g- muhitning xossalariga bog‘liq koeffitsiyent. Majbur etuvchi kuch. Muhitda tarqaluvchi yorug‘lik to‘lqini ta’sirida elektronlar majburiy tebranish qiladi. Yorug‘lik to‘lqini ta’sirini bu to‘lqinning elektr maydoni kuchlanganligi aniqlaydi. Yа’ni elektronga eE kuch ta’sir qiladi deb hisoblaymiz. Ta’sir qiluvchi kuchlar to‘g‘risida yuqorida ko‘rsatilgan farazlarni kilgach, elektron uchun Nyutonning harakat tenglamasini yozaolamiz: (5.12) Bu tenglama majburiy tebranishlarning harakat tenglamasidir. Bu tenglamani yechib, r ni binobarin, ni aniqlaymiz va demak, ni atomning doimiylari tashqi maydonning sh chastotasi funksiyasi sifatida topamiz, ya’ni dispersiya masalasini yechamiz (5.12). Agar qarshilik kuchi nazarga olinmasa, ya’ni g= 0 deb hisoblansa, elektronlarning majbur etuvchi kuch ta’sirida qiladigan harakatining asosiy xususiyatlarini topish ancha oson. Yorug‘lik to‘lqinining Е maydonini sh chastotaning sodda sinusoidal funksiyasi deb, ya’ni sinsht deb hisoblash mumkin. g=0 deb faraz qilib, (5.12) tenglamaning ikkala tomonini m ga bo‘lib yuborsak, tenglama ko‘rinishga keladi. elektronning xususiy tebranish chastotasi (5.9) tenglamaning yechimini ; (5.14) r aniqlagach P ni topamiz bo‘ladi. Bundan foydalanib munosabat asosida soddalashtirilgan masalamizning (5.15) yechimini topamiz.
Do'stlaringiz bilan baham: |
