliy uyg'onish davri adabiyotining buyuk vakillari Abdulla Qodiriy, Fitrat 
va Cho'lpon o 'z ijodlarining so'nggi namunalari bilan adabiy jarayonda qatnashdilar.
30-yillar adabiyoti erishgan eng katta yutuq uning xalq ommasi bilan yaqin aloqa 
o'm ata olganida edi. Xalq bu davrda badiiy so'zga, yozuvchining so'ziga ishondi. 
Shu bilan birga qo'pol xatolarga ham yo'l qo'yildi. Partiya adabiyotga rahbarlik 
qilarkan, yozuvchilami o 'z childirmasiga o'ynatib, hayot haqiqatiga zid asarlar 
yozishga rag'batlantirdi va shunday asarlarga, ulaming muallifiga yuksak mukofotlar 
berdi.
Urush davrida she’riyat, nasr va dramaturgiya turlarida yaratilgan ko'plab asarlar 
safarbarlik ruhiga ega bo'ldi. 30-50-yillar adabiyoti Oybek va G 'afur G 'ulom , Hamid 
Olimjon va Maqsud Shayxzoda, Mirtemir va Sobir Abdulla, Usmon Nosir va Zulfiya 
singari iste’dodli yozuvchilami yetishtirib berdi. Agar partiya va sho'ro 
hukumatining adabiy siyosati to 'g 'ri yo'ldan borganida, bu ijod ahli ko'plab o'lm as 
asarlarni yaratgan bo'lardilar.
30-50-yillar adabiyoti, XX asr o'zbek adabiyoti taraqqiyoti tarixining boshqa 
davrlari singari, o'zining ijobiy va salbiy tomonlariga ega. Bu har ikkala jihatni xolis 
tahlil etish va baholash faqat adabiyotimiz tarixchilarininggina emas, balki ijod 
ahlining ham vazifasidir. Zero, Abdulla Qodiriy va C ho'lpon, Oybek va G 'afur 
G'ulom singari ulkan yozuvchilaming ijodiy yo'li xalaflar uchun hamisha buyuk 
saboq va dorilfunun bo'lib xizmat qiladi.