Yo’nalishi talabalari uchun

KALLA SUYAGI SHAKLI 
Kalla  suyagida  tashqi  tarafdan  katta  ko`ringan  suyaklarning 
ichki  qismi  bo`shliqdan  iborat  bo`ladi.  Havo  saqlaydigan  bo`shliqlar  
yuqori jag` suyagida; peshona  suyagi ichida; asosiy suyak tanasining 
ichida  g`alvirsimon  suyak  ichida    bo`ladi.  Bu  bo`shliqlar  quyidagi 
vazifalarni bajaradi: 
1)  kalla  suyagini  yengillashtiradi;  2)  burun  bo`shlig`iga 
ochilganligidan  havoni  ilitadi;  3)  bo`shliqlarning  ichki  yuzasi  shilliq 
qavat  bilan  qoplanganligi  uchun  havoni  changdan  tozalaydi  va 
namlaydi;  4)  gapirish  jarayonida  rezonans  hosil  etib,  tovushni  to`g`ri 
talaffuz etishda qatnashadi. 
Kalla  suyagining  ichki  tuzilishi  bosh  miya  taraqqiyoti  bilan 
bog`liq  bo`ladi.  Avval  bosh  miya  taraqqiy  etadi.  Uning  atrofidagi 
kalla  suyaklarida  nervlar,  qon  tomirlar  o`tishi  uchun  teshiklar  va 
kanallar hosil bo`ladi. Kallaning yuz qismi taraqqiyoti esa, chaynov va 
mimika  mushaklarining  taraqqiyoti  bilan  bog`liq  bo`ladi.  Kalla 
suyagining  tashqi  tuzilishi  o`sayotgan  sharoitga  bog`liq  bo`ladi. 
Afrikaning  ba'zi  xalqlari  yangi  tug`ilgan  bolalarni  ensa  qismiga  taxta 
qo`yib,  peshona  suyagi  atrofidan  boylab  qo`yishadi.  Natijada  kalla 
suyagi o`zunlashib, gumbaz shaklida taraqqiy etadi. Kalla suyagining 
shakli, odamning aqlli yoki aqli past ekanligini belgilamaydi.  

---

 
62