Yozma ish turlari: insho, bayon, diktant

yo-lashgan unlilarning bosh shakli imlosidagi xatolar ko‘p 
kuzatiladi. Ё.Жумаев, Ю.Эрматова kabi ism-shariflar lotin yozuvida 
Yo. Jumayev, Yu. Ermatova tarzida xato yozilmoqda (aslida: Y. 
Jumayev, Y. Ermatova tarzida yozilishi to‘g‘ri). 
Кirill alifbosidagi «ц» harfi quyidagicha ifodalanadi: 
so‘z boshi, oxirida, so‘z o‘rtasida (undoshdan keyin) s harfi bilan 
aks ettiriladi: цирк–sirk, центнер–sentner, концерт–konsert, акцент 
–aksent, aбзац-abzas, шприц–shpris, кварц–kvars. 
So‘z o‘rtasida unli tovushdan keyin ts yoziladi: лицей-litsey, 
милиция-militsiya, конституция – konstitutsiya. 
Rus-baynalmilal so‘zlaridagi ъ (ayirish), ь (yumshatish)
belgilari tovush ifodalamaydi. 
Yumshoqlik (ь) belgisi yangi o‘zbek alifbosi asosidagi yozuvda 
tushirib qoldiriladi: альбом–albom, июнь –iyun, рельс–rels. Faqat 
ayrim so‘zlar imlosida ь yumshatish belgisi y ga almashtiriladi: 
почтальон –  pochtalyon, батальон – batalyon. ъ (belgisi) tushiriladi 
va undan keyingi yo-lashgan unlining so‘z boshidagi shakli yoziladi: 
субъект–subyekt, объект–obyekt. 
Kirill alifbosi asosidagi yozuvda arabcha so‘zlarda uchraydigan 
ъ belgisi o‘rnida tutuq belgisi yoziladi. Tutuq belgisi rus-baynalmilal 
so‘zlaridagi ъ belgisi o‘rnida yozilmaydi. Demak, ob’ekt tarzida 
yozish xatodir. 
Tutuq belgisi tovush ifodalamaydi, arab tilidan o‘zlashgan 
so‘zlarda ayn ﻉ o‘rnida qo‘llanib, quyidagi vazifalarni bajaradi: 
’ (tutuq belgisi) unli tovushdan keyin kelsa, unlini cho‘ziqroq 
talaffuz etish uchun xizmat qiladi: ma’no, ma’rifat, ta’limot, a’lo, 
ta’lim,e’lon, fe’l;
’ (tutuq belgisi) undoshdan keyin kelsa, keyingi bo‘g‘inni yoki 
unlini ajratish uchun xizmat qiladi: mas’ud, jur’at, sun’iy, in’om, 
mas’ul. 
’ (tutuq belgisi) ma’no farqlash uchun ham xizmat qiladi: 
sher (hayvon) – she’r (ijod mahsuli), qala (ish harakat) -qal’a 
(qarorgoh), 

---

45 
tana (vujud) – ta’na  (minnat), nasha (o‘simlik) – nash’a (zavq), 
sanat (fe’l) – san’at (ot), surat (tasvir) – sur’at (tezlik), tarif (toifa) – 
ta’rif (sifatlash), ayon  (sifat) – a’yon (ot). 
’ (tutuq belgisi) s va h ni sh harf birikmasidan farqlash uchun 
ham ishlatiladi: as’hob, Is’hoq. 
Yangi alifbodan bir tovushni harfga belgi qo‘shib, ikki harfni 
qo‘shib ifodalash usuliga asoslangan harflar (o‘, g‘, sh, ch, ng) o‘rin 
oldi. Natijada yangi o‘zbek alifbosi 29 harf va bir belgidan iborat 
bo‘lib, 31 tovushni ko‘rsatishga xizmat qiladi.