Qalqonsimon bez toq bez bo`lib, bo`yin sohasida xiqildoqning
qalqonsimon tog`ayi bilan kekirdakning yuqori 3-4 tog`ay halqalari
oldida joylashgan.
Qalqonsimon bezning o`ng va chap qismlari bo`yin orqali
birikadi. 30-40 % odamlarda bezning buynidan tepaga qarab
joylashgan piramidasimon bo`lagi uchraydi. Bezni o`rab turgan fibroz
pardadan o`sib turgan o`simtalar bez chiqarishini bo`lakchalarga
ajratadi. Bez bo`lakchalari pufakchalardan iborat bo`lib, uning ichki
yuzasi kubsimon hujayralar bilan qoplangan. Folikulalar tarkibida
92
quyuq kolloid moddasi bo`lib, uning tarkibidan yodga boy bo`lgan
aminokislotalar, oqsil bo`ladi. Bez tarkibida yod, qon plazmasi
tarkibiga nisbatan 300 marta oshiq bo`ladi. Bezning yuzasi qon tomir
to`rlari va nerv chigallari qoplagan.